Tartufe – Świętoszek; tytuł komedii Moliera i nazwisko jej głównego bohatera zostały w ten sposób przetłumaczone na polski. [przypis edytorski]
2
jest świadomą wariacją na temat (…) – „Mam nadzieję, że w końcowej części Muzy publiczność ujrzy temat Adolfa ujęty od strony realnej”, pisze Balzac w korespondencji z Ewą Hańską (Lettres à l'étrangère, II, 126). [przypis tłumacza]
3
gdyby kto był powiedział przeciętnemu czytelnikowi (…) Molier – Charakterystycznym jest, że ani Moliera, ani Balzaka nie uznali współcześni godnymi zasiadania w Akademii Francuskiej. [przypis tłumacza]
4
Bianchon (…) Lousteau – Bianchon, lekarz, jeden z umiłowanych typów Balzaka, występuje epizodycznie w całym szeregu jego powieści; tak samo Stefan Lousteau, dziennikarz, w którym współcześni dopatrywali się wielu rysów głośnego krytyka Juliusza Janin, ale który, jak tego dowodzi wyraźna wzmianka samego Balzaka w korespondencji z panią Hańską, raczej wzorowany jest na Juliuszu Sandeau (por. Ojciec Goriot, Córka Ewy, Stracone złudzenia etc.). [przypis tłumacza]
5
wnuczka Maurycego Saskiego – George Sand. [przypis tłumacza]
6
„porozumienie z niebem” – Znany cytat z Tartufe'a Moliera (Il-y-a avec le ciel des accomodements). [przypis tłumacza]
7
księżna de Maufrigneuse – [por.] Sekrety księżnej de Cadignan, Gabinet starożytności etc. [przypis tłumacza]