Метафизические рассуждения. Франсиско Суарес, SJ

Читать онлайн.
Название Метафизические рассуждения
Автор произведения Франсиско Суарес, SJ
Жанр Философия
Серия Bibliotheca Ignatiana
Издательство Философия
Год выпуска 1597
isbn 978-5-94242-040-6



Скачать книгу

Honnefelder, Scientia transcendens. Die formale Bestimmung der Seiendheit und Realität in der Metaphysik des Mittelalters und der Neuzeit, Hamburg, 1990.

      140

      J.-L. Marion, Sur la théologie blanche de Descartes, Paris 1981, 2e éd., 1991.

      141

      J.-F. Courtine, Suárez et le système de la métaphysique, Paris, 1990.

      142

      Darge, R., Suárez’ transzendentale Seinsauslegung und die Metaphysiktradizion, Köln, 2003. Р. Дарге (род. 1958) – профессор кафедры средневековой философии Кёльнского университета и приглашенный профессор кафедры средневековой философии, философской антропологии и этики теологического факультета Зальцбургского университета.

      143

      Sämmtliche Werke, ed. Guselbach, IV, S. 70.

      144

      Работа выполнена при поддержке Российского Гуманитарного Научного Фонда (проект № 06-03-004 86 a).

      145

      Перевод цитат из труда Суареса, приводимых в данной статье, может не совпадать с переводом соответствующих мест в полном тексте «Метафизических рассуждений», т. к. статья написана задолго до осуществления полного перевода. В процессе последнего был выработан иной стилистический подход. – Г.В.

      146

      Само по себе традиционное; например, оно приводится у Фомы Аквинского в прологе «Комментария на Метафизику».

      147

      См. «II. Метафизика как онто-теология».

      148

      Sententia Metaphysicae, lib. 11 I. 4 n. 5; 5 n. 3.

      149

      Expositio Posteriorum, lib. 1 I. 20 n. 5: «Veritas principiorum communium est manifesta ex cognitione terminorum communium, ut entis et non entis, totius et partis, et similium».

      150

      Expositio Posteriorum, lib. 2 I. 20 n. 11): «Сum dicit: ex sensu quidem igitur etc., ostendit secundum praedicta quomodo in nobis fiat cognitio primorum principiorum, et concludit ex praemissis quod ex sensu fit memoria in illis animalibus, in quibus remanet impressio sensibilis… Ex memoria autem multoties facta circa eamdem rem, in diversis tamen singularibus, fit experimentum; quia experimentum nihil aliud esse videtur quam accipere aliquid ex multis in memoria retentis. Sed tamen experimentum indiget aliqua ratiocinatione circa particularia, per quam confertur unum ad aliud, quod est proprium rationis […] Ratio autem non sistit in experimento particularium, sed ex multis particularibus in quibus expertus est, accipit unum commune, quod firmatur in anima, et considerat illud absque consideratione alicuius singularium; et hoc commune accipit ut principium artis et scientiae […] Sic etiam ex sensu et memoria unius particularis, et iterum alterius et alterius, quandoque pervenitur ad id quod est principium artis et scientiae, ut dictum est».

      151

      «Чувствами необходимо воспринимается единичное, знание же есть знание общего» (Вторая аналитика, книга 1, глава 31, 87 b 33).

      152

      Iª q. 86 a. 1 co. «…etiam postquam species intelligibiles abstraxit, non potest secundum eas actu intelligere nisi convertendo se ad phantasmata, in quibus species intelligibiles intelligit […] Sic igitur ipsum universale per speciem intelligibilem directe intelligit; indirecte autem singularia, quorum sunt phantasmata». Ср. Аристотель, Метафизика, кн. 13, гл. 10, 1087a: «Только привходящим образом зрение видит цвет вообще, потому что вот этот цвет, который оно видит, есть цвет [вообще]; и точно так же вот это а, которое рассматривает сведущий в языке, есть а вообще».

      153

      De veritate, q. 2 a. 6 co.: «Inquantum ergo intellectus noster per similitudinem quam accepit a phantasmate, reflectitur in ipsum phantasma a quo speciem abstraxit, quod est similitudo particularis, habet quamdam cognitionem de singulari secundum continuationem quamdam intellectus ad imaginationem» («Поскольку наш интеллект через воспринятое из чувственного образа подобие возвращается к самому чувственному образу, из которого он извлек умопостигаемый образ, он обладает некоторым знанием единичного – в силу того, что интеллект некоторым образом соединяется с воображением»).

      154

      De ente et essentia, cap. II.: «…haec natura intellecta habeat rationem universalis secundum quod comparatur ad res extra animam, quia est similitudo omnium…» («… эта мыслимая природа обладает универсальностью постольку, поскольку соотносится с вещами вне души, ибо она есть подобие их всех…»).

      155

      О том, что общие понятия, которые служат началами познания, представляют собой именно универсалии cum intentione