Constantinople in the Years 490–
496, s. 75, przyp. 123.
248
Teodor Lektor, 449. 455, s. 126–127. 128; Teofanes, AM 5987, s. 139; Jerzy Mnich, s. 623–624; Synodicon Vetus 109, s. 92; Ewagriusz Scholastyk, III, 30, s. 126–127; Marcelin Komes, s.a. 495, s. 31.
249
Teodor Lektor, 457, s. 128 [= Jerzy Mnich, s. 625]; Teofanes, AM 5989, s. 140. Euchaita, miejsce zsyłek ważnych wygnańców, położona była w Poncie na zachód od Amazji, cesarz Anastazjusz podniósł ją do rangi miasta – cf. H. Grégoire, Géographie byzantine, BZ 19, 1913, s. 59–61 oraz C. Foss, Euchaita, [in:] ODB, vol. II, s. 737.
250
O Ancyrze jako miejscu i 515 r. jako dacie śmierci Eufemiusza informuje jedynie Wiktor z Tonnuny, s.a. 515.2, s. 32. Synodicon Vetus 115, s. 96 sugeruje, że Eufemiusz wraz z Macedoniuszem zmarł w Gangrze. Ancyra pełniła funkcję cywilnej i kościelnej metropolii prowincji Galacja. Stanowiła bardzo ważny punkt strategiczny i bazę wojskową. W V w. cesarze często spędzali lato w tym miejscu – cf. C. Foss, Ankyra, [in:] ODB, vol. I, s. 102.
251
O Macedoniuszu cf. W.H.C. Frend, The Fall of Macedonius in 511 – a Suggestion, [in:] Kerygma und Logos. Beiträge zu den geistesgeschichtlichen Bezeihungen zwischen Antike und Christentum. Festschrift für Carl Andresen zum 70. Geburtstag, hrsg. von A.M. Ritter, Göttingen 1979, s. 183–195 oraz E. Chatdzēantōniou, E thrēskeutikē politikē tou Anastasiou I (491–518). E stasē tou autokratora apenanti sto akakiano schisma kai tē monofysitikē erida, Thessalonikē 2009, s. 69–88.
252
Teodor Lektor, 458, s. 129.
253
Cf. W.H.C. Frend, The Fall of Macedonius in 511 – a Suggestion…, s. 185.
254
Teodor Lektor, 484, s. 138; Liberatus, XVIII, 134, s. 133; Jan z Bejt-Aftonii, Żywot Sewera, s. 236–237. Cf. F.K. Haarer, Anastasius I. Politics and Empire in the Late Roman World, Cambridge 2006, s. 145–151.
255
Ewagriusz Scholastyk, III, 32, s. 130; Wiktor z Tonnuny, s.a. 501, s. 26; Marcelin Komes, s.a. 511, s. 35; Teodor Lektor, 487, s. 138; Pseudo-Zachariasz, Historia kościelna, VII, 8, s. 28–33.
256
Teofanes, AM 6008, s. 161–162. Gangra (obecnie Çankırı w Turcji), stolica Paflagonii, położona nad dopływem rzeki Halys przy głównej trasie wiodącej z Galacji nad Morze Czarne. W V i VI w. Gangra była miejscem schyłek wielu prominentnych hierarchów kościelnych – cf. C. Foss, Gangra, [in:] ODB, vol. II, s. 821.
257
E. Honigmann, Anthimus of Trebizond, Patriarch of Constantinople (June 535–March 536), [in:] Patristic Studies, Città del Vaticano 1953, s. 185–193 oraz A. Grillmeier in collaboration with Th. Hainthaler, Christ in Christian Tradition, vol. II, From the Council of Chalcedon (451) to Gregory the Great (590–604), part II, The Church of Constantinople in the sixth century, transl. by J. Cawte and P. Allen, London 1995, s. 347–355.
258
ACO, t. III, s. 131, 134, 139; Jan z Efezu, Żywoty świętych Wschodu, 48, s. 685.
259
ACO, t. IV, 2, s. 169.
260
Pseudo-Zachariasz, Historia kościelna, IX, 19, s. 93–94.
261
ACO, t. III, s. 134, 179.
262
Liberatus, XXI, 146–147, s. 135–136.
263
Liberatus, XXIII, 159, s. 138–139. Jan z Efezu, Żywoty świętych Wschodu, 48, s. 685 błędnie podaje, że Antym spędził na biskupim tronie Konstantynopola kilka lat.
264
ACO, t. III, s. 178–180.
265
Jan z Efezu, Żywoty świętych Wschodu, 48, s. 687.
266
Teofanes, AM 6044, s. 228. O Eutychiuszu cf. R. Janin, Eutichio, [in:] Bibliotheca Sanctorum, t. V, Roma 1964, kol. 323–324, A. Kazhdan, Eutychios, [in:] ODB, vol. II, s. 759. Cf. także M. Whitby, Eutychius, Patriarch of Constantinople. An Epic Holy Man, [in:] Homo Viator: Classical Essays for John Bramble, ed. M. Whitby, Ph. Hardie, M. Whitby, Bristol 1987, s. 297–308.
267
Teofanes, AM 6057, s. 240. Cf. A. Grillmeier in collaboration with Th. Hainthaler, Christ in Christian Tradition…, s. 469 i 490. Amazja położona była nad rzeką Likos w Poncie i pełniła funkcję metropolii prowincji pontyjskich – cf. C. Foss, Amaseia, [in:] ODB, vol. I, s. 74.
268
Cf. I. Milewski, Depozycje i zsyłki biskupów…, s. 353–355.
269
O Gemellosie cf. PLRE, vol. I, s. 388 (Gemellus 2). Gemellos pełnił funkcję prefekta Miasta w latach 404–408.
270
O Pajaniosie cf. PLRE, vol. II, s. 818 (Paianius). Pajanios jest potwierdzony jako prefekt Miasta w roku 404.
271
Wydanie listów Janowych: PG 52, kol. 549–748.
272
Listy Nestoriusza, s. 275–281.
273
Dr hab. Jarosław Dudek, prof. UZ, Uniwersytet Zielonogórski, Instytut Historii, Zakład Historii Średniowiecznej.
274
Rozległość tych kontaktów odzwierciedla wykaz bizantyńskich źródeł dotyczących Chazarów, zebranych przez Gy. Moravcsik, Byzantinoturcica, Bd. II, Sprachreste der Türkvölker in den byzantinischen Quellen, Berlin 1983, s.v. Χαζαρία, Χάζαροι, s. 334–336. Cf. V. Mosin, Les Khazares et les Byzantins d’après l’anonyme de Cambridge, B 6, 1931, s. 309–325; M.N. Artamonov, Istorija Chazar, Leningrad 1962, s. 193–201, 233–261, 288–335; D.M. Dunlop, The History of Jewish Khazars, New York 1967, s. 171–198; G. Huxley, Byzantinochazarika, Her 140, 1990, s. 69–87; Th.S. Noonan, Byzantion and the Khazars: a special relationship? [in:] Byzantine Diplomacy Papers from the Twenty-fourth Spring Symposium of Byzantine Studies, Cambridge, March 1990, ed. J. Shepard, S. Franklin, Aldershot 1992, s. 109–132; C. Zuckerman, Short notes. Two notes on the early history of the thema of Cherson, BMGS 21, 1997, s. 210–222; J. Shepard, The Khazars’ Formal Adoption of Judaism and Byzantium’s Northern Policy, OSP 31, 1998, s. 11–34; M.J. Leszka, Bułgaria i Chazarzy wobec walk o władzę w Bizancjum w początkach VIII w., BP 9/10, 1999, s. 49–62; A.F. Kralidēs, Oi Chazaroi kai to Byzantio. Istorikē kai thrēskeiologikē prosengisē (The Khazars and Byzantium. A Historical and Religious