Adəmin lüğəti. Vahid Məmmədli

çalışdı:

      – Əhmədiyyə babanın kuzəsindən su içənlərin hamısı şəfa tapardı. Amma hamı bu sudan o qədər içdi ki, kuzənin suyu qurudu… – üzümdən öpüb məni yatağıma uzadarkən yenə gülümsədi, – Başa düşdün, ağıllı balam? Babanın özünə su qalmayıb. Dua edək ki, Allah özü Əhmədiyyə babaya kömək olsun… İndi yat, yuxun şirin olsun, – deyə yorğanı üstümə örtüb otaqdan çıxdı.

      Nənəmin sözləri mənə çox təsir etmişdi: “Babanın özünə su qalmayıb”…

      Bu hadisədən uzun illər keçsə də, ən isti havalarda belə mən suyu qurtum-qurtum içirəm…

      Cənnətdəki hotel

      Ona elə gəlirdi, gözünü açandan bəri yaşadığı bu şəhərə bircə günlük səfər edib.

      Küçələr, evlər, ağaclar, hər gün dəfələrlə yanından keçdiyi, gördüyü bu mənzərələr həmənki olsa da, sanki nə vaxtsa cəmi bir günlük səfərdə olduğu şəhərə qayıtmışdı…

      Yalnız indi anladı ki, ona tanış gələn şəhərə bir günlük səfər adi səfər deyilmiş, ömrünün bir gün kimi keçən böyük zaman kəsiyi imiş…

      Səhər yuxusundan oyanmağı, gözəl sevgilisinin zil qara saçlarının barmaqlarına dolaşması, tələsmədən yatağından qalxması, sevgilisini qollarına alıb öpüşlərə qərq etməsi, gözləri saatda, tələm-tələsik yediyi iki sarılı qayğanaq…

      Özünü avtomobilinin sükanı arxasına atıb şəhərin gec yanan işıqforlarını bir-bir sayması, uşaqlarının doğulması, vətənə xidmət saydığı vəzifəsinin daha bir pillə də yüksəlməsi ömrünün günortası idi. Bir gün içində yaşadıqlarının fonunda təlaşlı, yükü böyük, tənbəl bir günorta…

      Alatoranlıqdakı darıxmaq, sanki dünyanı yenidən qura biləcəklərinə inanan dostlarla sabah heç bir əhəmiyyəti olmayacaq müzakirələr, onun istedadının qarşısına sədd çəkə bilməyənlərin gülməli arqumentləri və oxucusu olmayan həmkarlarının yorucu söhbətləri gecəni yaxınlaşdırır – o gecəni ki, səhər yuxudan oyanmamaq da var.

      Amma bu gecə digərlərindən fərqli idi. Yuxularında hər şey eyni məkanda baş verirdi. Təkcə bu gecə hər şey bir az başqa cürdü.

      İki dağın arxasında dayanmışdı; onları çiyinlərinə qoyduğu nəhəng əllərlə özünə tərəf sıxan qayalıqdan süzülən şəlalə dağların salamlaşıb yan-yana tutduqları daş ovuclarına axaraq bir göl yaratmışdı.

      İki dağın qoynundakı palıd, cökə, şam ağacları, yemişan, qaragilə kolları bir-birlərinə sarılıb öpüşürdülər.

      Bura neçə illərdir onun yuxusunda təkrarlanan eyni məkan idi. Amma bu gecə hər iki dağın ətəyini mavi dəniz də döyəcləyirdi.

      Dənizin sularına baş vurdu. Burnuna tanış, duzlu qoxu gəldi. Beynini qurcaladı. Hə, ürəyinə axan göz yaşları…

      Dənizdən çıxıb qurulanandan sonra sahil boyu uzanan güzgü kimi yolla velosiped sürürdü… Birdən sağ tərəfdə pəncərələri birbaşa dənizə açılan hotel göründü. Hotelin qarşısında dayanıb velosipedi divara söykədi. İçəri keçdi. Girişdə bir nəfər peyda oldu. Onu diqqətlə süzəndə anladı ki, bu adamı ağlı kəsəndən tanıyıb.

      Vasifi görcək arxadakı geniş zala keçdi. Boynundakı qızıl zənciri ağzına salıb çeynəyirdi: “Bizi burda da rahat buraxmırsan… Qoymazsınız kef eləyək?”

      –Deyək ki, mən velosipedlə təsadüfən gəlib bura çıxmışam. Soruşmaq ayıb olmasın, sizin burda nə işiniz var?

      –Bu hotel mənimdir, – deyə zəncir çeynəyən acıqla dilləndi, – əlinizdən hara qaçaq, imkan verin yaşayaq da....

      Velosipedini götürüb getmək istəyirdi ki, metrodotel qiyafəsində yorğun, yaşlı bir kişi yaxınlaşdı:

      –Məni tanımadınız?

      –Yoox, bağışlayın, – təəccüblə baxmağa davam etdi.

      –Qan-tərlə tikdiyiniz bu hotelin sizə məxsus olması barədə sənədləri öz gözlərimlə görmüşdüm, – deyib metrodotel qeyb oldu.

      Səhər yuxudan ayılanda saat səkkizin yarısını göstərirdi. Bir fincan qəhvə içib işə yollandı. Gecə gördüyü gözəl hotelin nə vaxtsa ona məxsus olmasını nə illah etsə də, xatırlaya bilmədi…

      Ərik bağı

      “Kiminin əvvəli, kiminin sonu” deyirlər. Hərçənd bəzən son da elə əvvəl kimi olur…

      Şəhər hər tərəfdən meyvə ağacları ilə əhatələnmişdi. Mərkəzə yaxın bir ərik bağı vardı ki, şagird və müəllimlərin çoxu yolu qısaltmaq üçün cığırları ilə məktəbə gedirdilər.

      Mədinə bu gün evdən çox erkən çıxmışdı. Bağın ortasında balaca ada kimi görünən böyürtkən kollarının arxasında gizlənib kimisə gözləyirdi. Ətrafı gözətləyəndə nisbətən iri gövdəli, qoca ərik ağacının arxasında məktəbin son sinfində, özündən üç sinif yuxarıda oxuyan Səidin də pusquda olduğunu gördü.

      Hamının qorxduğu Səid üç il idi, sinifdə qalırdı. Direktordan tutmuş birinci sinif şagirdinə kimi hər kəs onun məktəbdən rədd olub getməsini istəsə də, buna bircə dərs hissə müdiri İbad müəllim mane olurdu. O, sağ-salamat olan atasının goruna and içmişdi ki, Səidi üç il sinifdə saxlayıb attestat üzünə həsrət qoymasa, kişi deyil. Sözünün üstündə durub saxladı da. Başındakı yanıq yerinin ağrısı yalnız bundan sonra onu rahat buraxdı…

      İbad müəllim daz idi və keçəlinin görünən hissəsində qara xalı xatırladan bir yanıq yeri vardı. Deyilənə görə, ona məlum olur ki, ailədəki on bir uşağın ən böyüyü olan Səid bazarda göy-göyərti satdığı üçün dərsə gəlmir. Eləməyib tənbəllik, bazara gedir və Səidə deyir ki, sabah dərsə gəlməsən, səni məktəbdən qovacağam. Səid də yenicə yandırdığı siqaretdən bir-iki qullab vurub deyir ki, müəllim, bağışla, on bacım var, onların dərdindən çəkirəm.

      Şagirdinin onun gözü önündə siqaret çəkdiyini görüb əsəbləşən İbad müəllim deyir, “Neyniyim, alə, on qızı mən gətirmişəm dünyaya?”. Səid də çıxır piştaxtanın üstünə, deyir, “müəllim, bir qullab da vurum, kişi deyil sənnən getməyən.” Sonra da dərs hissə müdirinə işarə edir ki, qulağını yaxın gətir, vacib sözüm var. İbad fikirləşir ki, bu imansız hələm-hələm qulağa söz deyən deyil – əcəba, nə vacib sözdür ki, bu əbləh mənim qulağıma deyəcək? Maraqla qulağını Səidin ağzına yaxınlaşdıranda bircə söz eşidir: “keçəl”.

      –Nə dedin sən, itdən əmələ gələn? -İbad əl atır ki, Səidi boğazlasın, o da siqaretə son qullabını vurub, müəllimin keçəlinin ortasına basıb söndürür: “Alə, keçəlsən də…” deyə piştaxtanın üstündən tullanıb qaçır. Azyaşlı olmasını, həm də çoxuşaqlı anasının ora-bura yazacağını nəzərə alıb İbad Səiddən polisə şikayət etmir, amma qisasını onu üç il sinifdə saxlamaqla alır…

      Mədinə