Ena Murray Omnibus 26. Ena Murray

vra tant Liefie diep geïnteresseerd, ten spyte van die naarheid in haar. “Soms dink ’n mens maar dis ’n spook, en dan is dit nooit rêrig een nie.”

      “Juis, tant Liefie. Ek dink dis wat dit eintlik is. Nie ’n rêrige spook nie. Maar hoe oortuig jy iemand dat dit nie ’n rêrige spook is nie?”

      “Jy wys hom. Ek bedoel, jy vang die spook en wys hom vir daardie een, sodat hy met sy eie oë kan sien hy hol almelee verniet weg.”

      Paul van Drüten se oë is peinsend. Dan knik hy. “Ja, ek het al daaraan gedink, eintlik al begin om die spook te vang om hom te kom wys. Maar sê nou dit is régtig ’n spook, tante? Wat maak jy dan?”

      Die ou tante frons. “Ja, dit sal ’n gemors wees. Jy sal dit maar moet waag, of hoe?” Die ou oë is meteens skerp. “Hoe gouer jy die spook vang, hoe gouer sal jy weet of dit ’n rêrige een is of nie.”

      “Ja, tante is reg. Dis seker maar die beste.”

      “En as dit ’n rêrige spook is, is daar net een raad, Dokkie. Dan bly nog net die Slams oor.”

      Hy lag hartlik en druk die ou hand liggies. “Glo my, as ek moet uitvind dis ’n rêrige spook, sal ek so desperaat wees dat ek niks daarvan sal dink om ’n Slams te laat kom nie, matrone of nie!”

      ’n Ruk later stap hy sy kantoor binne, lig die telefoon van die mik af en bel sy neef.

      “Clive, ek weet ek het gesê jy kan maar eers volgende maand begin, maar ek het gewonder of dit nie vir jou moontlik sal wees om vroeër te kom nie. Hier is ietwat van ’n krisis . . . Wat? Nee, nie ’n epidemie nie. Ons is maar net ontsettend besig en ’n ekstra paar hande sal baie welkom wees. Sal jy kan? Gaaf. Groete vir Louise.”

      Hy plaas die gehoorbuis weer terug en sit ’n oomblik peinsend voor hom en uitstaar. Dan grinnik hy. Tant Liefie, ek hoop nie jy is nou besig om my van die wal af in die sloot te help nie. En ek hoop jy ken ’n goeie Slams as dinge begin skeefloop.

      In die paar dae wat volg, kry Anmar dit reg om die superintendent te vermy, en as hy dit agterkom, laat hy niks merk nie.

      Toe hy weer een môre tant Liefie se kamer binnestap, sien hy dat sy regop teen die kussings sit en heelwat beter lyk. Maar sy glimlag word nie beantwoord nie.

      “En hoekom so suur vanmôre?”

      “Ek is kwaad vir jou,” kom dit onomwonde.

      “O? En wat het ek gedoen?”

      “Kyk, ek het ook eers gedink hierdie matrone van julle is opstêrs en befoeterd. Maar ek is nou al ’n hele rukkie in die hospitaal en ek het haar goed deurgekyk. Die kind is glad nie onaardig nie. En vandat sy soms snags kom inloer, het ek sommer ’n ander gedagte oor haar gekry. As ek geweet het jy gaan met haar raas, sou ek jou nooit vertel het dat sy soms snags hier is nie. Raai, ek het haar die afgelope nagte gemis.”

      “Het sy vir tante vertel dat ek met haar geraas het?”

      “Ja, en haar verbied het. Nee a, Dokkie, wat is dit dan met jou? Sy was gisteraand in trane, die arme kind.”

      Sy gesig is meteens ernstig, sy stem skerp. “Was sy weer verlede nag hier? En wat het sy gesê?”

      “Ja, sy was hier. Het soos ’n skelm hier ingesluip asof dit nie ook háár hospitaal is nie. Sy sê niks wat sy doen is reg nie, en jy dink sy is oorbodig. Dis glo nou net suster Dreyer voor en suster Dreyer agter. Wat makeer jou dan, Dokkie? Jy het mos darem seker ’n bietjie van jou pa se verstand gekry? Jy kan mos met jou blote oog sien daar is g’n vergelyking tussen die twee nie.”

      Paul glimlag en plaas sy hand kalmerend op haar pols. “Natuurlik is daar nie, tante. Maar die arme kind is so deurmekaar met spoke dat sy nou óral spoke sien.”

      Tant Liefie se blik is vreemd. “Snaaks dat jy die laaste tyd so vol spookgesegdes is. Sy het ook van spoke gepraat.”

      “O?”

      “Ja. Wag, wat was dit nou weer? Laat ek sien. Ja. Sy het skielik hier ingekom, amper hier ingesweef, so saggies het sy gekom. Toe ek maar sien, staan sy langs my bed. Sy het gevra hoe dit gaan, en toe sê ek vir haar dit lyk my beter as met haar. Sy vra toe wat ek bedoel. Toe sê ek sy lyk soos ’n ding wat die spoke rondjaag. Het jy opgemerk, Dokkie, hoe vreeslik maer die arme mens geword het?”

      Sy gesig is nou ernstig en die groen oë het hul vonkeling verloor. Hy knik. “Daar is niks, nie die kleinste besonderheid in verband met matrone Cloete wat my oog ontglip nie, tant Liefie. Maar gaan voort. Wat sê sy toe?”

      “Sy het nie dadelik iets gesê nie, net so na my staan en kyk. En toe vra ek: Wat is dit dan met jou, hartjie? En toe begin sy sommer huil. Droewig soos ’n klein kindjie. Foei tog, ek kon my eie trane nie keer nie. Toe sy eindelik kon praat, sê sy: ‘Tante is reg. Die spoke jaag my al jare lank rond, maar die spook wat my nóú rondjaag, kan ek nie meer verduur nie. Ek sal móét weggaan.’ En toe vertel sy my hoe kwaai jy met haar is. Nee a, Dokkie. Jý is mos die spook wat die arme kind so verniel!”

      “Nee, tante, nie ek nie. Dis iemand anders.” Hy sug, die oë weer peinsend. “Maar ek het tante se raad gevolg. Ek het die spook gevang. Hy sal vandag nog hier aankom en dan . . . dan sal ons maar moet sien wat gebeur. Ek weet ek loop ’n geweldige risiko, maar so kan dit nie langer voortgaan nie. Dis tyd dat Anmar Cloete die spook reg in die oë kyk. Mag die Vader gee dat sy dan sal besef dat hy geen bedreiging vir haar inhou nie.”

      Tant Liefie kan haar goed onnosel hou as dit haar pas. Maar soms, soos nou, skemer ’n skerp brein deur en verraai sy dat sy gans en al nie so ’n eenvoudige ou vrou is as waarvoor die mensdom haar aansien nie.

      “En as sy sien dit ís ’n spook, ’n rêrige spook? Wat maak jy dan? Sal die Slams ooit help?”

      “Nee, tant Liefie. Ek is bevrees dit sit dan nie in ’n Slams se broek om die spook te verdryf nie. Dan . . . dan sal ek moet aanvaar dat daar altyd ’n spook sal wees.” Hy glimlag skeef. “Maar hulle sê mos ’n mens raak alles gewoond, nie waar nie? Miskien sal ek haar dan kan leer dat al spook dit in ’n huis, ’n mens nogtans daar kan lewe. Ons sal maar moet sien.”

      ’n Paar uur later rus sy oë versluierd op die klassieke gelaatstrekke van die matrone toe hy en ’n ander man saam by haar kantoor instap. Hulle staan langs mekaar, en hoewel daar tog ’n definitiewe verskil tussen die twee mans is en jy hulle nooit met mekaar kan verwar nie, is daar ook ooreenstemmende gelaatstrekke wat duidelik toon dat hulle familie is.

      Anmar kyk op en versteen opmerklik. Dan kom sy stadig op haar voete, haar gesig wasbleek, asof sy ’n spook voor haar sien staan.

      4

      __

      “Anmar!”

      Sy het hom natuurlik verwag. Sy weet tog geruime tyd al dat Clive Coertze op ’n dag Kruisrivier se hospitaal sal binnestap en dat sy dan weer van aangesig tot aangesig met die verlede sal staan. Maar daar was nog ’n paar dae grasie oor en genoeg tyd om haarself te skool vir die beproewing wat voorlê. Maar sy voortydige verskyning laat haar heeltemal weerloos voor die aanslag van die verlede.

      “Dit ís mos jy, Anmar? Ek bedoel . . . dit moet jy wees. Daar is net een meisie wat só lyk.” Sy stem sterf in ongemak, ongeloof en skok weg, maar sy blik bly op haar, verslind die pragtige wasbleek gelaat voor hom, swenk dan eindelik weg, kyk vraend na die man langs hom.

      Paul van Drüten knik sonder om sy blik van die matrone af weg te neem. “Jy is heeltemal reg, ou neef. Ons matrone se naam is Anmar. Anmar Cloete. Dan ken julle mekaar.”

      Dis nie ’n vraag nie en niemand antwoord nie. Die effens korter man se blik skiet terug na die bleek gesig en ’n vreugdeglans ontspring in sy oë.

      “Anmar! Aarde, dis te wonderlik om te glo! Al die jare wonder ek waar jy is, wat van jou geword het.”

      Haar stug gestalte en waarskuwende oë laat hom meteens swyg.

      “Goeiedag, Clive. Ja. Ek was toe