Skynglans van die maan. Ena Murray

reguit en, vir haar, ietwat ongemaklike vraag.

      “Ek sien jou môre weer, Deidre. Ek dink ek gaan nou maar eers. Kan ons mekaar omstreeks tienuur ontmoet – of werk jy dan?”

      Met ’n uitdagende blik na Neil antwoord sy en gee die ander man ’n breë, gulhartige glimlag.

      “O, nee! Ek werk nie meer nie. Ons kan mekaar dan ontmoet.”

      “Gaaf. Dan kry ek jou tienuur hier. Goeienag.” Norman kyk vinnig na die ander man wat soos ’n soutpilaar nog steeds op dieselfde plek staan. “Goeienag, professor. Dit was … interessant om jou te ontmoet.”

      Toe Deidre terugkeer van die voordeur waar sy van Norman afskeid geneem het, kyk sy effens magteloos na die groot gestalte wat hom in een van die leunstoele tuis gemaak het en baie duidelik toon dat hy nie van plan is om gou te vertrek nie. Haar stem klink effens kortaf en glad nie gasvry nie toe sy sê: “Dis al elfuur. Waaroor wou jy my spreek?”

      Toe sy dit waag om in sy oë op te kyk, besef sy dat dit die eerste keer is dat daardie grys oë so kil na haar kyk, en sy voel haar hart saamtrek. Niks op haar gesig vertel die man hoe diep ongelukkig sy werklik in haar hart voel nie. Sy voel bitter seergemaak deur hierdie rusie tussen hulle, maar sy gaan nie, sy sal nie toelaat dat Neil haar langer domineer nie!

      “Wie presies is hierdie bestuurder van jou?” vra hy kortaf.

      Deidre besef dat Neil daar en dan ’n oorval sal kry as hy die waarheid moet weet, en sy antwoord ontwykend: “Hy was tot haar dood Mandy Cullinghan se bestuurder.”

      “Waar kom jy aan hom en hoe lank ken julle mekaar al?” skiet die vrae op haar af.

      Sy byt haar onderlip vas om haar humeur te beteuel. Juis omdat sy skuldig voel en instinktief weet dat Neil haar oorhaastige besluit in verband met Norman sal afkeur, is haar houding verdedigend en uitdagend. Sy kyk nou op, vas in die priemende grys oë en laat so kalm en beslis as moontlik hoor: “Neil, ek wil hê ons twee moet mekaar vanaand goed verstaan. Ek is nie meer ’n kind wat aan jou moet rapporteer oor alles wat ek doen nie. Ek is ’n grootmens wat van nou af my eie besluite neem. Sal jy asseblief in die toekoms jou neus uit my sake hou?”

      “Sê reguit wat jy wil sê, Deidre, en moenie draaie loop nie.” Sy stem klink so kil en styf soos sy dit nog nooit tevore gehoor het nie. “Wat jy eintlik wil sê, is dat jy moeg is vir my en niks verder met my te doen wil hê nie. Met ander woorde, jy jaag my weg.”

      Sy kan nie langer die ongelukkigheid in haar verberg nie. Die blou oë straal nou al die hartseer wat sy voel na hom toe uit terwyl sy uitroep: “Nee! Dit is nie so nie! Dis jy … jy wat alles verkeerd opneem van vanoggend af. Jy wil net nie verstaan nie –”

      “Ek verstaan baie goed,” val hy haar ysig in die rede. Hy staan skielik op en troon oor haar. “Ek is deel van die verlede waarvan jy finaal afskeid wil neem. Ek en alles uit die verlede en alles wat tot hiertoe jou lewe gekenmerk het en deel van jou was, het skielik soos ’n amper verslete kleed geraak wat jy baie graag wil afwerp. Ons het afgesaag en oninteressant en … waardeloos geraak. Goed. Ek sal my nie langer aan jou opdring nie, veral aangesien ek besef dat jy reeds iemand in my plek gevind het … en baie gou ook.”

      “Jy kan niks van en teen Norman sê nie, Neil!” verdedig sy heftig, dankbaar vir die woede wat haar hartseer draaglik maak.

      “Nee, ek weet niks van die man af nie, maar ek het darem ’n bietjie mensekennis, beslis meer as jy. Ek kan jou vanaand sê dat jy jou met Norman Zietsman gaan vasloop, maar jy sal my nie glo nie. Daar is nog iets wat ek vir jou wil sê, Deidre. Ook dit sal jy nie nou ter harte neem nie, maar eendag, wanneer jy bereik het wat jy wou, sal jy miskien my woorde van vanaand onthou. Jy, Deidre, is besig om agter die skynglans van die maan aan te hardloop, daardie pragtige, lieflike, blinkende maan wat so begeerlik van ver af lyk. Maar pas op, meisie, dat jy nie miskien ook eendag soos die Amerikaner Armstrong, wanneer jy dit eindelik bereik, sal moet besef dat dit alles net ’n skynglans was, dat dit in werklikheid kaal en bar, ru, onvriendelik en … eensaam daar is nie.”

      Juis omdat hierdie vergelyking van hom haar so diep tref en nog boonop die kiem van waarheid inhou, laat dit haar ontsteltenis toeneem en maak dat sy Neil Maritz op hierdie oomblik byna haat.

      “Dit is wat jy graag sal wil hê moet gebeur, nè, Neil? Jy wens my geen sukses toe nie.”

      “Nee, Deidre, ek wens jou van harte alle sukses toe, veral as ek in gedagte hou hoeveel jy bereid is om daarvoor op te offer. Ek hoop nie die oomblik sal ooit aanbreek dat jou sukses, as jy dit behaal, wrang in jou mond sal word nie.”

      Deidre swaai vinnig van hom af weg en sug. Sy voel skielik ontsettend moeg en laat gedemp hoor: “Ek dink ons het genoeg gesê. Ek weet nie hoekom jy vanaand hierheen gekom het nie.”

      “Ek het eintlik hierheen gekom om jou iets te vertel en jou iets te vra. Nou maak dit nie meer saak nie. Ek sal maar gaan.”

      Sy draai terug na hom, haar oë pleitend.

      “Vertel my, asseblief.”

      Hy kyk haar ’n oomblik stil aan en sê dan gelykmatig: “Ek het dit reggekry om los te kom en kan my van volgende jaar af heeltyds op navorsing toelê. Dis hoekom ek vandag so laat op kantoor gekom het.”

      “Neil!” Was dit gister, sou sy spontaan na hom gehardloop en haar arms om sy nek gegooi en hom gesoen het, want sy weet watter groot begeerte hierdeur eindelik vir Neil verwesenlik is. Maar dis of die ou spontaneïteit weg is tussen hulle, en hoewel die blou oë ’n oomblik bly in syne opblink, sê sy net sag: “Ek is so bly, Neil. Baie geluk.”

      “Dankie.” Daar is geen vreugde in sy stem nie en hy voeg gelykmatig by: “Ek wou jou dit vanoggend al vertel het.”

      “Maar hoekom het jy nie?”

      “Jy het my nie eintlik kans gegee nie, het jy?”

      Sy bloos en haar oë lyk verskonend.

      “Dit spyt my. Nee, ek het nie. Ek was te behep met my eie nuus. Maar ek is nietemin baie bly om jou onthalwe, Neil. Ek weet hoeveel dit vir jou beteken.”

      “Ja.”

      ’n Kort, ongemaklike stilte volg en dan sê sy huiwerig: “Jy het gesê jy wou my ook iets gevra het.”

      “Ja.”

      “Wat was dit?”

      Hy kyk haar strak aan.

      “Omstandighede het verander. Dit maak nou nie meer saak nie.”

      Weer ’n kort stilte en dan vra sy: “Wanneer … wanneer gaan jy met die navorsing begin?”

      “So gou ek alles gereël kan kry. Gelukkig hou my lesings oor twee maande op en kan ek begin.” Hy draai deur toe. “Jammer dat ek jou so laat uit die slaap gehou het. Goeienag.”

      Toe die voordeur agter hom toeklik, sak Deidre weer terug op haar stoel en hierdie keer laat sy toe dat die trane haar oorweldig. Sy weet maar te goed waarom sy huil. Sy huil oor Neil … want sy weet dat sy hom vir altyd verloor het. Baie beslis gaan hul paaie skei, het reeds begin wegdraai. Al gaan sy ook waar in die wêreld, kry sy watter nuwe vriende, sal sy nooit weer ’n vriend so opreg en getrou soos Neil Maritz vind nie. En skielik lyk haar toekoms nie meer so aanloklik en skitterend nie. Sy sug en stap na haar slaapkamer. Sy is nou verspot. Die een of ander dag sou dit noodgedwonge gekom het. Dit het net gouer gebeur as wat sy of hy verwag het. Sy en Neil kon tog nie vir ewig so voortgaan nie. Die een of ander dag sou daar ’n verandering moes intree.

      Wanneer sy eindelik in die bed is en die lig afgeskakel het, lê en kyk sy deur die venster na die maan wat soos ’n silwer bal aan die naghemel hang. Skynglans van die maan. Doelbewus draai sy om sodat haar rug na die venster gekeer is, en sluit haar oë. Sy gaan nie toelaat dat Neil se verspotte vergelyking ’n skaduwee oor haar drome werp nie. Daar is niks om te vrees nie.

      Norman Zietsman, ’n kenner, het vertroue in haar stem, en met sy hulp en bystand en ervaring het sy niks te vrees nie. Natuurlik kan sy sonder Neil Maritz klaarkom. Sy het maar net deur