Chłopi, Część pierwsza – Jesień. Reymont Władysław Stanisław

Читать онлайн.
Название Chłopi, Część pierwsza – Jesień
Автор произведения Reymont Władysław Stanisław
Жанр Повести
Серия
Издательство Повести
Год выпуска 0
isbn



Скачать книгу

name="snoski">

1

przywrzeć – przymknąć. [przypis edytorski]

2

wypełzły – wyblakłymi. [przypis edytorski]

3

warza – gotowany posiłek; por. warzyć: gotować. [przypis edytorski]

4

rychtyk – akurat, właśnie. [przypis edytorski]

5

zwiesna – wiosna. [przypis edytorski]

6

przednówek – dawniej najtrudniejszy do przetrwania na wsi okres, po zimie (w czasie której ludzie żywili się zapasami zebranymi jesienią), a przed nowymi zbiorami. [przypis edytorski]

7

zradlony – poorany, naznaczony bruzdami (jak pocięta radłem ziemia). [przypis edytorski]

8

podorówka – pole płytko zaorane po jesiennych zbiorach i w ten sposób przygotowane do wiosennej orki. [przypis edytorski]

9

kijaszek z jeżem – dawnym zwyczajem wędrowni żebracy nabijali na koniec kostura, którym się podpierali, skórkę jeża, która służyła im do obrony przed napastliwymi psami. [przypis edytorski]

10

brewiarz – zbiór modlitw przeznaczonych do liturgii godzin (znanej zarówno kościołowi rzymskokatolickiemu, jak grekokatolickiemu i mającej swój odpowiednik w różnych kościołach protestanckich); duchowni katoliccy są zobowiązani do codziennego odmawiania całego brewiarza. [przypis edytorski]

11

szmaciarz – czyli zajmujący się zbieraniem zniszczonych materiałów do recyklingu. [przypis edytorski]

12

na bezrok – w przyszłym roku. [przypis edytorski]

13

gapie gniazdo – gniazdo wron (zwanych też gapami). [przypis edytorski]

14

bałykować – raczkować. [przypis edytorski]

15

mało wiele – niewiele, niezbyt wiele. [przypis edytorski]

16

rychtyk – akurat, właśnie, dokładnie. [przypis edytorski]

17

kutasik (daw., gw.) – frędzel, pompon; element dekoracyjny stroju wykonany ze związanego w pędzel pęczka nici. [przypis edytorski]

18

sielna – silna, potężna, wielka, dorodna. [przypis edytorski]

19

wylekujcie – wyleczcie. [przypis edytorski]

20

powecować (z niem. wetzen) – ostrzyć. [przypis edytorski]

21

spencerek – kurtka z kołnierzem i kieszeniami. [przypis edytorski]

22

alkierz – ustronny pokoik, często w narożniku budynku; garderoba. [przypis edytorski]

23

przetak – rodzaj sita. [przypis edytorski]

24

pedają, co – powiadają, że. [przypis edytorski]

25

sąsiek – wydzielona część spichlerza, w której składowano w skrzyniach ziarno. [przypis edytorski]

26

przespiecznie – bezpiecznie. [przypis edytorski]

27

wrychle – szybko. [przypis edytorski]

28

pacierz – tu: miara czasu (tyle, ile potrzeba na odmówienie pacierza). [przypis edytorski]

29

trzask kijanek – kijanka był to przyrząd drewniany, za pomocą którego kobiety prały bieliznę i ubrania w rzece, uderzając kijanką materiał zanurzony w wodzie. [przypis edytorski]

30

cep – proste narzędzie służące do młócenia zboża, zbudowane z dwóch połączonych ze sobą rzemieniem lub łańcuchem kijów, z których dłuższy (dzierżak) służył jako uchwyt, a krótszy (bijak) do uderzania w zboże, ułożone na twardym podłożu; dzięki umiejętnemu uderzaniu (bijak powinien spadać płasko, a nie na sztorc) oddziela się ziarno od plew i słomy. [przypis edytorski]

31

zesuć – zsunąć. [przypis edytorski]

32

cebratka – wiaderko (zdrobn. od cebro). [przypis edytorski]

33

zarno – zaraz, od razu. [przypis edytorski]

34

szkopek lub: skopek – naczynie, kubek, kubełek. [przypis edytorski]

35

machorka – tytoń kiepskiej jakości. [przypis edytorski]

36

do waju (gwar.) – do was. [przypis edytorski]

37

wycug – dożywotnie utrzymanie, jakie powinny zapewnić dzieci rodzicom, po przepisaniu przez nich majątku na dzieci. [przypis edytorski]

38

pedo – powiada. [przypis edytorski]

39

przychówek – potomstwo. [przypis edytorski]

40

zabaczyć – zapomnieć. [przypis edytorski]

41

cośwa wama raili – cośmy wam raili; raić – polecać, rekomendować, swatać. [przypis edytorski]

42

udała mu się – spodobała. [przypis edytorski]

43

obleczenie – ubranie. [przypis edytorski]

44

lewentarz – inwentarz; zwierzęta w gospodarstwie wiejskim. [przypis edytorski]

45

drabka – drabinka. [przypis edytorski]

46

galanty – porządny. [przypis edytorski]

47

ogacenie – ocieplenie. [przypis edytorski]

48