Ena Murray Omnibus 37. Ena Murray

      “Nou, Elke, ek wil hê jy moet nou baie mooi luister en goed verstaan wat ek sê.”

      Sy rek haar oë onskuldig, hoewel sy in haar hart sê: Genugtig, lyk ek dan vertraag? Maar sy is ook dankbaar dat sy Julene-skaduwee hom hierdie keer toegelaat het om sonder haar te verskyn.

      “Ja, dokter?”

      “Jy raak aan niks, aan net mooi niks in hierdie kliniek nie. Jy raak net aan jou trollie.”

      Sy sluk. “En as ek sien iets is verkeerd soos . . . soos netnou?” wil sy darem weet.

      “As jy iets sien wat vir jou verkeerd lyk, dan roep jy ’n suster, maar jy hou jou hande af van alle apparaat. Is dit duidelik?”

      “Ja, dokter. Goed, dokter. Ek . . . is jammer, dokter. Ek . . . wou net help. Die ding hét nie gedrup nie, rêrig nie!”

      Dis ’n innerlike lekkerte om te sien hoe hy val vir haar toneelspel. Sy weet sy lyk nou nes ’n kind wat dit baie goed bedoel het en toe ’n klap gekry het! Sy sien sy gesig versag.

      “Nee, dit het nie gedrup nie. Maar jy was onverantwoordelik om dit te wou regstel. Jy sien, Elke, dis menselewens wat hier op die spel is. Ons kan mos nie kanse waag met mense se lewens nie, nè?”

      “Nee, dokter! Nooit nie, dokter!” Haar mond hang behoorlik oop van ontsteltenis by hierdie gedagte.

      Hy klop haar liggies op haar skouer en glimlag meteens. “Nou toe. Gaan voort met jou trollie, maar onthou net wat ek gesê het.”

      “Ja, dokter. Dankie, dokter. Dokter . . .”

      “Ja, wat is dit? Ek is besig met saalrondtes.”

      “O, ek is jammer, dokter.”

      “Toe nou maar. Praat net gou. Wat wou jy weet?”

      “Nee, ek wou maar net vra . . . hierdie ander dokter . . . die vroumensdokter . . .” Die vraag kom uit soos wat net ’n onskuldige kind spontaan sou vra: “Is sy maar altyd so ’n gifangel?”

      Dokter Horst staar haar eers aan, kry dan sy gesigsuitdrukking reg en sê streng: “Elke, dis nog iets wat jy ook moet onthou. Jy moet jou mond toe hou. Jy praat te veel. Ek sal jou aanraai om liewer te probeer om aan dokter Julene se regte kant te kom.”

      “Het sy dan so iets . . . ’n regte kant, bedoel ek? Want dan het niemand in hierdie plek dit al ontdek nie.”

      “Wat praat jy?” vra hy geskok.

      “Ek bedoel maar net niemand in hierdie plek hou van haar nie. Oom Peet sê hy hoor mos die verpleegsters praat. Hy sê hulle sê sy is net ’n dokter met haar verstand maar nie met haar hart nie. Hulle sê . . .”

      “Stil tog, kind! Jy praat al weer te veel! En dan skinder jy ook nog!”

      “Ek skinder nie! Ek praat die waarheid! Ek kan mos nie help as hulle so . . .”

      “Stil, Elke!” Hy kyk vlugtig oor sy skouer, dan half moedeloos, half geamuseerd na haar. “Asseblief, gaan aan met jou trollie. Ek en jy sal later verder praat. Toe, loop nou!”

      Elke waag dit eers om die lekkerte hier binne in ’n breë glimlag na buite te laat uitstort toe haar rug op hom gekeer is. So ja, nou voel sy beter!

      Dis regtig ongelukkig dat Elke weer op ’n situasie afkom wat haar instinktief laat optree. Maar sy is ’n dokter, en dis blote refleksbewegings wat haar later die oggend na die bed laat haas om die stikkende man te hulp te snel.

      Toe die twee hoofde van die kliniek eindelik terugstap ná hul saalrondtes, hoor hulle skielik ’n stem.

      “Spoeg, oompie, spoeg. Nee! Hier is die bakkie, nie op my nie! Ja, spoeg lekker dat die nare goed kan uitkom! Ja. Dis reg! Dis beter, nè? Nee! Nee! Nie water nie. Oompie kan nie nou al water drink nie. Jy gaan naar word. Kyk, ek vee oompie mooi skoon af en maak jou lippe nat met ’n wattetjie en . . .”

      Soos een man beweeg die twee dokters na die deur, stamp die trollie weg in die verbygaan.

      “Wat de duiwel! Gee pad hier!”

      Elke word sonder meer weggestamp en dokter Julene buk oor die pasiënt. Elke kyk vas in twee ysige oë voordat hulle ook afsak na die bed.

      “Het u naar geword, meneer Verwey? Hoekom het u nie die klokkie gedruk nie?”

      “Ek wou, maar kon dit nie in die hande kry nie. Maar toe kom die verpleegstertjie in en help my. Ag, dankie tog! Ek dog ek verstik my morsdood.”

      Die “verpleegstertjie” besluit dis tyd om haar uit die voete te maak. Sy blits by die deur uit, net toe die arme suster wat haastig op die rooi lig in die kantoor reageer, wil binnekom. ’n Botsing is onvermydelik en daar klink twee ontstelde gilletjies in die gang op, gevolg deur ’n dowwe slag.

      Dokter Julene se kop ruk omhoog. “Wat gaan in hierdie plek aan vandag? Het dit in ’n malhuis ontaard?”

      Toe dokter Horst in die deur verskyn, is die suster besig om steierend orent te kom en hy sien net die punt van ’n bokstert om die hoek verdwyn. Hy ondersteun die verdwaasde suster wat verskrik vra: “Wat . . . wat het my getref?”

      “Ek begin self wonder,” is die droë antwoord.

      Dan is daar nie meer tyd om te wonder nie. Dokter Julene is op die oorlogspad.

      “Hierdie pasiënt was besig om te stik, suster! Waar was jy?” Die woordjie “gifangel” wil al ’n weerklank in iemand se geheue kry. Dis ’n onredelike vraag. Geen kliniek kan immers voltyds vir elke pasiënt ’n opgeleide verpleegster aan diens langs die bed hê nie.

      “Besig met my verslag, dokter. Die . . . die klokkie het nie gelui nie.”

      “Nee, want dit was nie binne sy bereik nie.”

      Die pasiënt kom haar tot hulp. “Ek het dit self weggestamp toe ek begin stik het, dok-”

      Maar daar word nie geluister nie. “Hier is ’n laksheid wat ek onmiddellik gaan stopsit. Moenie . . . móénie dat ek weer op so iets afkom nie. Verstaan jy my?”

      “Ja, dokter.”

      Hulle sê as ellende jou eers beet het, kom dit altyd in drieë. Elke moes dit onthou het toe sy op die end van haar rondte by die ingang na die kinderafdeling verbykom. Of miskien het sy gedink sy het reeds nommer drie raakgeloop en gefnuik. In die een mansaal moes sy eenvoudig haar hart verhard, maar dit het swaar gegaan.

      “Ag, asseblief tog, my groot dogter, verkoop aan oom Pieta daardie tabak! Net die een pakkie!”

      “Ek mag nie, oupatjie. Hulle het gesê julle mag nie hier pyp rook nie. Dit stink en waar spoeg julle die pypolie?” verduidelik sy geduldig.

      “Maar ek beloof jou, hartjie, ek sal die pypolie insluk. Toe nou, dogtertjie . . .”

      “Nee, oupatjie, ek mag nie. Ek sal in die moeilikheid kom.”

      “Maar hulle hoef mos nie te weet nie. Ek sal dit wegsteek. Kyk, hier lê my ou pyp. Ek het dit ingesmokkel. Nou net die tabak . . . Ag, kindjie, ek kom doer uit Namakwaland se wêreld. Ek het oud geword saam met my pyp. My senuwees is klaar. As ek net twee trekke kan trek, sal ek weer moed kry. Ag, kindjie . . .”

      Elke voel sy kan saam met die ou oom huil. “Ai, oupa-tjie, hulle sal mos weet oupatjie rook pyp. Hulle sal dit mos ruik.”

      “Nee, kindjie, ek stap al so ’n bietjie rond. Ek sal hier buite om die hoekie gaan staan en my trekkies trek. Toe nou, asseblief! Ek sal jou dubbel betaal. Geld is nie ’n kwessie nie.”

      Maar eindelik kon Elke haar wegskeur en vinnig padgee terwyl sy soos ’n wreedaard voel.

      Dis toe dat sy ’n kind baie droewig hoor huil. Weer is dit blote refleksseine van haar brein af wat haar voete tot stilstand bring. Sy registreer nie eens die letters bo-aan die twee groot deure wat toegang tot die afdeling verleen nie. Die trollie word net so gelos en sy is klaar