Сүрэххэ сөҥмүт сулустар. Анна Андросова

истибит. Ол иһин дьахталлар кыыбаҕаларын араастаан оҥорон кэпсээн Киргиэлэй уутун аймыыр.

      Онтон бу түбэлтэҕэ аһара туттан, кэргэнин икки ойоҕоһун тоһуппут. Инньэ гынан икки сыл көҥүлүн быстарбыт. Арай биирдэ Киргиэлэй өһүөнү одуулуу сытан ыйытта:

      – Былыр Манчаары манна сыттаҕа?

      – Александровскай централга дииллэр, ол аата манна буоллаҕа, – Адам истиэнэни имэрийэн көрөр.

      – Оһуобай тутуу, ама да Манчаарытын иһин, хайдах мантан күрүөй. Түннүгэр илиим нэһиилэ батар, – Киргиэлэй сөҕөр.

      – Омун. Сахаҥ омуннаах. Өссө былыргы хаайыылаахтарын хандалылаах буолаллар.

* * *

      Үһүс күннэригэр уонча эписиэр арыаллаах полковник званиелаах, наһаа уойбутуттан нэһиилэ сыыгынаан тыынар түрмэ тойоно бэйэтинэн ыадастан кэллэ. Бүөккэ кинини хапыталыыстар карикатураларыгар майгынната көрдө.

      Хаайыылаахтар бары атахтарыгар турдулар.

      – Ким бириитибэ көрдөөн сайабылыанньа суруйда! – бэйэтин көрүҥэр сөп түбэспэт ньааҕынас куоластаах эбит.

      – Мин, – тувинец инники тахсар.

      Тойон киһи сэнээбиттии, сиргэммиттии үөһэттэн аллара көрдө уонна:

      – Эн, эбисийээнэ, туоххун хорунаары бириитибэлэнниҥ? Эбисийээнэлэр хорумматтар! Биэс суукка карцер! Өссө кимиэхэ туох нааданый? – диэн хаһыытаата.

      Ким да тугу да саҥарбата. Тойон киһи барыларын кэриччи көрдө. Бэйэтин уурааҕыттан бэйэтэ астыммыттыы көхсүн этиттэ уонна түөһүллэн тахсан барда. Атыттар тувинеһы илдьэ кэнниттэн батыстылар. Аан сабылынна.

      Аччыктааһын туһата суох түмүктэннэ. Нууччалар маатыралара сүрдэннэ. Арай сахалар тувинец бириитибэтэ бэйэтигэр хаалбытыгар үөрэн эгди буоллулар.

      Үс күннээх нуорма килиэптэрин барытын биирдэ олордон кэбистилэр. Бары килиэпкэ саба түстүлэр. Нуучча өр аччыктааһыны тулуйбат эбит. Билигин былдьаан ылыахтара диэбиттии, тырыта-хайыта тыытыы, дьүккүччү көрө-көрө, ыстаабакка да ыйыстыы. Сахалар төһө да аччыктааталлар, кинилэр курдук түһүммэтилэр. Ыксаабакка тууһаан сииллэр. Аны миин, торуой кэллэ. Харса суох ыга симиннилэр. Маҥкырдааһын буолла.

      Хаамыра иһэ сыыйа тиллэн кэллэ.

* * *

      Катялаах сайылыкка тахсыбыттара нэдиэлэ буолла. Бу Эһэлээх сайылык Сааскылаахтан хоту диэки биэс биэрэстэлээх сиргэ баар эбит. Түҥ былыр манна эһэлэр бааллара эбитэ буолуо, ол да буоллар аҥаардас аатыттан киһи этэ бүтэйдии тардар. Эһэлээх киэҥ нэлэмэн мэччирэҥ алаас, ортотугар хомустаах күөллээх. Балыга суох, ол эрээри тыыраахылар арахсыбакка дайаҥнаһаллар.