Tarihimizdeki garip olaylar. Sabri Kaliç

için sahilde, yalı köşkünün önündeki bostancı kayıkhanesinde hazırlanmış çektiriye binerek, sürgün edildiği mekâna doğru yol alırdı. Çünkü idamdan affedilmenin karşılığı sürgündü. Beyaz kadehin anlamı buydu. Kızıl kadehe gelince… Ölüm demek olan kızıl renkli kadehi görür görmez mahkûmun yüzündeki kan çekilir, beti benzi atar, suratı bembeyaz kesilirdi korkudan. Zira az sonra içeceği buz gibi kızılcık şerbeti onun ecel şerbeti olurdu…

      1

      Akçe: İlk dönemlerinde 900 ayar gümüşten üretilmeye başlanan, fakat zaman içinde gümüşün kalitesi yarı yarıya düşürülen bir madeni para. Bazı kaynaklar 3 akçenin 1 ‘para’ya, 120 akçenin ise 1 ‘kuruş’a eşit olduğunu söylese de akçenin değeri her dönemde değişiklik göstermiştir.

      2

      Zembil: Hasırdan örülmüş, sepet benzeri saplı torba

      3

      Pey akçesi: Peşinat parası.

      4

      Safer: Arabî ayların ikincisi.

      5

      Cemaziyel Âhir: Arabî ayların altıncısı.

      6

      Bazı ciddi kaynaklarda bile “Sokullu” yazılışına rastladığımız bu sadrazamın asıl adı “Bajo Nenadić”tir ve Sırp Ortodoks olarak doğmuş, 1516 yılında devşirme olarak Osmanlı’ya alınmıştır. Doğduğu yerin adı Sırpçada “Sokolovići”, Osmanlıcada “Sokol” olduğu için “Sokollu” lakabını almış olması çok doğaldır… (Bu konuda Prof. Mustafa İmamović’in makalesi okunmaya değer: http://web. archive.org/web/20091027141616/http://www.geocities.com/famous_bosniaks/MEHMED_PASA_SOKOLOVICH.html )

      7

      Maymunkeş: Halkın yanlış bir dilbilgisiyle, “Maymuncu” anlamına getirmek isteyerek kullandığı bu söz aslında “maymun çeken” (esrar çekmek gibi) anlamına gelen Arapça+Türkçe+Farsça bir tamlama olmuş…

      8

      Koyun saati: Cep saatinin daha büyüğü olup, koyunda taşınan saat.

      9

      Ulufe: Osmanlı’da askerlere üç ayda bir verilen maaş.