Əzilsəm də susmaram!. Ахмед Джавад

zəkavət, bu sədaqət, bu həlavət11 uğrunda,

      Qurbanə nasıl12 layiqəm, ey mənbəi-rəhmət!13

      Hər kipriyin bin14 ox kimi canan batırsan sinəmə,

      Qaşlar da üdvan seyfi15 tək zərbət urar qan sinəmə!

      Etdin bəni sən zərbi-şəst16, ey mənşəyi zülmü cəfa,

      Fəth eylədin, qıldın hünər, oldun da sultan sinəmə!

      Bitab edüb dilbər bəni əğyarə meyl etmək nədən?

      Göz yaşımı ənhar17 tək etmək nümayan18 didədən?

      Əşki19 bəşər20 tökmək nasıl yar, olmasın adət bana?

      Gördüm fəraqın çox çətin, ey mahru, ey gül bədən?

      Aman, ey bivəfa, zülmün bəni bizar edüb candan!..

      Ümidim gəlməz idi böylə zülmə dəsti-xubandan.

      Yəqin bilsəydim əvvəldən cəfadan əl götürməzsən,

      Tapınmazdım sana əvvəlləri, ey büti-dil, təndən!

      Ey xaliqi rəhmən, yenə rəhmin nə qədərdir?

      Hər qədər edəm şükr, yəqinim ki, hədərdir!

      Əhvalıma, əfkarıma21 sənsən xəbərin varmı?

      Vardır xəbərim kim desə gər əhli-məfərdir!

      Xudaya, cismim ayrılsa, dilim dilbərdən ayrılmaz!

      Gözüm görməzsə, rəsmi zehnimi eylər şən, ayrılmaz!

      Dila22 rəsm ilə əsrin fərqi çoxdur labudəm, lakin,

      Onun rəsmin görüb ruhum neyçün bu təndən ayrılmaz!

      Nəqşi aləmidir keçmişəm dilü candan,

      Yəqin olur ki, Bana bən bu yolda qətl oluram!

      Bu yolda qətl olunur isə, özümdə məsudam!

      Üzmərəm rahi-vəfdə əlimi canandan!

      (Üzə bilməm əlimi əhli-vəfa canandan!)

      Cana cavan ömrüm bənim rahində pir olmuş bu gün!

      Artıq olan cövrü cəfa dərdikəsir olmuş bu gün

      Səbr eyləməz Əyyub ola olsun qəsəm, ey bivəfa,

      Tökdürdüyün göz yaşimə həm napəzir olmuş bu gün!

      Könlüm yenə bir kasə qızıl qanə dönübdür,

      Qan olsa böylə zülmlə hər yanə dönübdür!

      Ey baisi-iftixari-canım, ey vəfasız,

      Sən görmə rəva qanım axa, yar ola bənsiz!

      Saqiyə, rəhm qılıb badə gətir nuş edəlim!

      Pişi-çeşmi23 rüqabə yari dər24 aquş edəlim!

      Badə içmək bana əlzəm25, sana qurban, ey Məhrəm,

      Söhbəti-yar ilə əğyarı fəramuş26 edəlim!

      Xəndeyi xunriziniz27 amadədir can almağa!

      Kim əsirgər canını ləli-dirəxşan28 almağa!?

      Vəqti-rehlət29, sevgilim, Əzrailə yox ehtiyac,

      Ruhi-canım müntəzir ol şahi-xuban30 almağa!

      Cəfayi yarə səbr etmək tükənməz bir səadətdir!

      Olursa əksinə, ey mah, tələt31 bil ədavətdir!

      Qüsur etmə cəfavü nazdan hər vəqtə qadirsən,

      Təhəmmül32 eyləyərik əskidən bir adətdir!

      Varınsa gər ədavət zahirən təcili qətlim qıl!

      Sənin məqtulun33 olsa aşiqin müsbəti şəhadətdir!

      Müləvvən çeşmlə etdin münəvvər xaneyi-könlüm,

      Olub nail səfa bulmaq müzzəm bir ziyarətdir!

      Dela əğyarə meyl ilə bəni məhrumi-can etdin!

      Nasıl məhrumi-can bəlkə ziyadə hifz-can etdin?

      Təşəkkür eylərəm bax, bəni xoşbəxt qıldın sən,

      Bu xoşbəxt eyləməklə çün səvabi-bikəran34 etdin!

      Aləm ağlar halimə, gəl sən də giryan olma heç!

      Zülm qıl, eylə cəfa kim tabeyi – Quran olma heç!

      Yarımı əhvalimə xəndanü dilşad eyləyən,

      Ey rəqibi-ru siyəh ömründə xəndan olma heç!

      Vəqti-nüsrətdir35 əya xaliqə-səttar36 oluram!

      Əfv qıl cümlə qüsuratımı qəffar oluram!

      Sahibi-hörmətü mənsəb qulunu qoy bana, yar,

      Yəni ol şiri-xuda qatili-küffar37 oluram!

      Bu qədər naleyi-cansuz38 edərəm rəhm eylə!

      Qorx ki, Ahim tutacaq vəhm39 qılub rəhm eylə!

      Bəni nalan edərək guşənişin olmaqdan,

      Bir nəticə çıkamaz ərz edərəm rəhm eylə!

      Sanma bihudə40 bənim, ey bivəfa, əqvalimi41!

      Bax, şu qula bilmək istərsən əgər əhvalimi!

      Bir günə saldın bəni bilməm sənin fikrin nədir?

      Acizəm bu gündə kim tedad42 edəm əfalimi43!

      Sən əgər ətfi44 nəzər etsən pərişan halimi,

      Bil qəbul etmiş xuda ölgün bənim emalimi45!

      Kim səni bu halə saldı sorsalar gər dostlar,

      Söylərəm

11

Şirin

12

Necə (f.)

13

Qeyd. Bu üç rübaini Ə.Cavadın Mədrəsədə müəllimi olmuş XX əsrdə ilk professional Azərbaycan tənqidçisi Abdulla Sur təshih etmişdir (Tərtibçi).

14

Görən (f.)

15

Düşmən qılıncı (ə.)

16

Neştər (f.)

17

Çaylar (ə.)

18

Görünən (ə.)

19

Göz yaşı (f.)

20

Göz (ə.)

21

Fikir (ə.)

22

Ey ürək (ə.)

23

Göz qabağı (f.)

24

Da, də (f.)

25

Lazım (ə.)

26

Unutmaq (f.)

27

Qan tökən (f.)

28

Parlaq (f.)

29

Ölmək, dünyadan köçmək (ə.)

30

Gözəl (f.)

31

Görmək (ə.)

32

Dözmək (ə.)

33

Öldürülmüş (ə.)

34

Nəhayətsiz (f.)

35

Yardım (ə.)

36

Örtən (ə.)

37

Kafirlər (ə.)

38

Qəlbi yandıran (f.)

39

Şübhə (ə.)

40

Əbəs (f.)

41

Sözlərimi (ə.)

42

Saymaq (ə.)

43

İşlərimi (ə.)

44

Çevirsən (ə.)

45

Əməl (ə.)