Etosha. Piet van Rooyen

deurbraak wat aan haar werk waarde sal gee, bly haar steeds ontwyk.

      Sy kyk by die venster uit na die skemer buite. Die heimwee na haar eie land, na haar mense, pak haar onverwags beet. Sy wens sy was meer gereken in die bewaringswêreld. Sy hoop om nog eendag op ’n wêreldwye televisieprogram te verskyn – iets soos die Discovery-kanaal, of op National Geographic, of die Animal Planet. Dalk sal dit hierdie gevoel van nutteloosheid verdryf as sy net eers erkenning verwerf het.

      Die leeu is volledig gedissekteer. Hulle stroop die dun rubberhandskoene af, gaan was die hande. Sy, doktor Hugh en Ambrosius staan sy aan sy by die groot asbeswasbakke teen die muur en probeer die leeu se reuk uit die hande, uit die sisteem kry.

      Die APU’s se stemme het in die rigting van die barakke verskuif, maar kom steeds duidelik op die aandlug gedra. Olivia steek op die trappie van die dissekteerkamer vas en luister met gespitste ore. Dis moeilik om woorde te hoor, maar die klanke klink na ’n mengsel van gepraat en sang, ’n vermenging van verskeie tale: Afrikaans, Engels, Herero, Ndonga, hier en daar met stukke Portugees deurspek. Of sy reken ten minste sy herken hierdie tale uit haar paar jare se verblyf in hierdie mengelmoesige land.

      Sy ril en stap stadig oor na haar woonplek van die afgelope maande, ’n agterkamer by Karel Fechter-hulle in die huis. Die Fechters is nie daar nie, het Hugh netnou laat blyk. Karel het vanoggend vroeg ’n patrollie gevlieg en is daarna deur Outjo toe om te gaan voorrade kry. Hulle sal seker by Fanie, die bakker, op die dorp oorslaap. Die huis behoort dus vannag aan haar. Na gisteraand se ontbering en vuil sien sy daarna uit om behoorlik te bad, los klere aan te trek, later die televisie aan te skakel en met ’n glas whisky agteroor te gaan sit in die leunstoel wat gewoonlik vir Karel gereserveer is. Daarna vroeg gaan slaap, of sommer in die leunstoel indommel.

      Die huis lê eenkant, weg van die toeristebedrywighede, die bungalows, swembad en die restaurant, aan die noordoostelike hoek van die kamp in die klein woonbuurt wat vir die personeel gereserveer is. Dit lê in die skaduwee van ’n paar groot kameeldoringbome so vyftig meter weg van die kampomheining. Hulle, sy en die Fechters, kan dus die wild wat op die vlakte wei, rustig vanuit die skadu van die kameelbome vanaf die agterstoep sit en bekyk. Sy en Karel doen dit gereeld, soggens vroeg of na werk saans, ’n koppie tee of ’n glas bier in die hand. Dit het al ’n soort ritueel geword as hulle albei in die kamp is.

      Sy mis sy geselskap nou skielik. Al het sy aanvanklik niks van hom gehou nie – sy bars, manlike houding, die stugge uitdrukking op sy gesig, sy baasspelerigheid – het sy gou gemerk dat daar ook ’n sagte kant aan hom is, een waarvan sy hou.

      Sy stoot die voorhekkie oop. Die soet reuk van koraalblomme hang in die lug en verdring vir ’n oomblik die vrot leeu in haar neus. Dis ’n groot huis met ’n grys sinkdak en hoë plafonne met ’n skoorsteen vir die winter. Sy is bly sy hoef nie weer vannag in die gopse te slaap, in ’n verlate opstal, op ’n harde vloer, in die hitte nie.

      Die voordeur gaan met ’n skril skreeugeluid oop toe sy daaraan stoot. Die kamp se spreiligte skyn van buite in sodat sy kan sien waar sy beweeg. Sy stap deur tot in haar kamer en sluit dit oop.

      Sy druk haar skoene met die toonpunt af, buk en stroop die vuil, stowwerige en met grassaad gekoekte sokkies van haar voete. Dan trap sy die pype van die taai, beswete langbroek een vir een vas en wikkel haar staan-staan daaruit. Sy’s te lui en te moeg om te buk. Die beweging van die vars lug op haar beswete bene is lekker koel. Dit skud haar los uit haar bui van heimwee en verslaentheid. Ten spyte van die teleurstelling met die leeu, voel sy tog dat sy die afgelope dae iets bereik het.

      Sy skakel nie die ligte aan nie en loop in die skemer deur die huis kombuis toe om te gaan tee maak.

      Vanaf hulle barakke kom die klank van die APU’s se feesviering hard in die stil naglug. Die stemme klink hoog en opgewonde. Sy kan nie daarvan wegkom nie. Dis ’n hele paar honderd meter weg van die huis, maar die wind waai in haar rigting en sy hoor elke nou en dan duidelike grepe uit die gesprek. Dis oraloor met kragwoorde gelaai. Die APU’s is goed opgewerk, kan sy hoor.

      “Oë so groot soos donkiedrolle.”

      “Muto branco!”

      “Ore soos pampoenskille.”

      “Onjima, daardie een!”

      “Erunga!”

      “’n Paar lekker ore in die sak.”

      “Ore vir geld en ’n jakkalsstert vir beloning.”

      “Sy ou klein voëltjie in sy harige nes!”

      “Ha-ha-ha!” Die skril gegiggel van ’n vrou styg bo die stemme uit, word dan skielik gesmoor.

      “Otjihwi! Kondorora!”

      “Sny af! Sny hom kort!”

      Olivia hoor wat hulle sê, maar verstaan min daarvan. Dis nooit in Engels nie. Is dit een van hulleself waarmee hulle die draak steek, een van die jonger, nuwe rekrute dalk?

      Iets is nie reg nie! Iets is net nie reg nie! Sy wens Karel was nou hier dat hy dit self kan hoor, dat hy vir haar kan vertel waaroor sy manne aan die gesels is, waarmee hulle so uitbundig besig is.

      “Ons name loop ver,” hoor sy die APU’s praat.

      “Hulle sal op die harde manier van ons te hore kom.”

      “Op die hardste manier!”

      “Kukuta!”

      “Otjiwonga!”

      Weer die vrou se gegiggel, hierdie keer selfs hoër, meer histeries.

      “By die krale, by die vure – hulle sal wyd weet.”

      “Hulle sal van ons weet tot hulle in hulle eie bangheid kots.”

      “En nooit weer waag om ’n voet hier binne te sit nie.”

      “Wat maak ons dan?”

      “Ons sal wel iets kry om te doen. Daar’s nog baie vyande daar buite.”

      “A luta continua!”

      “A luta continua!” dreun die stemme saam.

      Olivia ril en skink vir haar die whisky waarna sy so lank reeds uitsien. Daar is genoeg ysblokkies in die vrieskas dat sy die glas tot bo kan vul. Sy gooi nie water by nie; kantel die geel vloeistof teen die glas, kyk in die dowwe lig wat van buite inskyn hoe dit tussen die ysblokkies deur spoel, hoe die alkohol dun trane teen die glaswande maak. Sy druk haar neus oor die glasrand en trek haar asem diep in. Sy vat ’n groot sluk, groter as wat sy beplan het. Die vlugtigheid van die alkohol, die skerp whiskygeur, slaan tot diep binne-in haar longe. Sy begin stik aan die sterk drank. Uiteindelik moet sy die glas neersit om haar asem terug te kry.

      Die musiek van ’n blêrende transistorradio dring met styging en daling van klank deur die gesprek, verdoof sinsnedes, soms hele sinne, daal dan weer tot ’n byna onhoorbare ondertoon vir die gedruis van die opgewonde stemme. Dis gangster rap wat speel, musiek waaraan sy nog nooit sin kon kry nie. Dit styg en daal met ’n kloppende en aggressiewe ritme waarin woorde, tromslag en skel note opgeklits word met die gejuig en gespog van die APU’s.

      Olivia dwing haarself om haar gedagtes los te maak van die feesvierende oudsoldate. Sy skakel die lugverkoeling in die sitkamer aan en wag dat die swaar masjien behoorlik op dreef kom. Dan gaan staan sy direk onder die uitlaat en laat die koel wind oor haar kaal vel spoel. Sy gaan sit die ketel aan in die kombuis en was haar hande weer ’n keer onder die kombuiskraan. Sy hou haar vingers en polse onder haar neus en ruik daaraan. Dit ruik steeds skerp na leeu. So ’n swaar reuk kom moeilik uit die vel uit.

      8

      Karel Fechter en sy vrou, Magdel, stap die bakkery op Outjo binne. Hy dra sy gewone kakie-uniform met die groen epoulette, ’n kortbroek met vaalgroen sokkies by ’n paar halfmasstewels, blinkgepoleer. Sy vrou dra ’n rok van swart materiaal met groot rooi blomme op. Die dun, gladde materiaal van die rok vlei haar nie. Die bakker, ’n oudonderwyser met die boerenaam Fanie, is self agter die toonbank. Dis erg warm, maar buite skuif die son tog nou en dan agter die wolke in,