ʼn Huis vir my hart. Dirna Ackermann

die bouers reeds agter en die huiseienaar raak moeilik.”

      “Wanneer?”

      “E … wat sê meneer Joubert?”

      Hy praat met iemand aan die ander kant, maar sy kan nie uitmaak wat hy sê nie.

      Dis nou al twee dae dat die ander erfgenaam van haar pa se boedel meer in haar gedagtes is as uit. Sy kry net nie tyd vir ’n bietjie selfondersoek om uit te vind waarom nie.

      Ja, sy weet nog nie hoekom haar pa so ’n vreemde bepaling in sy boedel het nie. Ja, hy kry ’n belangrike deel van die plaas. Nee, sy weet nie wat hy daarmee gaan doen nie, en nee, sy is nie blind nie. Sy hét gesien hy is aantreklik. Baie aantreklik …

      “Xanthe!”

      Sy kyk na die selfoon waaruit so ’n ongewone kwaai stem kom. Druk dit weer teen haar oor. “Oom?”

      “Het jy gehoor wat ek sê?”

      “ ’Skies, Oom. Sê weer.”

      “Land, kind. Waar is jou gedagtes?”

      By ’n dekselse Afrikaner wat uit Engeland gekom het. “ ’Skies. Sal Oom asseblief herhaal?”

      ’n Sug val kaplaks in haar oor. Sy geduld raak min. “Hanko gaan die naweek weg, en ek wil nou klaarkry. Dit was al erg genoeg dat ons Woensdag moes uitstel. Hoe gou kan jy hier wees?”

      Die vingers wat oor haar oë vee, is yskoud en sy bêre haar hand in haar baadjiesak. “Gee my so ’n driekwartier, asseblief.”

      “Sien dan.” Hy lui af sonder om te groet. Hy ís omgekrap. Sy sal om verskoning moet vra vir haar vergeetagtigheid en verduidelik. Hy was nie net haar pa se prokureur nie, maar is ook ’n jare lange huisvriend en so soort van ’n tweede pa vir haar en Rhode.

      Hanko kom orent vanuit die diep, sagte bank toe Xanthe die sitkamer in stap. Sy frons toe sy die vuur in die kaggel sien, maar sê niks nie en gaan vou net ’n arm om Ben se skouers. Druk ’n oomblik haar wang teen sy hare. “Hallo.”

      Die kussings pfft toe Hanko terugsak. Hy gaan nie om verskoning vra dat hy die vuur aangepak en brandgemaak het nie. Dit is nog nie sy huis nie, maar die plek is erger as ’n yskas. Sy is meer as ’n uur laat, en Ben was al blou om die kiewe.

      “Regtig askies, oom Benna. Daar was soveel nonsies by die bouery vandag, en een ou het selfs by ongevalle beland omdat iemand anders nalatig was.” Dan kyk sy die eerste keer reguit na Hanko. “Middag. Ek is jammer ek het julle so laat wag.”

      “Hallo.” Hy gaan ook nie verskoning vra omdat sy lyk asof sy haar, baadjiepunte in die wind, moes haas om hier te kom nie. Sy het geweet van die afspraak; al vermoed hy sy het Woensdag net die helfte van hul gesprek gehoor. Ben het verduidelik waarom hulle moet uitstel, maar haar oë het so ’n veraf kyk gehad … asof sy net lyflik teenwoordig was.

      “Wie is dit wat seergekry het?” Ben se stem is bekommerd.

      “Ek dink nie Oom ken hom nie, maar ek het netnou met hom gepraat. Sy voet is nie gebreek soos ons gevrees het nie, hy kan net vir ten minste tien dae nie kom werk nie. En die ou wat die nonsies veroorsaak het, steek ek Maandag in die pad.” Aggressie en iets anders, frustrasie, moedeloosheid, trek haar mooi mond dun. Moeilik om vas te pen presies wat, want sy probeer hard om ’n ewewigtige front voor te hou.

      Terwyl hulle gewag het, het Ben vertel sy was ’n ontvangsdame, maar het bedank om die onderneming te behartig toe haar pa siek geword het. Hy kon dit nou die dag al sien. Hierdie vrou trek swaar in die tuig waarin sy haarself gespan het.

      “Het jy ’n bestuurder vir die besigheid, Xanthe?”

      Die groen oë blits in sy rigting asof hy ’n uitgestorwe taal gepraat het. “My pa was eienaar en bestuurder.”

      Nie wat hy gevra het nie. “Ek het nie bedoel om aanstoot te –”

      “Oom Benna, kan ons klaarmaak? Asseblief. Ek het baie administratiewe werk om in te haal.”

      Met ander woorde, ’n sensitiewe sakie.

      Sy vly haar neer in ’n stoel langs die kaggel, trek albei voete op en sprei die helderkleurige kombersie wat oor die armleuning lê oor haar bene. ’n Koulike meisie, lyk dit.

      “Nou, kom ons begin.” Sy nies, diep ’n snesie uit haar baadjiemou en klad haar neus.

      Ben beskou haar ’n paar oomblikke stil. “Is jy oukei?”

      Sy vroetel met haar hande voor sy hulle in die rand van die kombersie toerol. “Simpel verkoue,” brom sy en gee Hanko ’n verwytende kyk. Asof dit sy skuld is.

      “Reg dan. Laat ek net jou pa se redes vir die bepalings van sy boedel afhandel voor ons weer onderbreek word.”

      Xanthe sit meer orent, ’n hand kom onder die kombers uit en slanke vingers met kort naels kom lê teen haar oop lippe, haar aandag stip op Ben.

      Ben sug soos iemand wat swaar dra aan iets. “Xanthe, jy weet reeds jou pa en ek was van ons jong dae af vriende. Ek en Markus Joubert het saam op Stellenbosch vir prokureur gestudeer, en hy het hier by jou ouma geloseer. Ons drie het ook saam rugby gespeel, en om ’n lang storie kort te maak: Markus het vir jou pa die geld voorgeskiet om die konstruksiefirma te begin. Jou ouma en pa het in daardie stadium finansieel baie swaar getrek, terwyl Markus ’n erflating van sy oupa gehad het.”

      Dít is nuus vir Hanko. In die kort agtien jaar wat hy sy pa by hom gehad het, was daar nooit tekens dat hy in die boubedryf belanggestel het nie. Of het hy in sy kindheid maar net nie geweet waar om te kyk nie?

      Sy pa was prokureur tot na sy ouers se troue en het later ’n vissersvloot begin. Maar Raaswater, die kolossale ou huis wat sy oupa Els uit ’n bankrotveiling gekoop het, het hy byna eiehandig opgebou tot ’n B&B met ’n blink reputasie in die buiteland. Het dit vergoed vir ’n gemis waarvan hy wat Hanko is net nie geweet het nie?

      Xanthe kou aan ’n vingernael en kyk weer na hom asof sy vermoed hy is skuldig aan iets, maar nog nie besluit het wát en presies hóé skuldig nie, dan na Ben wat in die vuur staar asof die verlede daar opgestaan het.

      Die vlammelig streel haar hoë wangbene en vol mond en ’n gewaarwording vat-vat aan Hanko. Een wat hy doodgewaan het. Nee, om eerliker te wees, doodgewens het. Die bank kraak toe hy ongemaklik rondskuif.

      Ben kyk op asof hy geskrik het. “Om dit dan net anders te stel, Xanthe,” sê hy vinnig, “die konstruksiefirma wat jy geërf het, is begin met geld wat Markus Joubert voorgeskiet het. Jou pa het dit egter nooit terugbetaal nie. Die klaarblyklike wanbalans tussen destyds se geld en vandag se erflating, vergoed vir dertig jaar se rente. Monetêr en moreel.”

      “Oom?” Sy lyk dogtertjieklein in die yslike stoel. ’n Klank van verlorenheid in haar stem. Haar oë is verskuil in die skadu’s toe sy haar gesig na Hanko draai en dan weer na Ben.

      “Ek sê –”

      “Ek weet wat Oom gesê het.” Kortaf, voor sy diep asemhaal. “Hoekom dan die besigheid vir my gee?” vra sy veel sagter, amper paaiend, asof sy wil sê sy weet dis nie Ben se skuld nie. “Hoekom nie vir Hanko nie wat in der waarheid die regte erfgenaam daarvoor is?”

      Goeie vraag, maar hý wat Hanko is, is dankbaar dit het nie so om gebeur nie.

      “Ek weet nie, kind, ek weet nie. Ek het gevra dat hy ten minste moet verduidelik, maar jou pa was nie te oortuig nie. Hy het gesê hy weet wat hy doen, en basta. As ek nie sy wense gehoorsaam nie, kry hy ’n ander prokureur.”

      Ben sit ’n ruk met sy hand oor sy mond asof hy sy volgende woorde eers bedink, sy blik op Xanthe wat na haar vroetelende vingers onder die kombers staar. Weemoed om haar mond. Haar begeerlike …

      “Hanko,” Ben se stem pluk hom net betyds terug, “het jy al besluit wat jy met die erflating gaan doen?”

      Vaste grond onder sy voete. Hy weet van die eerste oomblik af wat hy gaan doen, dié dat dit weke geduur het om hier uit te kom. Al was hy reeds op pad terug