Учуутал. Аайа

ыһыаҕа…

      Бэҕэһээҥҥи илдьит сүүмэхтэр алааһы уһаты-туора быыстала суох көтүтэлээтилэр. Биир сүүмэх миэхэ кэлэн, санныбар иҥиннэ. Ылан көрбүтүм, төрдүгэр быыкайкаан киһичээн хатааста сылдьар! Алҕаан баран, ыытан кэбистим.

      От күөҕэ умнастаах, сэбирдэхтээх, күн сардаҥатын хомуйан араҕас сибэккилэрдэммит, ааттыын сардаҥалаах от быдьыгынас сибэккилэрин тыыннара кынаттаах эбиттэр! Аттыларыгар чугаһаабыппар, олбу-солбу төбөм туһунан дайдылар, кынат тыаһа биир кэм сирилээн олордо. Салгыы холбоһо түһээт, илии-илиилэриттэн ылыстылар уонна эргийэн киирэн бардылар. Бастаан бары күнү бата бардылар, онтон өрө көтө-көтө аллара түстүлэр, тэйэ-тэйэ ырааттылар.

      Көнө умнастаах чэрэниилэ күөҕэ сибэккилээх үүнээйи (аатын билбэтим абалаах) сибэкки тыына сүр дьоһуннук туттан туран, кынатынан сапсына-сапсына үҥкүүлүүр.

      Хас биирдии окко, сибэккигэ барыта итинник КЭРЭ! Күнү быһа өй-мэй сырыттым. Кулгаахпар маннык тыллар ырыа буолан кутулуннулар:

      Бу үрүҥ күн аннын

      Дьиктилээх кэрэтэ —

      Улуу тунах саҕана

      Сир симэҕин ыһыаҕа.

      Көрсүөххэ диэри, Айыы сиэнэ

      P.S. Уруһуйум соччо табыллыбата быһыылаах.

      Бүтэһик сурук иллэрээ күн суруллубут.

      Күндү доҕорум, Ньургуһун!

      Бүгүн үтүө күн үүннэ. Урут күнүс ити бөһүөлэк таһыгар баар Эбэ куулатыгар ыстааптанан, уолаттардыын болдьоһон: «Моҕотойдуу кэлээр», – дэһэн мустар буоларбыт. «Саҕахтан күн тэмтэйэ ойоро туохха тэҥнэһиэй!» – дэһэллэр нарын ырыа тыллара, ымыылаах иччилэр.

      Айыы сиэнэ

      Суругу ааҕан баран маҥнай уорбалыаҕы тугу да булбатаҕым. Ол эрээри, кытыытыгар «PS. Оскуола оҕолоро суруйсалларын өйдүүр инигин?» – диэн баарын булан бараммын, сурук туох эрэ кистэлэҥнээҕин сэрэйдим. Оскуолаҕа сүүрбэттэн тахса сыл үлэлээбит учуутал оҕолор араастаан саппыыскалаһалларын көрөн-көрөн, баччаҕа кэллэҕим. Хоһоонунан таҥыллыбыт суругу строка көтө-көтө эбэтэр строка бастакы буукубаларынан ааҕан, оттон буукубалара таҥнары сылдьары сиэркилэнэн көрөн, кистэлэҥ ис хоһооннорун билиллэр. Оттон бу суругу… арай, тыл көтө-көтө аахтахха? Икки тыл кэнниттэн боруобалыахха… үс тыл кэнниттэн… түөрт тыл… Бай, «Бүгүн күнүс Эбэ куулатыгар кэлээр. Күн дэһэллэр иччилэр» – диэн эбит дии! Ол аата, Ньургуһун биир күн кинилэри кытары сылдьарын иччилэр көҥүллээннэр, Эбэ куулатыгар көрсөн, онно илдьэргэ болдьообут дуу? Суруйарыттан көрдөххө, сиэрдээх майгылаах уонна кыыстыын үчүгэйдик билсэр, киһи эрэниэн сөп уола быһыылаах. Оннук да буолан, иччилэр талан ылан, киниэхэ арылыннахтара. Сорох алааска, сыһыыга төһөлөөх сылдьар да, туох да уратыны көрбөт-истибэт…

      – Бээрэ, ити аата уол суруйбут дуо? – Татыйаана саҥата санаам ситимин быһан кэбиһэр.

      – Ээх, табаарыһа быһыылаах, аата Айыы сиэнэ, Айсен диэн.

      – Бу дэриэбинэҕэ Айсиэн диэн уол суох этэ ээ. Эбэтэр киммит эмиэ хос ааттана-ааттана суруйдаҕай?

      – Эдьиэй, долгуйума, кыыс сотору кэлиэ, – диэтим эрэмньилээхтик. – Хата, аччыктаабыта