АЖИБ ЯНГИ ДУНЁ. Олдос Ҳаксли

энага полга гул солинган гулдонларни узун қатор қилиб териб чиқиш билан овора. Бу атиргуллар билан тўлдирилган катта гулдонлар эди. Уларнинг гулбарглари митти малаклар галасининг ёноқлари янглиғ ипакдай силлиқ. Фақат латиф, пушти ҳинд-оврўпа ҳурларининггина эмас, айни вақтда порлоқ чой тусли чинларнинг, ҳам мексикалик буғдойрангларнинг, ҳам само сурчиларининг ғоят ҳимматидан тўқ қизил, ҳам ўлим фаришталари каби бўзарган, мармар қабр тошлари мисол оқ тусда эди.

      Раҳбар кирди – энагалар қаддини ростлашди.

      – Китобларни жой-жойига қўйинг, – деди у қисқагина қилиб.

      Энагалар сўзсиз бўйсунишди. Гулдонлар орасига терилган катта бичимдаги болалар учун мўлжалланган китобларни очиб қўйишди. Китобларда ўзига жалб қилувчи, олачипор ранглар билан бўялган ҳайвонлар, балиқ ва қушлар сурати бор эди.

      – Энди болаларни олиб киринг.

      Энагалар буйруқни бажаргани шошилдилар ва икки дақиқа ўтгач, ҳар бири тўрт қават сим тўрли, баланд араваларни итариб кирдилар. Араваларга саккиз ойлик, бир-бирига икки томчи сувдай ўхшаш (ҳаммаси бир Бокановский гуруҳидан экани маълум эди) ва барчалари “дельта“ синфига оид бўлгани учун мошранг кийим кийгизилган гўдаклар юкланганди.

      – Полга туширинг.

      Болаларни сим тўрлардан олиб, пастга туширишди.

      – Юзларини гул ва китоблар томон буринг.

      Китоб ва гулларга кўзи тушган бир саф болалар жим бўлиб қолишди, сўнг эмаклаб, гуллар дастаси, оппоқ китоб саҳифаларидаги байрамона, олачипор бўёқларда тасвирланган суратлар томон яқинлашишди. Ўша онда булут ортидан қуёш ҳам чиқди. Атиргуллар дафъатан ўт олган эҳтирос мисол лоп этиб ёнди, китобларнинг сержило саҳифалари, гўё ўзгача ва чуқур маънолар зиёсини сочди. Гўдаклар ҳаяжондан чуғурлаб, хурсандликдан қиқирлаб, илдамроқ судрала бошладилар.

      – Қойилмақом!.. – деди Раҳбар, қўлларини бир-бирига ишқаркан. – Худди эртакдагидек.

      Болалар ичида энг тиниб-тинчимаслари мақсадларига аллақачон етиб бўлди. Қўлчалар олдинга чўзилди, аста тегинди, ушлади, қуёш нурида тусланган атиргул баргларини узди, алвон рангли суратларни ғижимлади. Барча болалар ушбу дилтортар ўйинга қўшилгунларича Раҳбар кутиб турди. Кейин:

      – Диққат билан кузатинг! – деди у талабаларга. Сўнг қўлини тепага кўтариб ишора берди.

      Залнинг нариги четида, бошқарув коммутатори ёнида турган катта энага дастакни босди.

      Шу он нимадир гумбурлаб кетди, зални гулдураган овоз тутди. Дафъатан бошланган чинқириқ қулоқни қоматга келтирадиган даражада ўткирлашиб борди. Огоҳлантирувчи қўнғироқлар жаранги даҳшатли эди.

      Болалар бақира бошлашди; юзлари қўрқувдан буришиб кетди.

      – Энди эса, – баланд овозда қичқирди Раҳбар (шовқин қулоқни қоматга келтирарди), – энди олган билимларини мустаҳкамлаш учун уларга электр токи билан енгил таъсир ўтказамиз.

      У иккинчи бор қўлини силкитган эди, катта энага бошқа дастакни буради.

      Болаларнинг чинқириғи энди аянчли дод-фарёдларга айланди. Уларнинг кескин, саросимали,