Название | Кырыыстаах таас |
---|---|
Автор произведения | Тумарча |
Жанр | |
Серия | |
Издательство | |
Год выпуска | 2007 |
isbn | 978-5-7696-2733-0 |
Аттыгар Сафейка мас мастаан бачырҕатар. Охсуутун аайы тыастаахтык көхсүн этитэн тиҥиргэтэр. Халыҥ сүгэ олуга кыырайан кэлэн, Бориска хаҥас иэдэһин ыарыылаахтык дьукку түстэ.
– Тууй-сиэ, мааҕын хойгуом анныттан таас бытархайа ыстанан чуут харахпын дэҥнии сыспыта. Аны бу мас иэдэспин дьуккурутта дии. Куһаҕаны биттэммиккэ дылы тоҕо түбэлтэтэй?
Сафейка хонос гына түстэ. Сүүһүн көлөһүнэ бычыгыраан тахсыбытын сиэҕинэн ньухханан кэбистэ.
– Да, Бари (кини Борисканы куруук дьиҥнээх аатынан ыҥырара) дьыалабыт баһа саллайаары гыммытын биттэнэн эрдэхпит буолуо. Ый устата кураанахха сордоннубут дии.
– Алыс мунчаарыма, Сафи, ыстараатал үлэтэ эгэлгэтин бэйэҥ билэҕин. Сылы сылынан мэлийэн баран, баарт биэрдэҕинэ, биир күн байыахпыт. Эрэлбитин эрдэ сүтэрдэхпитинэ, кырдьык, дьыалабыт сатарыйарыгар тиийэр.
– Оннугун оннук да, аспыт кырыымчык ээ. Тугу аһаан кыһыны туоруубут?
– Балтараа куул кэриҥэ бурдуктаахпыт дии. Чэйбит, табахпыт даҕаны син баар соҕус. Сэйимчээҥҥэ баран сорҕотун эккэ-аска эргитиэххэ сөп этэ. Эн биһиги дьолбутун, бу үрэх тоҥ буорун харса суох хаһыстахпытына эрэ, булар кыахтаахпыт. Атын ханна да барар сирбит суох. Эн дойдугар талаһаргын өйдүүбүн. Төрөөбүт сирбин мин эмиэ ахтабын. Ол эрээри онно тиийэн син биир үчүгэй олоҕу көрүөҥ суоҕа. Баай хабалатыгар киириэхпит. Ханна да бар – барыта оннук.
Сафейка саҥарбата. Абарбыттыы маһын харса суох үлтү барчалаан мастыы тарда. Бари этэрэ олохтоох. Ханна да баран түптээх олоҕу олорор биллибэт. Кини Бориска тылыттан хаһан да тахсыбат этэ. Кэнники биэс-алта сылга бииргэ сылдьыахтарыттан ыла киниэхэ бас бэринэ үөрэнэн хаалбыт. Төрөл көрүҥнээх, толлугаһа суох сытыы тыллаах-өстөөх Борис Шафигуллины бириискэ үлэһиттэрэ бары сөбүлүүллэрэ. Кинини судургутутан Бориска диэн ыҥыраллара.
Кылгастык тохтоон ылбыт сиккиэр тыал эмиэ күүһүрэн кэллэ. Бориска эргиллэн көрдө. Киэһэрбит күн чараас үрүмэ былыт быыһынан өлбөөрөн көстөр. «Маһын көтөҕөтүн түһэрдэ, сотору хаарын аҕалара буолуо» диэн Бориска сылыктыы олордо. Бу киһи, омос көрдөххө, харса суох тыллаах-өстөөх да буоллар, ис санаата киэҥ, олохтоох этэ. Бачча ыраах сир уһуга дойдуга тэбиллэн баран, олохтоох дьону-сэргэни кытта бодоруспакка эрэ тыыннаах хаалар күчүмэҕэйин өйдүүрэ. Хаар түһүөн иннинэ Сэйимчээҥҥэ бара сырыттахтарына сатаныыһы. Онно билэр киһилэрэ диэн Миитэрэй эрэ баар. Кини нөҥүө олохтоохтору кытта чэйдэрин, табахтарын дуомун аска эргитэн көрүө этилэр. Атын билэр киһилэрэ Лөкөй Лөгөнтөй баар да, соҕотоҕун ойуччу олорор. Ойууннаахтар, кинээстээхтэр дииллэр. Олор хайдах сыһыаннаһаллара биллибэт. Кэлии, туора омук дьонун, бука, туораталлара буолуо. Хайа кыалларынан үчүгэй сыһыаны олохтуохха наада.
Сафейка маһын дьиэҕэ таста. Аҕыйах саҥалаах, үлэҕэ-хамнаска кыайыгас, судургу доҕорун Бориска сөбүлүүр. Сафей Гайфулинныын кинилэр