Мангу латофат: бадиалар. Иброҳим Ғафуров

қирғоқ», «Тирик сайёралар», «Руҳлар исёни»га ҳам сиғмади.

      Унинг таланти «Изтироб» ва «Яхшидир аччиқ ҳақиқат»га ҳам сиғмайди. Ҳар бир китоб, ҳар бир достон, драматик асарлар унинг талантининг бир қобиғи ва у доим ижодкор сифатида шу қобиқларни ёриб ўтишга, ўз-ўзини такрорламасликка, янгилаб боришга интилади. Шуни ўз ижодий принципи деб билади. Бундай сиғмаслик катта адибларда бўлади. Навоий «Хамса»дек улуғ асарга сиғмаганлигини армон билан ёзганлигини эслайлик. У шоҳномалар ёзиш орзуси билан яшаган эди. Машрабнинг ўз ғазаллари алангалари ичига сиғмаганлигини ҳам тушунса бўлади: «Бир ўзумдурман бу дам, ҳафт осмонга сиғмадим» ёки: «Шариат ҳам, тариқат ҳам, ҳақиқат ҳам мендадур мавжуд, Чу султони азалдурман, ки арши аълога сиғмамдур…» Бу ҳодисанинг тескарисини Ҳусайн Бойқаро беради: у фақат бир вазнда ишқий ғазалларгина битган эди.

      Усул, вазн, овозни бир идиш десак, қиррадор талант ҳеч қачон бир усул, бир овоз, бир идишга сиғмаган. Айниқса, кучли ижтимоий йўналишга эга қиррадор талант.

      Эркин Воҳидовнинг улкан ижодиёти, ижтимоий фаолияти халқ томонидан тўла тан олинди. Давлатнинг катта эътиборини қозонди. У «Буюк хизматлари учун» юксак орден нишондори. Эркин Воҳидов Ўзбекистон Президенти Ислом Каримовнинг 1999 йил 25 августдаги Фармони билан «Ўзбекистон Қаҳрамони» унвони ва «Олтин Юлдуз» медали билан тақдирланган. Шоиримизнинг кўп қиррали ижодиёти ҳақида Лазиз Қаюмов, Озод Шарафиддинов, Наим Каримов, Турсуной Содиқованинг портрет-рисолалари, заҳматкаш олим Раҳматулла Иноғомовнинг жуда жонли ва ҳаётий «Шоир қисмати» китоби, иқтидорли, жонкуяр ёзувчи Дадахон Нурийнинг «Покистон «Олтин девор» тирқишидан» деган ғоятда қизиқарли асарлари дунёга келди. Камина учун ҳам Эркин Воҳидовнинг ҳар бир китобининг туғилиши байрам бўлган, кўп минг сонли мухлислари қатори.

      Унинг иш қуроли – сўз. Сўз эса ҳамиша навқирондир.

      ҒАФУРОНА ТАРОНА

Вақтни енгиб

      Ғафур Ғуломнинг таваллудига poппa-poca юз йил тўляпти. Канда қилмай навбатма-навбат етиб келадиган йиллар, асрларнинг силсиласида бу унинг илк асри, ўзининг илк асрини ишғол этиши. Ғафур Ғулом жисман ҳаётни тарк этганига ўттиз етти йил бўляпти. Лекин унинг асри, асрнинг ҳар бир дамида баралла янграган ва акс садо бериб турган мероси бус-бутунлигича кўз ўнгимизда.

      Ғафур Ғуломнинг тўрт томлик, беш томлик, ўн томлик, ўн икки томлик сайланмалари, танланган асарлари мажмуалари XX асрнинг иккинчи ярмида кўп чиққан.

      Яқинда шоирнинг XXI асрни кўраётган, у билан рўбарў келиб юзлашаётган биринчи сайланмаси чиқди. Ғафур Ғулом юз йиллигининг маълум даражадаги сарҳисоби – XXI аср ва унинг ўқувчилари олдидаги ҳисоботи деб айтиш ҳам мумкин. Сарҳисобни шоир ва алломанинг ўзи эмас, унинг ўлмас ижодий мероси қиляпти, Ғафур Ғулом орзу қилган ва бутун қалбининг қўрини шунга бағишлаган навқирон насли – набиралари, эваралари сарҳисоб қиляптилар, асраб, авайлаб, ардоқлаб келажак қопқасидан абадиятга олиб киряптилар.

      Абадиятга