Şiirler, Karasözler. Абай Кунанбаев

ile kürkünü üst üste giyen çobanı,

      Bakmaya dayanamadı, döndü arkasını…

      Kar küremekten yılmaz şaşkın yılkı,

      Dermanı tükenmeye tez yakınlaştı.

      Kışla birlikte burnunu soktu kurtlar,

      Çobanlarım, kaptırmayın itlere malı…

      El değmemiş malı güdün, iyi gözetin,

      Uyku ondurmaz, çalışın, buz kapladı.

      İt yiyeceğine Kondıbay, Kanay yesin,

      Dinleme, bu cahil kocakarı ihtiyarı…

      Yelsiz gece, ay parlak

      Yelsiz gece, ay parlak,

      Işığı suda titrek…

      Obanın canı, derin vadi,

      Taşımış nehir gürüldeyerek.

      Kalın ağaç yaprağı,

      Fısıldar kendi kendine.

      Görünmez yerin toprağı,

      Güzelleşmiş yemyeşil yüzeyiyle.

      Dağ canlanarak, türkü yakar ya,

      Ürüyen it ile “hoşt hoşt”a.

      Gelmez mi idin bekleyip yolda,

      Görüşmeye uzağa?

      Çekinmeden dingince,

      Bir soğur, bir ısınır gönlünce,

      Dinlenemez huzur bulup,

      Boşuna telaşlanır, ürkekçe…

      Söz söyleyemez tereddütle,

      “Küt küt” eder yüreği de,

      Oturmaz mıydı güvenle,

      Yemeğe dalıp çenesiyle…

      İçim ölmüş, dışım sağlıklı

      İçim ölmüş, dışım sağlıklı,

      Rastgelene diyorum hâsılı;

      “Bugünkü dost, yarınki düşman”

      Ben ne yaptım, aman aman?

      Kendi evinde nehir gibi,

      Gürler, anlatsa şikâyetini.

      İnsan önüne çıktığında

      Mıymıntı, raşitik ve özenli…

      O gün, sen böyle miydin

      Bu yaptığın nedir, yiğidim?

      Üç gün arkan boşalınca,

      Huysuz isyankâr oluverdin…

      Can sıkılsa, canlanır neşeyle,

      Can eritir güler yüzü-içtenliğiyle,

      Can huzur bulunca, sen niye

      Kaba mizaçlı olursun böyle?

      Hırsızlık ile kurnazlığa

      Bağlanınca kestin bağını.

      Borçluyken beş verirsin,

      Alacaklıyken yine altısını…

      Bir araya geldiğinde görürsün

      Yüzlerce fasıllı türlü davayı.

      Nihayetinde senin gibiler,

      Görmez mi kuşatılmayı.

      Tekrar geleceğin kapıyı,

      Sımsıkı kapatma yakışıklı.

      Büyüsen de erişsen de,

      Bir gün lazım olur, bu varlıklı…

      Yönetici oldum işte

      Yönetici oldum işte

      Bütün malımı vererek…

      Devede hörgüç, atta yele

      Kalmadı yâre yedirecek…

      Böyleyken dahi halkımı,

      Tutamadım sımsıkı.

      Güçlülerim söz söylese,

      Baş sallarım tasdiklerce…

      Halsizin sözünü savsarım,

      İyi anlamam yan oturarak.

      “Kongre var” dese, yüreğim

      Keyiflenmez vızıldanarak.

      Başkalarına sır vermeden

      Boş gülerim, tebessümle.

      Öylesine yürürken bir gün,

      Tellal geldi, iyilikseverce…

      “Sancak’tan çıktı karar, Kongre var”,

      “İşe yara, yürü eve” dedi, emrivakiyle.

      Şaştım kaldım, gün az, zaman dar,

      Yürek gitti güm güm atarak, delice…

      Günüm güçlü kuvvetli geçse de,

      Çabaladım zorbalık ederek, işte.

      Rütbelileri, yöneticileri toplattım;

      “Birlik olun”, “el ele verin” dedim,

      “At yararlı, küyiz-ev güzel olsun,

      Hepsine de özenin” dedim…

      Cesaretlendim ya, halkıma

      Konuşarak yürürüm kasıntıyla;

      “Allah yazmışsa, yurdumun da,

      Ak sütünü aklarım bu defa” derim ya,

      Kuvvetliymişçesine, koruyacakmışçasına,

      Teçhizatımı bütünlerim ha…

      Kolayca Kongreye,

      Övmem ki kavmimi,

      Kendi obama söylerim;

      “Vermedim” diye “kuvvetimi.”

      Övünürüm kibirlenerek,

      Kongre’de sözüm geçerli.

      “Gösterdim” der, işaret ederim

      Tehlikeli yerimi…

      Söz çoğaldı, devam etti,

      Övüngenin g..tü göründü.

      Kazak’ı yiyen kuvvetli “er”

      Belaya çattı da baş eğdi.

      İleri geri çekişti,

      Davası, kazancı yenildi.

      Coşkusu güçlü asilerin

      Başına yular giydirildi.

      Büyük küçük şairlerin

      Hepsi söz oldu, derildi.

      Cesareti yeten kadı sertti,

      Bileyip ne yapsın yüreğini.

      “Öz malım” dediği zenginliği,

      Sahibine teslim edildi.

      Satılık canlar çevirdi,

      Kuruttu orada erini.

      Dilekçe vericiler çoğalıp gitti,

      Büküldü yöneticinin beli,

      “Ne yapsın biçare” demez ki.

      Bir kurutmadan terimi,

      Gün