Hekayələr. İsi Məlikzadə

kişi tərs-tərs Dadaşova baxdı:

      – Mən elə cavanlığımdan şofer işləmişəm, – dedi və gördü ki, bu sorğu-sual doğrudan da, müstəntiqlə müttəhimin sorğu-sualına oxşayır.

      Qasım kişi incik görkəm alıb susdu. Qaş-qabağını sallamağından hiss olunurdu ki, daha danışmağa həvəsi yoxdu və Dadaşovun bircə sualına da cavab vermək niyyətində deyil.

      Uzunsaç oğlan üç butulka limonad gətirdi. Oğlan butulkaları qoyub çıxmaq istəyəndə Dadaşov dedi:

      – Buralarda ol, bəlkə buyruğumuz oldu sənə.

      Oğlan dinmədi. Heç ikicə addım atmamışdı ki, Dadaşov təzədən səslədi onu.

      – Vəzir! Ay padşahın sağ əli!

      Vəzir qayıdıb qapının ağzında dayandı. Taqətdən düşmüş adam təkin çiyinlərini salladıb Dadaşova baxdı.

      Dadaşov dedi:

      – O konduktoru çağır bura.

      Bələdçini çağırmaq lazım olmadı. Bələdçi özü gəlib çıxdı, həm də qatar rəisi ilə birlikdə. Rəis kupeyə ötəri baxıb keçmək istəyirdi, Dadaşov saxladı onu.

      – Qatarın rəisi sənsən? – dedi

      Rəis gözlərini qıyıb Dadaşova baxdı, sanki bu adamı harda gördüyünü, hardan tanıdığını yadına salmaq istəyirdi. Dadaşov ona çox fikirləşməyə macal vermədi, bir az incik, bir az məzəmmətlə dedi:

      – Bu qatara minməyimə peşman olmuşam. Bu nədi, əşi? Vaqon-restoranda ağıza qoymağa bir şey yoxdu.

      Rəis də eynən bələdçi kimi ortayaşlı, dolubədənli kişi idi. Qaraqabaq adama oxşayırdı, elə bayaqdan zəndlə Dadaşova baxırdı, amma deyəsən, onu tanıyıb-tanımadığını anışdıra bilmirdi. Rəis təəssüf andıran səslə:

      – Restoranı mən təchiz eləmirəm, – dedi. Yenə nəsə demək istəyirdi ki, bələdçi onu qabaqladı.

      – Nə lazımdı, təşkil eləyərik, yoldaş Dadaşov.

      Dadaşov başını buladı.

      – Mən özümçün demirəm… Sərnişinlərin qayğısına qalmaq lazımdı. Yemək-içməyə ehtiyacım olsaydı, xəbər eləyərdim, hər stansiyada dəm-dəsgahla göz ləyərdilər məni. Xəlvət gedirəm ki, dost-tanışlar məni narahat eləməsinlər… Belə olmaz, sizin işinizdən razı qalmadım. – Öz-özünə danışırmış kimi əlavə elədi. – Sonra da deyəcəklər ki, Dadaşov pislik elədi bizə.

      Dadaşov acıqlanmış təkin üzünü pəncərəyə tutdu. Qapının ağzında quruyub qalmış rəis indi onun bir qulağını görürdü. Elə baxırdı, elə baxırdı, elə bil onu təəccübləndirən, çaşdıran Dadaşovun söz ləri deyildi, tay qulağı idi. Bələdçi də Dadaşovun qulağına baxırdı: Rəislə bələdçinin baxışları Dadaşovun qulağında birləşdi, toqquşdu, sonra bir-bi rinə zilləndi… Bələdçi ürəkli-ürəkli dedi:

      – Hər nə lazımdı…

      Onun sözünü rəis tamamladı:

      – … təşkil eləyərik.

      Rəislə bələdçi gedəndən sonra Dadaşov Sabit Mirzədən soruşdu:

      – Acmamısan ki?

      Sabit Mirzə ac idi, amma:

      – Yox, – dedi, – acmamışam.

      Dadaşov əlini Fətullanın kürəyinə vurdu.

      – Qalx… Dörd-beş nar seç, gətir.

      Fətulla getdi o biri kupedən nar gətirməyə.

      Sabit Mirzə başını pəncərənin qırağına söykəyib gözlərini yumdu. “Qəbrin nurla dolsun, Məmməd Qaya. Tip öz ayaqları ilə gəlib yanıma. Belə tipi sən heç yuxunda da görməmişdin”.

      Sabit Mirzə dilxor idi, Məmməd Qayanın tövsiyəsinə əməl eləyə bilmirdi, Dadaşovu arın-arxayınmüşahidə eləməyə səbri çatmırdı. Ürəyinə dammışdı ki, bu kupedə axırı bir qalmaqal düşəcək, kimsə Dadaşovun payını verəcək və bu “kimsə”, bəlkə də Sabit Mirzə özü olacaq.

      Fətulla dörd dənə nar gətirdi: adama biri…

      Bələdçi, əlində dolu tor zənbil içəri girdi.

      – Naçalnik göndərib, – dedi və zənbildəkiləri bir-bir yığdı Dadaşovun qabağına.

      Soyutma toyuq, soyutma yumurta, pomidor, xiyar, holland pendiri, bir şüşə konyak balaca sto lun üstünə güclə yerləşdi. Bələdçi qaça-qaça gedib dörd dənə də qalın stəkan gətirdi.

      Dadaşov, Fətullanı dümsüklədi:

      – Süz görək.

      Fətulla stəkanın üçünə konyak süzdü, boş stəkanı qırağa qoydu. Dadaşov öz stəkanını götürüb, üzünü Sabit Mirzəyə tutdu. Sabit Mirzə arxasını arakəsməyə söykəyib:

      – Mən gecələr içmirəm, – dedi.

      Dadaşov üzünü Qasım kişiyə tutdu. Qasım kişinin incikliyi hələ sovuşmamışdı, elə incik-incik:

      – Mən onun daşını çoxdan atmışam, – dedi.

      Dadaşov üzünü Fətullaya tutdu. Fətulla əlini boş stəkanın ağzına qoydu.

      – Mənim mədəm xəstədir, – dedi. – Hər il Yesentukiyə gedirəm… müalicəyə…

      Dadaşov qalın qaşlarını çatdı:

      – Mənim sözümü yerə salırsan?

      Fətulla əlini boş stəkanın ağzından götürüb sinəsinə qoydu.

      – Üzr istəyirəm, – dedi. – Onca qram içsəm, ölərəm.

      Dadaşov başının işarəsiylə qapını göstərdi:

      – Onda çıx burdan, mənim məclisimdə oturma!

      Fətulla əvvəlcə elə bildi Dadaşov zarafat eləyir, sonra gördü ki, yox, Dadaşovun gözləri alacalanıb, Dadaşov ciddi danışır. Fətulla pərtliyini büruzə verməmək üçün gülümsədi.

      Dadaşov üzünü qapının yanında dayanmış bələdçiyə tutdu. Bələdçi, deyəsən, içmək istəyirdi, amma ürək eləmirdi; birdən Dadaşov onu sınayar? Bələdçi dirənə-dirənə:

      – Olmaz, – dedi, – iş başında…

      Dadaşov ona da qapını göstərdi:

      – Xoş getdin!

      Bələdçi, ilan ağzından qurtarmış qurbağa təkin aradan çıxdı.

      Dadaşov stəkanını butulkanın yanına qoyub köks ötürdü.

      – Yəni bu boyda vaqonda bir kişi tapılmayacaq?! – dedi.

      Qasım kişi yerində qurcuxdu. Sabit Mirzə ürəyində: “Lənət sənə, kor şeytan!” – dedi.

      Dadaşov süfrəyə baxıb başını buladı.

      – Bircə şey çatmır: şampanski! Konyakın üstündən şampanski ləzzət verir… adamın yanğısını söndürür. – Qapıya tərəf boylandı. – O oğlan hara getdi? Göndərim, bir-iki butulka şampanski alsın. – Çağırdı. – Vəzir! Vəzir!

      Bələdçi gəldi.

      – O