Niebezpieczne związki, tom pierwszy. Pierre Choderlos de Laclos

iż mało którą nowość przyjęto z takim zapałem; jeszcze mniej należy się dziwić temu, iż kobiety czują się obowiązane oburzać na tę książkę. Mimo całej przyjemności, jaką mogła im sprawić jej lektura, nie była ona wolna od żądła: w jaki sposób człowiek, który tak dobrze je zna, a tak źle dochowuje ich tajemnicy, nie miałby uchodzić za potwora?” („Correspondance littéraire”, kwiecień 1782). [przypis tłumacza]

      8

      Przedmowa – Przedmowa nakładcy jest również pióra Laclosa i stanowi jedynie ironiczną mistyfikację czytelnika. [przypis tłumacza]

      9

      interes – tu: zainteresowanie. [przypis edytorski]

      10

      uwiadomić – zawiadomić, powiadomić. [przypis edytorski]

      11

      sypać bury – ostro upominać. [przypis edytorski]

      12

      wicehrabia – tytuł odnoszący się do rodziny hrabiowskiej, gdzie tytuł hrabiego przypadał najstarszemu członkowi rodu, zaś tytuł wicehrabiego jego synowi; funkcjonował także we Francji jako samodzielny tytuł arystokratyczny, nadawany rodzinom bez tytułu hrabiowskiego. [przypis edytorski]

      13

      przysiąż – dziś popr.: przysięgnij. [przypis edytorski]

      14

      intendentowa – żona intendenta; intendent: urząd administracyjny w prowincjach francuskich przed rewolucją. [przypis edytorski]

      15

      mam zostać kuzynką Gercourta? (…) – aby zrozumieć ten ustęp, trzeba wiedzieć, że hrabia de Gercourt opuścił markizę de Merteuil dla intendentowej ***, która poświęciła dla niego wicehrabiego de Valmont i że wówczas markiza i wicehrabia zbliżyli się do siebie. Ponieważ zdarzenie to sięga znacznie wcześniej niż wypadki, o których mowa w niniejszych listach, przeto autor uważał za stosowne pominąć całą odnośną korespondencję. [przypis tłumacza]

      16

      przednio (daw.) – znakomicie. [przypis edytorski]

      17

      zabawa – tu: rozrywka, uciecha, żarty. [przypis edytorski]

      18

      różować się – barwić sobie różem policzki. [przypis edytorski]

      19

      markiza – żona markiza; markiz: tytuł arystokratyczny sytuujący w hierarchii społecznej między hrabią a księciem. [przypis edytorski]

      20

      imiony – dziś N.lm: imionami. [przypis edytorski]

      21

      tedy (daw.) – więc. [przypis edytorski]

      22

      ewangelia – dosł. dobra nowina; tu: zestaw zasad a. nauka moralna. [przypis edytorski]

      23

      gotować się – tu: przygotowywać się. [przypis edytorski]

      24

      mirt – krzew o wonnych liściach, w judaizmie wykorzystywany jako element świątecznego bukietu. [przypis edytorski]

      25

      laur – wieniec z liści wawrzynu w starożytnej Grecji i Rzymie służący do dekoracji zwycięzców. [przypis edytorski]

      26

      Oto, zaprawdę, mąż wedle serca mojego – nawiązane do Dziejów apostolskich (Dz 13,22): „Znalazłem Dawida, syna Jessego, męża wedle serca mego, który czynić będzie każdą wolę moją” (przekład Jakuba Wujka). [przypis edytorski]

      27

      A jeśli chlubnej (…) spod pióra wielkiego poety – La Fontaine'a. [przypis tłumacza]

      28

      Burgundia – kraina historyczna w środkowej Francji. [przypis edytorski]

      29

      wisk – wist, gra karciana, poprzedniczka brydża. [przypis edytorski]

      30

      tuszyć (daw.) – spodziewać się czegoś, mieć nadzieję; por. otucha. [przypis edytorski]

      31

      korny – pokorny. [przypis edytorski]

      32

      snadź (daw.) – zapewne, prawdopodobnie, widocznie. [przypis edytorski]

      33

      robron – suknia o sztywnej spódnicy, z przodu spłaszczonej, z tyłu wydłużonej. [przypis edytorski]

      34

      kumoszka – wścibska, gadatliwa kobieta. [przypis edytorski]

      35

      unisono – wykonywanie melodii przez różne głosy lub instrumenty w dźwiękach identycznej wysokości. [przypis edytorski]

      36

      kibić

1

snadź (daw.) – widocznie, prawdopodobnie. [przypis edytorski]

2

Iluż wielkich dyplomatów (…) – E. i J. de Goncourt, La Femme au XVIII siècle. [przypis tłumacza]

3

Posiąść kobietę (…) wyziębłych don Juanów – Crébillon syn, Igraszki kącika przy kominku; Noc i chwila. [przypis tłumacza]

4

najwyższy dowód względów i delikatności (…) – Crébillon syn, Igraszki kącika przy kominku; Noc i chwila. [przypis tłumacza]

5

Dla hodowania swoich przyjemności (…) – E. i J. de Goncourt, La Femme au XVIII siècle. [przypis tłumacza]

6

W stosunek mężczyzny do kobiety wślizguje się jakby jakaś bezlitosna polityka (…) – E. i J. de Goncourt, La Femme au XVIII siècle. [przypis tłumacza]

7

rozgłos niewolny jednak od przymieszki skandalu – „(…) Nie ma w istocie książki, nie wyłączając Crébillona i jego naśladowców, w której skażenie zasad i obyczajów tego, co nazywa się dobrym towarzystwem, byłyby odmalowane z większą naturalnością, śmiałością i dowcipem: nie można się tedy dziwić, iż mało którą nowość przyjęto z takim zapałem; jeszcze mniej należy się dziwić temu, iż kobiety czują się obowiązane oburzać na tę książkę. Mimo całej przyjemności, jaką mogła im sprawić jej lektura, nie