Odise. Гомер

kayalıklarına ulaşınca Zeus bir kötülük düşündü ona ve dalgalar dağ kadar olana dek sert rüzgârlar üfledi. Burada filosunu ikiye böldü ve yarısını Girit’e doğru yolladı, İardanos Nehri kıyılarında Kydonların oturduğu. Gortyne adı verilen yerden denize uzanan yalçın bir kayalık vardır buralarda ve bu kıyı boyunca Phaistos’a kadar deniz kabarır, güney yeli esip durdukça; ama Phaistos’tan sonra kıyı daha korunaklıdır, zira küçük bir burun bile büyük bir barınak olabilir. Gemilerin bu tarafa sürüklenenleri kayalara çarptılar ama tayfası canlarını kurtarmayı başardı. Geri kalan beş gemi, rüzgârla ve dalgalarla Mısır’a sürüklendi, Menelaos burada altın ve mal topladı yabancı dilde konuşan insanlardan. Bu sırada Aigisthos burada, evinde entrikalar çeviriyordu. Agamemnon’u öldürdükten sonra, Mykene’de yedi yıl boyunca hüküm sürdü ve insanları boyunduruk altına aldı. Ama sekizinci yılda Orestes Atina’dan geldi felaketi olmak için ve babasının katilini öldürdü. Sonra anası ve düzenci Aigisthos’u gömerek Argos halkına cenaze ziyafeti verdi ve o gün Menelaos eve döndü, gemisi tıka basa hazineyle dolu olarak.

      İşte sen de sözümü dinle ve evinden uzakta çok uzun süre oyalanma, malını evindeki böyle tehlikeli insanlara bırakma, varını yoğunu yerler bir olup ve sen de boşuna bir iş yapmış olursun. Yine de gidip Menelaos’u ziyaret etmeni salık veririm elbette, hiç kimsenin dönmeyi ümit etmeyeceği uzaklıktaki yaban ellere yaptığı yolculuktan en son dönen odur, tahmin ettiğinden çok daha uzağa taşıyınca onu rüzgârlar; bu uzaklığı kuşlar bile on iki ayda uçamaz, denizler çok engin ve korkunçtur geçmeye kalkınca. Ona git haydi o zaman denizden kendi yoldaşlarınla veya eğer karadan gitmek istersen, araba alabilirsin, atları alabilirsin ve Menelaos’un yaşadığı Sparta’ya kadar sana eşlik etmek için oğullarım da burada. Ona doğruyu söylemesi için yalvar, sana yalan söylemez o, zira öyle mükemmel bir adamdır.”

      Konuştuğu sırada güneş battı ve karanlık çöktü, bunun üzerine Athena şöyle dedi: “Efendim, söyledikleriniz ne âlâ ama artık kurbanların dillerinin kesilmesini, Poseidon ve diğer ölümsüzlere içki sunularını yapmak için şarabın karılmasını buyur, sonra da yatmaya gidilsin, zira uyku zamanı geldi. İnsanlar erken kalkmalı, geç saatlere kalmamalı dinî kutlamalarda.”

      Böyle konuştu Zeus’un kızı ve onlar da söylediklerine uydular. Uşaklar misafirlerin ellerine su döktüler, delikanlılar karma kaplarını şarap ve suyla doldurdular, herkese içki sunularını verdiler bir bir, sonra kurbanların dillerini ateşe attılar ve içki sunularını yapmak üzere ayağa kalktılar. Sunularını yapıp diledikleri kadar içtikten sonra, Athena ve Telemakhos gemilerine gitmek üzere kalktılar ama Nestor onları yakaladı hemen ve alıkoydu.

      “Tanrı ve ölümsüz ilahlar esirgesin evimi terk edip gemiye gitmenizi!” diye çığlık attı. “Benim fakir olduğumu ve çarşaflarım olmadığını mı düşünüyorsunuz, yoksa kendime ve misafirlerime rahat yataklar yapmak için yeterli örtü ve kilimler olmadığını mı? Size bolca kilim ve örtümün olduğunu söyleyebilirim ve eski dostum Odysseus’un oğlunun geminin güvertesinde uyumasına izin vermeyeceğimi ben hayattayken; oğullarım da benden sonra benim yaptığım gibi açık tutacaklar kapımı.”

      Ardından Athena karşılık verdi: “İhtiyar, çok iyi söyledin, Telemakhos’un senin dediğini yapması çok daha iyi olur. Bu yüzden, o seninle beraber gidip evinde uyumalı ama ben tayfaya emirler vermek için geri gitmeliyim ve onları yüreklendirmeliyim. Aralarındaki tek yaşlı adam benim. Diğerleri Telemakhos’la yaşıt delikanlılar, dostlukları yüzünden bu yolculuğa çıktılar, onun için gemiye dönüp orada uyumalıyım. Bir de yarın Kaukonlara gitmeliyim, uzun zamandır epey bir miktar para borçlular bana. Telemakhos’a gelince; artık senin misafirin olduğuna göre, onu bir arabayla Sparta’ya gönder ve oğullarından birini de yanına kat. En iyi ve hızlı atlarını da ona ver memnuniyetle.”

      Böyle konuştuktan sonra, bir kartal suretinde uçtu gitti ve bunu görünce hepsi şaştı kaldı. Nestor afallamıştı ve Telemakhos’un elini tuttu. “Dostum!” dedi. “Görüyorum ki bir gün büyük bir yiğit olacaksın çünkü çok genç olmana rağmen tanrılar eşlik ediyor sana. Gökte yaşayanlar içinde Zeus’un Triton’da doğan yaman kızından başkası olamaz bu, Argoslular arasında cesur babana destek olurdu en çok.” Devam etti: “Kutsal tanrıça, saygınlık bahşet bana, güzel karıma ve çocuklarıma. Karşılığında ben de sana bir yaşında geniş alınlı, henüz üvendire değmemiş, boyunduruğa girmemiş bir buzağı kurban edeyim. Boynuzlarını altınla kaplayıp sana kurban edeceğim onu.”

      İşte böyle yakardı ve Athena da duydu duasını. Sonra evinin yolunu gösterdi, oğulları ve damatları da takip ettiler onu. Varınca oraya ve yerlerini alınca tahtlarda ve koltuklarda, onlara bir kâse içinde on bir yıllık tatlı şarap kardı, hizmetçi küpün kapağını açınca. Şarabı karıştırırken bolca dua etti ve Athena’ya, kalkan taşıyan Zeus’un kızına içki sunusunu yaptı. İçki sunularını yaptıktan ve diledikleri kadar içtikten sonra, diğerleri kendi evine yatmaya gitti;

      ancak Nestor Telemakhos’u giriş kapısının üstündeki odada yatırdı, evli olmayan tek oğlu Peisistratos ile beraber. Kendisi de evin iç tarafındaki bir odada yattı, yanında kraliçe olan karısıyla.

      Sabahın çocuğu, gül parmaklı şafak sökünce Nestor yatağından kalktı ve evinin önündeki beyaz ve cilalı mermerden sıralara oturdu. Burada eskiden akılda tanrılara denk Neleus otururdu ama artık ölüp Hades’in evine gittiği için asası elinde Nestor oturuyordu onun yerine; halkının refahının bekçisiydi. Oğulları odalarından çıktığında çevresine toplandılar; Ekhephron, Stratios, Perseus, Aretos ve Thrasymedes, altıncı oğlu da Peisistratos’tu. Telemakhos da onlara katılınca yanlarına oturttular onu. Ardından Nestor onlara şöyle hitap etti.

      “Oğullarım!” dedi. “Size buyurduklarımı çabucak yapın. Öncelikle yüce tanrıça Athena’nın gönlünü kazanmak isterim, dün yapılan şölende göründü bana o. Gidin şimdi birinizden biriniz ovaya, sığırtmaca söyleyin bana bir buzağı bulsun ve hemen buraya getirin onu. Bir diğeriniz de Telemakhos’un gemisine gitsin ve bütün tayfayı buraya davet etsin, sadece iki adam kalsın orada gemiden sorumlu olarak. Birisi de Kuyumcu Laerkes’i koşup getirsin, buzağının boynuzlarını altın yaldızla süslemesi için. Geri kalanların hepsi burada kalsın, mükemmel bir akşam yemeği hazırlamaları için hizmetçilere buyurun, koltukları ve adakları yakmak üzere odun kütüklerini getirmeleri için de. Bana temiz kaynak suyu da getirmelerini söyleyin.”

      Hemen bu işleri yapmak üzere koşuşturdular. Ovadan buzağı getirildi ve Telemakhos’un tayfası gemiden geldi. Kuyumcu örs, çekiç ve maşasını getirdi, altını işlemek için ve Athena da geldi kurbanı kabul etmek için. Nestor altını verdi ve kuyumcu da buzağının boynuzlarını yaldızladı, ki tanrıça güzelliğini görünce beğensin. Sonra Stratios ve Ekhephron buzağıyı boynuzlarından tutup getirdi, Aretos da üzerinde çiçek desenleri olan bir ibrikle su getirdi evden ve diğer elinde de arpa kırması dolu bir sepet vardı. Güçlü Thrasymedes keskin bir balta ile duruyordu, buzağıyı kesmeye hazır, Perseus da bir kova tutuyordu. Sonra Nestor başladı törene ellerini yıkayarak ve arpa kırmasını saçarak, Athena’ya bol bol dua etti, buzağının başından kopardığı kılları ateşe atarken.

      Hepsi dua edip arpa kırmalarını saçtıktan sonra, Thrasymedes vurdu baltayı ve bir darbeyle boynun sinirlerini keserek buzağıyı yere indirdi, bunun üzerine Nestor’un kızları ve gelinleri sevinçle bağrıştılar ve saygıdeğer eşi Eurydike de öyle; Klymenus’un kızlarının en büyüğüydü o. Sonra buzağının başını yerden kaldırdılar ve Peisistratos boğazını kesti. Kanı akıp canı gidince doğradılar hayvanı. Sırayla butlarını kestiler, iki yandan içyağı ile sardılar ve üzerlerine çiğ et parçaları koydular. Sonra Nestor onları odun ateşi üzerine koydu ve şarap döktü