Dzika rzecz. Rafał Księżyk

nowej epoki. Czapki z głów przed Kiniorem i muzykami Sky Orchestra: perkusistą Andrzejem Rajskim, basistą Mario Matyskiem, kongistą Radkiem Nowakowskim i gitarzystą Marcinem Bracichowiczem. Innym groove’owym arcydziełem tego czasu jest Gin Gi Lob nagrany w 1991 przez kolegów Kiniora z często­chowskiej formacji Tie Break.

      W 1991, 1992 roku ludzie w Polsce nie byli gotowi na takie granie. Dlatego też roczny poślizg w wydaniu wcale nie ­zaszkodził płycie Izraela. Ba, wciąż była za bardzo do przodu.

      Nową odsłonę grupy w pierwszej chwili przyjęto nieufnie.

      Wspomina Dżu Dżu: – Zanim ludzie się przekonali do naszej nowej muzyki, mieliśmy problem. Bo Izrael był przypisany do reggae i mówili, że jesteśmy zdrajcami. Na pierwszych koncertach z materiałem z 1991 negatywnie nas odbierali, nie było to rozumiane.

      Izrael przekonał do siebie publiczność porywającymi energią koncertami. Był kiedyś w sieci (i pewnie znów wynurzy się z jej czeluści) film z występu w Białymstoku, ukazujący iście ekstatyczną imprezę z ludźmi tańczącymi na scenie. Nagrania z białostockiego i krakowskiego koncertu trafiły na album Życie jak muzyka. Live ’93, wydany pierwotnie tylko na kasecie. Skład Izraela uzupełnił wtedy grywający z zespołem od lat osiemdziesiątych klawiszowiec Piotr „Samohut” Subotkiewicz. Muzyka trzymała groove’owy styl 1991 i miała konkretne przesłanie. „Głosuj na siebie!”, śpiewali w Voting napisanym już w demokratycznej Polsce. Przypominali klasyki, które w realiach raczkującego drapieżnego kapitalizmu nabierały nowych sensów: „Jest potrzebna duchowa rewolucja!”.

      Dla mnie i kolegów z akademika Izrael był wtedy zespołem kultowym, na którego koncerty chodziło się zawsze, a 1991 stanowiło nieodłączny element każdej imprezy. Wydaną przez DNA kasetę mam do dziś, z podbarwionymi na zielono od siarki plamami po tanim winie na okładce i fragmentem balangi wgranym przez przypadek ręką pijanego kolegi w środek muzyki.

      Pierwszym polskim albumem, który w tamtej dekadzie podbił świat, był inny owoc kontaktów z brytyjskim środowiskiem reggae. Higher Heights, wspólne nagrania The Twinkle Brothers i Trebuniów-Tutków, góralskiej kapeli z Białego Dunajca, zostały wydane w Londynie w 1992 roku i stały się objawieniem sceny world music. Dalekim, acz donośnym echem londyńskiej wyprawy Izraela było hasło „Don’t ­panic, we’re from Poland”, rzucone przez Bryla już w nowym wieku i podchwycone jako motto twórczego skrzydła polskich emigrantów w czasach, gdy Polska przystępowała do Unii Europejskiej.

      Wyjście na świat, którego spróbował Izrael, w gorącym transformacyjnym okresie miało też inne oblicza. W 1990 roku gdzieś na polskiej prowincji swoje debiutanckie kasety nagrały zespoły Fanatic, Top One i Akcent, pierwsi bohaterowie disco polo; w tym czasie zawiązały się także formacje Honor, Konkwista 88 i Legion, kładące fundament polskiej sceny neonazistowskiej. Różne opcje dawały o sobie znać. Świat się ruszał. Izrael do Londynu, prowincja i marginesy do centrum. Efektem nie był bynajmniej ekumenizm, o którym myślał Brylu, lecz wymieszanie.