Моабитские тетради. Муса Джалиль

1942

      Аерылу

      Читен дә соң артык һичбер вакыт

      Күрешмәсне сизеп аерылу;

      Мәхәббәт һәм дуслык җир йөзендә

      Булган чакта бөтен байлыгың.

      Мәхәббәт һәм дуслык җебе белән

      Багланганда керсез күңелләр,

      Бер-берсеннән башка бар мәгънәсен

      Югалтканда җирдә гомерләр,

      Кинәт кенә ачы язмыш җиле

      Аера сине якын дусыңнан.

      Соңгы тапкыр үбү һәм күз яше

      Чыкмый аннан мәңге исеңнән.

      Күпме булды минем якын дуслар,

      Күпме иде сөйгән иптәшем.

      Калдым ялгыз, саклап яңагымда

      Һәркайсының кайнар күз яшен.

      Белмим, тагы нинди упкыннарда

      Мин чайкалып шулай йөзәрмен.

      Тик һәркайчан сулган яңагымда

      Соңгы яшен дусның сизәрмен.

      Күп татыдым җирдә мин ачысын

      Үзәк өзгеч авыр сагышның.

      Елатып һәм кайнар үбештереп,

      Дустым белән, язмыш, кавыштыр!

      Айлар түгел, еллар… авыр хәсрәт

      Тавы булып торды йөрәктә.

      Бер минутлык күрешү бәхете белән

      Инде, язмыш, мине бүләклә!

Октябрь, 1942

      Дару

      Кыз авырды, тәне ут шикелле,

      Сулгып-сулгып тибә йөрәге.

      Гаҗиз калды доктор, авыру кызга

      Бер дару да файда бирмәде.

      Яткан чакта авыру түшәгендә,

      Авыр төшләр белән саташып,

      Ачылды да ишек, юл киеменнән

      Кайтып керде кызның атасы.

      Маңлаенда батыр яра эзе

      Һәм билендә поход каешы.

      Еллар буе кызны зарыктырды

      Шул атаның йөрәк сагышы.

      Таныш йөзне күреп, кыз елмайды:

      «Әти!» – диеп, аңа үрелде.

      Шул төнне үк йөздән тире чыкты,

      Кызу кайтты, тәне сүрелде.

      Гаҗәпләнмә, доктор, күреп кызның

      Дару эчми кинәт савыгуын.

      Белмәдеңме җирдә «сөю» дигән

      Иң куәтле дәва барлыгын!

Октябрь – ноябрь (?), 1942

      Кылыч

      Кылыч белән кергән – Кылычтан үләр.

Александр Невский

      – Аягыңда, егет, күн итек,

      Көмеш саплы кылыч билендә.

      Аргансыңдыр авыр юл үтеп,

      Кунып китче минем өемдә!

      Төреп сине ефәк юрганга,

      Йоклатырмын назлап, иркәләп.

      Кан, яшь белән җирне юарга

      Өлгерерсең әле иртәгә!..

      Зифа буйлы купшы әфисәр

      Яшь хатынның сүзен ишетте.

      Гайрәтләнеп көяз башкисәр

      Каты ябып керде ишекне.

      – Чибәр хатын, сине яраттым,

      Кем син үзең, белмим исмеңне…

      Табып китер тавык, аракы!

      Җәй урныңны, чишен өстеңне!

      Хатын, суеп, тавык пешерде,

      Аракысын салып эчерде.

      Майлы күзле майор бу сыйдан

      Кәефләнде, тәмам исерде.

      Кадрен белеп юмарт бу өйнең,

      Ул тарттырды итек кунычын.

      Салып бирде аннан мундирын,

      Көмеш саплы матур кылычын.

      Майор