Дарё. Абдукаюм Йулдошев

тежаб-тергашни яхши кўради; бир сўм сарфлаш имконияти мавжуд жойда ҳеч қачон икки сўм сарфламайди: уйида ҳам, офисида ҳам шу одатини канда қилмайди; бошқалардан ҳам шундай муносабатни талаб қилавериб чарчатиб юборади. Қўлида миллиард-миллиард сўмлар ўйнагани ҳолда Муҳиддинбой гоҳи арзимасдай туюладиган бир-икки минг сўм у ёқда турсин, юз-икки юз сўм учун эринмасдан савдолашади, баайни шу арзимас писта пули ҳаёт-мамот масаласини ҳал қиладигандек астойдил талашиб-тортишади, овози бўғилиб қолгунга қадар баҳслашади, ўзининг ҳақлигини исботлашга жон-жаҳди билан уринади, алоҳа мақсадига эришган маҳаллари эса ёш боладай яйраб кетади. Шунга қарамасдан ҳали ҳеч ким ҳаттоки орқаворатдан ҳам Муҳиддинбойни «зиқна» деб атамаган, илло кўмакка муҳтожларга нисбатан унинг фавқулодда саховатли инсон эканлиги барчага маълум эди. Маҳалла кўчасини асфальтлаш, қийналиб қолган оилаларнинг болалари учун камтаринроқ суннат тўйлари ўтказиб бериш каби масалаларда Муҳиддинбой ҳеч иккиланмасдан миллионларни сарфлайверарди…

* * *

      Оиланинг ёлғиз эркатой ўғли (икки қиз ҳали ёш, мактабда ўқишади) Дилшод шу йил молия институтини битирди, энди магистрлик ташвишида юрибди.

      Отанинг «бой»га айланганига бирон ўн йиллар бўлди чамаси. Ўшандан кейин оиланинг хеш-уруғлари, таниш-билишлари бирданига кўпайиб кетди. Бу ҳол айниқса тўй-маъракаларда яққол кўриниб қоларди. Бошқа маҳаллари эса бу сон-саноқсиз яқинлар одатда бирон ўтинч-илтимос билан уйга зир қатнаб турадиган бўлишди.

      Муҳиддинбой яна бир темир қоидага қатъий амал қиларди: ҳовлисида ҳар қандай меҳмонни иззат-икромини жойига қўйган ҳолда кутиб оларди, аммо ҳеч қачон иш, айниқса қарз ҳақида гаплашмасди, бунақа муаммоларни ҳал қилиш ташвишини офисига ташларди. Бора-бора «бой»нинг бу одатига кўниккан илтимосчилар тўғри ишхонага келадиган бўлишди…

      Ким билади, балки шу йўл билан меҳрибон ота фарзандининг бунақа икир-чикирларга андармон бўлиб қолишини истамагандир? Ҳар не бўлганда ҳам, Дилшод отаси истаганидек эмин-эркин ўсди, институтни ҳам ўзи танлади, ўзи бюджетга кирди, ўзи ўқиди. Биринчи ўқув йилини тугаллаганида эса отасидан «Нексия» совға олди…

      Дилшод анчайин одамови бўлиб ўсди, унинг бирон даврага, айниқса, нотаниш одамлар гуруҳига киришиб кетиши қийин эди. Тенгдошлари билан ҳам унчалик борди-келди қилавермасди; шу шаҳарчадаги мактабда бирга ўқиган собиқ синфдоши, бозорда балиқ сотиб тирикчилик қиладиган Мансур билан ора-сира кўришиб, гурунглашиб турарди, холос.

      Мана шу Мансур шаҳарчадаги ёшлар орасида машҳур «Ором» ресторанида бирга ўтириб, туғилган кунини нишонлашни таклиф қилганида Дилшод йўқ деёлмади, фақат «Мен эрисам бораман, сенга совғам шу бўлади», деган шартни қўйди. Мансур бунга кўнди.

      Икковлон кеч тушганда ресторан ёнида кўришишди. Сўнг ичкарига кириб ўтиришди, еб-ичишди, дискотека саҳнасига чиқиб ўйинга тушишди, қизларга гап отишди, улардан иккитасини ўз столларига таклиф этиб, меҳмон қилишди. Ишқилиб, роса яйрашди.

      Соат ўндан бир дақиқа ўтар-ўтмас Дилшоднинг қўл телефони қайта-қайта жиринглайверди. Телефонини ўчириб қўйса онасининг ваҳимага тушиб қолишини билган