Man van lig en skadu. Schalkie van Wyk

      

      Man van lig en skadu

      Schalkie van Wyk

      Melodie

      1

      Haar groottantes Frieda en Felona is ’n fenomenale pyn, dink Petri Aucamp geïrriteerd. Met ’n plastiekglimlaggie wat haar mondhoeke lam maak, beweeg sy tussen die dansende, geselsende, drinkende partytjiegangers deur na die oopstaande dubbeldeur wat toegang verleen tot die onthaalarea langs die swembad. Sy knik groetend vir ’n paar bekendes, wuif vir ’n luidrugtige groepie langs die swembad wat na haar roep, en soek die welkome donkerte anderkant die ligkring van die onthaalarea op.

      “ ’n Tweelingpyn,” sê sy hardop en gaan sit misnoeg op ’n tuinbank, half versteek agter die oorhangende takke van ’n reusewilgeboom.

      “Wie? Ek?” vra ’n onthutste manstem vlak agter haar.

      Petri swaai snakkend na haar asem om en kyk teen die ruwe, dik stam van die wilgeboom vas. Haar blik soek na die eienaar van die stem, maar sy gewaar niemand nie. As iemand lus voel om haar vir die gek te hou, sal sy hom in eie munt terugbetaal, besluit sy en sê ongeduldig: “Luister, boom, ek is beïndruk met jou vermoë om te kan praat, maar ek het hier kom wegkruip omdat ek sinnelose partytjies en praatsieke mense verpes. Bly stil en gedra jou soos ’n opgevoede boom.”

      “Ek sal – sodra ek weet waarom jy my ’n tweelingpyn genoem het. Dis ’n onverdiende belediging. Ek kan tel: ek is net een boom. Hoekom dink jy ek is ’n tweeling?” vra die manstem gegrief.

      Ek herken nie die stem nie, dink Petri, maar sy hou van die diep timbre van die stem. Sy vermoed haar pratende boom is een van Jan-Hendrik se sakevriende, moontlik ’n ouer, bedaarde man wat soos sy moeg geraak het van die oorverdowende dansmusiek en die klakkelose geklets van mense wat graag gesien en gehoor wil word.

      Jan-Hendrik Markgraaff is die senior vennoot van een van die bekendste prokureursmaatskappye in die stad. Hy en sy dogter, Nicolette, se gereelde partytjies word deur ’n wye spektrum van mense bygewoon – van waardige oudregters tot platsakstudente wat ter wille van gratis kos en drank Nicolette se uitnodigings aanvaar.

      “Ek het jou nie beledig nie, boom. Dis my groottantes, Frieda en Felona. Hulle is ’n tweeling,” antwoord Petri en voel hoe ’n glimlag haar mondhoeke laat lig.

      “En hulle gee jou ’n tweelingpyn? Dis seker maar omdat hulle sulke groot tantes is. Groot mense ly gewoonlik aan rugpyn,” sê die manstem paaiend.

      “Moenie dom speel nie, boom,” sê Petri berispend. “My groottantes is skraal en langerig soos ek, maar beslis nie groot nie. Hulle is my oupa se tweelingsusters, daarom is hulle my groottantes.”

      “Hulle klink oud soos ek, nie groot nie. Hoekom is jy vies vir hulle? Raak hulle dronk op partytjies? Of het hulle jou belet om saam met jou vriende in die swembad te baljaar?” vra die onsigbare man uit die donker agter haar.

      “ ’n Paar van die jonger mense se gesigte is bekend omdat ons saam op skool of universiteit was, maar hulle is Nicolette Markgraaff se vriende, nie myne nie, boom. Ek werk by Jan-Hendrik Markgraaff se prokureursfirma. Jan-Hendrik is my groottantes se prokureur en ek en Nicolette is van kleins af aangesê om vriendinne te wees, daarom dring my groottantes daarop aan dat ek altyd hulle partytjies bywoon,” vertel Petri onvergenoeg.

      “Jy praat in raaisels. Hoekom laat jy jou deur jou groottantes voorsê om met Nicolette vriende te wees as jy nie van haar óf haar partytjies hou nie?”

      Petri sug ongeduldig. “Dis ongeskik om so nuuskierig te wees, boom, maar aangesien hier niemand anders is om mee te praat nie … Ek staan onder ’n verpligting om Jan-Hendrik se partytjies by te woon, want hy is my werkgewer. Ek en Nicolette het so min gemeen dat ons sonder moeite uit mekaar se pad bly. Dís waarom ek hier sit en met ’n simpel boom praat.”

      “Jy lyk maar net soos ’n maanligmeisie, maar jy is in werklikheid ’n geitjie. Ek is simpatiek, nie simpel nie, want ek hou jou geselskap,” mor die stem. “Geniet Frieda en Felona darem die partytjie?” vra dit belangstellend.

      “My groottantes is veels te preuts en te waardig om by een van Nicolette se lawaaierige partytjies op te daag.” ’n Onkeerbare laggie glip oor Petri se lippe. “Kan jy jou iets snaakser voorstel as my groottantes in bikini’s in die swembad, boom?”

      “Hoekom sal dit snaaks wees? As hulle lank en slank soos jy is …”

      “Gebruik jou verstand, boom. Tant Frieda en tant Felona is vier-en-sewentig. Tant Frieda treur daagliks oor haar kurwes wat kreukels geword het. Kreukels in ’n bikini … dis tragies, nie snaaks nie.”

      “Kreukels? Praat jy van plooie?”

      “Ja, maar kreukels klink genadiger,” antwoord Petri en kug ’n giggellaggie weg. “Ek het nooit geweet ek sal dit geniet om met ’n boom te gesels nie. Dankie, boom. Ek hoop niemand kap jou af nie, want as Jan-Hendrik weer ’n partytjie hou, sal ek jou kom opsoek.”

      “Dankie. Maar as jy en Nicolette mekaar van kleins af ken, hoef jy nie tot die volgende partytjie te wag om my te besoek nie.”

      Petri wonder hoe goed die onsigbare man met Jan-Hendrik bevriend is. Sy aarsel ’n oomblik en sê dan reguit: “Jy is net ’n boom en jy mag maar weet: ek en Nicolette hou glad nie van mekaar nie. Jan-Hendrik en my pa was boesemvriende in hulle jeug, daarom aanvaar my groottantes, en selfs Jan-Hendrik, dat ek en Nicolette boesemvriendinne is. Nicolette skitter as sy die middelpunt van belangstelling is, maar sy verdra nie mededinging van enige ander meisie nie. Ek het op skool altyd baie beter as sy gevaar en het gereeld komplimente van Jan-Hendrik gekry, en dis iets wat Nicolette my nooit sal vergewe nie. Toe ons universiteit toe is, het ek hard gestudeer. Nicolette was net wat sy is en altyd sal wees: ’n sosiale vlinder wat selde of nooit klasse bygewoon het. Ons persoonlikhede is so verskillend dat ons nooit vriendinne sal kan wees nie, dis al.”

      “Nicolette se rumoerige partytjies verveel jou en jou preutsheid verveel haar,” som die stem die situasie in ’n neutedop op en sug beswaard.

      “Moenie beledigend raak nie, boom,” sê Petri geraak, maar gee geredelik toe: “Ek is seker asosiaal, maar ek verkies om my vrye tyd saam met my groottantes deur te bring.”

      “Hoekom? Het Frieda en Felona verpleging nodig?” vra die stem besorg.

      “Hoegenaamd nie, maar ek probeer om hulle te vergoed vir alles wat hulle ter wille van my opgeoffer het. As hulle my nie grootgemaak het nie, kon hulle gereeld saam met hulle vriendinne in ons land of oorsee rondgereis en hulle herfsjare geniet het. In plaas daarvan moes hulle elke dag tuis wees om my skool toe te karwei, om nie eens te praat van al my naskoolse aktiwiteite nie. En as ek siek was, het hulle dag en nag langs my bed gewaak. My eie ouers kon my nie beter versorg het nie.”

      “Is jou ouers dood?”

      “My ma is net ná my geboorte dood, maar moenie sê jy is jammer nie, boom, want ek het haar nooit geken nie. My groottantes het my van kleins af van haar vertel.” ’n Glimlag speel om Petri se lippe. “Ek het jare lank geglo my ma is ’n sprokiesfiguur soos Aspoestertjie, want volgens tant Frieda was sy ’n beeldskone, blonde prinses.”

      “Soos jy?” vra die manstem en klink onverklaarbaar vyandig.

      “Moenie knor nie, boom. Jy het gevra en ek vertel. Ek lyk soos my ma, ja, maar ek is nie ’n beeldskone, blonde prinses nie, net ’n hardwerkende meisie wat hoop om ’n prokureur te word.”

      “En ’n meisie wat met bome praat,” sê die stem en klink geamuseerd. “Wat van jou pa? Is hy ook dood?”

      “Nee, maar ek sien hom so selde … Hy is ’n ingenieur en hy werk gewoonlik êrens in Saoedi-Arabië of Doebai of Brasilië – enige plek wat ver is. Tant Frieda is ’n romantikus, daarom glo sy dis sy hartseer oor my ma se dood wat hom so rusteloos laat rondswerf. Maar tant Felona is ’n realis; sý sê my pa kon nooit langer as vyf minute stil sit nie, want hy was altyd nuuskierig om te weet wat in die vertrek langsaan of in die huis oorkant die straat gebeur. Dis waarom ek so graag my vrye tyd saam met my groottantes deurbring. Hoe kan ek hulle ooit vergoed vir al hulle liefde?”

      “Deur gelukkig te wees,” antwoord die stem