Әсәрләр. 4 томда / Собрание сочинений. Том 4. Мухаммет Магдеев

Читать онлайн.
Название Әсәрләр. 4 томда / Собрание сочинений. Том 4
Автор произведения Мухаммет Магдеев
Жанр
Серия
Издательство
Год выпуска 2019
isbn 978-5-298-03758-7



Скачать книгу

йөгереп йөргәндә, буыннар сызлаганы да онытылды. Ут яндырып, олы өйгә керделәр, түр тәрәзәне ачтылар. Өй түрендәге акация куакларын шаулатып яңгыр ява иде.

      – Асия! Асия, дим! Мин бүген йокламыйм!

      Ул яңадан тәрәзә янына килеп башын тыкты, яңгыр инде түбә почмагындагы трубадан шаулап ага иде. Кәшфи мех жилетын киеп куйды, төймәләде, аннан тагын чиште, йомылып өйалдына чыгып китте һәм бераздан йөгереп керде. Аннан ул диванга килеп утырды һәм тирән итеп сулыш алды.

      – Аның өчен врачлар теге вакытта әйткәннәр иде миңа: яңгыр ява башласа, сызлануың бетәр, дип…

      Зур калай түбә һаман шаулый, өй почмагындагы труба астына куелган кисмәкләр тулып, күбекләнеп ташыйлар иде.

      …Истәлекләр бүген Кәшфине дә биләп алган, ул да бүген басуда, кемнедер алыштырганмы, әллә түзә алмый чыкканмы, «Беларусь»ка зур арба таккан да, дөбер-шатыр килеп, басудан подвалга бәрәңге ташый, Ахияр белән ике тапкыр кара-каршы очрашты инде – дөньяда аннан да бәхетле кеше юк, авыз ерык, әлегә исән калган берничә алгы теше белән рәхәтләнеп елмая, шатлыгыннан каушый, тракторны гадәттән тыш тизлек белән чаптыра, арбасын даңгыр-доңгыр китерә иде.

      Шимбә көн иде – Кәшфиләрнең егерме биш сотыйлы бәрәңге бакчасында да эш кайнады. Кәшфинең биш кызы, дүрт кияве кайтты. Кәшфи кияүләрдән уңды: баҗайлар таза, эшчән, тауны тауга бәреп уйнарлык егетләр. Өчесендә машина. Машина әлегә теге гөнаһлы олы кияүдә генә юк, ләкин ул әлегә зарланмый һәм, сөйләүләренә караганда, мехкомбинат тулай торагында баласы белән бер бүлмә алып яшәүче яшь, мут балдыз янына гел баргалап йөри, акчалата ярдәм дә күрсәтә һәм, гомумән, үзе дә рәхәт яши диләр. Баҗайлар, ыһ та итмичә, егерме биш сотыйны әйләндереп ташладылар, сары кояш бакча өстендә уйнады: Кәшфиләр бакчасында бер генә сорт – лорх кына утыртыла, һәм ул ел саен чәйнек кадәр үсә, каерып салгач, бакчага якты җиз самоварлар таратып ташлагандай була.

      Алты кыз, уйный-көлә, бәрәңге чүплиләр, Рәсимә – башкомандующий урынында, кияүләр аңа барысы да апа дип, сеңелләре исә төрлечә, исем белән дә, апа дип тә, дәү апа, алма апа дип тә дәшәләр. Рәсимәнең эштән бәхет булды. Сеңелләре генә шактый иркендә үстеләр. Рәсимәгә авыр еллар эләкте, кием-салым да такы-токы булды, ул үскәндә йорт җитештерү мәшәкате ничә ел гомерне алды. Беренче кыз булганлыктан, үзеннән соң килгән бөтен пычтыкны карау мәшәкате аңа эләкте, туганнан бирле печән әзерләү, бәрәңге чүпләү аннан башка эшләнмәде. Олы кыз булгач, әнисе аңа гел кырыс булды, Тависка эләккән җылы сүз Рәсимәгә эләкмәде. Өйдә бала-чага эшләгән бөтен шуклык өчен әнисеннән Рәсимәгә эләгә иде. Рәсимә чит кеше гаебе өчен җавап бирергә шулкадәр күнекте, бишенче класста укыгандамы икән, бервакыт шундый хәл булды.

      Көзге кичтә, әтисе эштән кайтканда, капка төбендә елап, туңып беткән Рәсимәне күреп алды. Кызның теше тешкә бәрелә иде.

      – Ни булды, кызым? – дип, Кәшфи аны кочаклап алды – балалар арасыннан Кәшфи монысын аеруча ярата иде. – Кем кыйнады, балам?

      – Ю-у-ук, – дип үксеп үк елый башлады кызый, – юк, кыйнамады.

      – Нәрсә булды соң?

      – Минһаҗ