Шеър сайёраси. Шодмонқул Салом

ялтирармиш.

      Қорни очса, елкасига ёй илармиш,

      Қорни тўйса, бир-бирини ов қилармиш.

      Дарахтдан туш, деб ёлвормиш оналари,

      Ғор оғзидан қайтаролмас оталари.

      Дарахтдан то тушгунича минг-минг фасл,

      Ғорга кириб чиқмай қолмиш неча насл.

      Баъзиларин кўкрагида дил бўлармиш,

      Бундайини қолгани тошбўрон қилармиш.

      (Бехосият бўлса керак – ўздан кўрсин,

      Эл қатори тошмунчоқни тақиб юрсин!)

      Баъзиларин кўзларида йўл бўлармиш,

      Баъзиларин нигоҳида тил бўлармиш.

      Баъзилари сокин тунни тинглар эмиш,

      Баъзилари шамоллардек йиғлар эмиш.

      Эмиш-эмиш, шундай эмиш, қандай эмиш,

      Бундайлари қолганига бўлмиш емиш.

      Мен ҳам бир пайт сабий эдим – айтардилар,

      Тонг отганда айтганидан қайтардилар.

      Мен уларнинг сўзларини олиб қолдим,

      Ўзларини бўшаб қолган қопга солдим.

      Шунча юкни олиб ёлғиз кетаяпман,

      Бу оламдан ровий бўлиб ўтаяпман.

II

      Баъзилари танҳоликда тоқ ўтармиш,

      Ғорга кириб, тунлари парвоз этармиш.

      (Учганини ким кўрибди, жинми, шайтон?

      Қўнган пайти қанотини юл, оломон!)

      Баъзилари қиз бўлармиш, баъзиси ул,

      Бир хилига ўзгасининг хасми маъқул.

      Баъзилари ҳур қиз келиб, ҳур кетармиш,

      Айримлари ҳурлигида ул кутармиш.

      Баъзилари қўрқмайдиган бўлар эмиш,

      Баъзилари чақмайдиган бўлар эмиш.

      Баъзилари кечалари кўрмас эмиш,

      Айримлари ит эмишу, ҳурмас эмиш.

      Айримлари тунда олов ёқар эмиш,

      Тонгда уни шу гулханда ёқар эмиш.

      Қизиқ эмиш, шундай ишлар ёқар эмиш,

      Гоҳи ёмғир, гоҳида қор ёғар эмиш.

      Баъзиларин эркаклари бўлар эмиш,

      Баъзиларин эрмаклари бўлар эмиш,

      Ҳаммасининг эртаклари бўлар эмиш.

      Айримларин аёллари бўлар эмиш,

      Айримларин ҳаёлари бўлар эмиш,

      Озми-кўпми хаёллари бўлар эмиш.

      Баъзилари тириклайин туғар эмиш,

      Баъзилари ўликлайин туғар эмиш.

      Баъзилари уста эмиш, зўр маъбудкаш,

      Баъзилари маъбудидай кўчирмакаш.

      Бировлари омоч ҳайдаб, дон экармиш,

      Омоч синса, у ҳам тўхтаб, нос чекармиш.

      Баъзилари мингта қўйни боқар эмиш,

      Гар санаса, бир минг битта чиқар эмиш.

      Баъзилари ухлар эмиш, туш кўрармиш,

      Бир қулоч бўз ё бир тишлам гўшт кўрармиш.

      Тушларида олар эмиш, берар эмиш,

      Тонг отганда безрайишиб турар эмиш.

      Айримлари ёшин яшаб ўлар эмиш,

      Айримлари ёшин ошаб ўлар эмиш.

      «Уруш-уруш», «Яраш-яраш» ўйнар бари,

      Араз қилиб келмас эмиш ўлганлари.

      Кўкка чиқиб-тушиб турар пайғамбари,

      Дарсни ташлаб, чиқиб-кирар малимлари…

III

      – Мен билмасдим, савод чиқди аста-секин,

      Ўриларкан ҳар қандайин беор экин.

      Ўроқчининг