Шеър сайёраси. Шодмонқул Салом

адир зор бўлиб боқиши бордир.

      Не-не илонларнинг чақиши бордир,

      Барча чаққанларнинг заҳмати кетгай,

      Бир йигит қирқ йилда вояга етгай.

      Мард киши умидвор ҳар дам Худойдан,

      Ҳикмат топмагайсан қуруқ дод-войдан.

      Бир қултум сув ичса Оққапчиғайдан,

      Карвонларнинг бари манзилга етгай,

      Бир йигит қирқ йилда вояга етгай.

      Гоҳ бошидан юлдуз ёғду сочгайдир,

      Гоҳо шамсу қамар бирдан ўчгайдир,

      Ҳар кимнинг либосин қисмат бичгайдир,

      Қисмат бичган либос қай маҳал битгай,

      Бир йигит қирқ йилда вояга етгай.

      Кимни ҳоритмаган умр жафоси,

      Сабрнинг ортида унинг шифоси,

      Саксонга кираётган Ғани бобоси,

      Улуғ давраларда бир ҳикмат айтгай:

      Бир йигит қирқ йилда вояга етгай.

      ШЕЪР ЙЎЛИ

      Сенга роз айтмоқнинг йўли шу бўлди,

      Фақат рост айтмоқнинг йўли шу бўлди.

      Тингладинг, тушундинг, аммо жим турдинг,

      Нетай, боз айтмоқнинг йўли шу бўлди.

      Ўзига етганнинг йўли биттадир,

      Узундир, улкандир аршдан каттадир.

      Рўпарангдан ҳеч ким чиқмас бу йўлда,

      Бир тақдир бир бора юриб ўтадир.

      Дунёга келишнинг йўли шу бўлди,

      Тақдирни билишнинг йўли шу бўлди.

      Қувониб, ўксиниб, ўт бўлиб ёниб,

      Рози бўп ўлишнинг йўли шу бўлди.

      КИРИШ

      Бир тирсак келарди камоннинг ўқи,

      Бир бўғин келади ҳозирги ажал.

      Узун шеърларимда узун дардлар бор,

      Қисқа сатрларим кўзёшдай тугал.

      БУ ДАШТЛАРГА…

      Азиз Онажоним хотирасига!

      Бизнинг даштга баҳор эрта келар эди,

      Оқ турналар азиз қўшни бўлар эди.

      Ёнбошлаган яшил чопон бобо қирлар,

      Елкасига миндирарди айтиб сирлар.

      Ёмғирларнинг энтикишин тинглардим мен,

      Шамолларнинг ташвишини англардим мен.

      Онажоним шамол каби кезар эди,

      Тандирга нон ёпиб, офтоб узар эди.

      Меҳрибоним булут билан диллашарди,

      Ёмғир тинар, сўнг ғилминди қилишарди.

      Қора саҳар оқ ниятлар элар эди,

      Мактабхалтам орзу билан тўлар эди.

      Олти болам – олти шаҳар дер эди-да,

      Олти ёшда етим қолган ҳур эди-да…

      Ёниб чироқ, туриб туёқ бўлсин, дерди,

      Мен кам дедим, хирмонларинг тўлсин, дерди.

      Ўқиш-ёзиш билмас эди – тақдир қисган,

      Бу дунёнинг тошлоғида гулдай ўсган.

      Шаҳид кетган оғасини қўмсар эди,

      Чорижондан тирноқ йўқ, деб эслар эди.

      Қиёматга уч кўза сув ғамлаганди,

      Тақдир уч бор «болам»латиб алдаганди.

      Отам эса сукунатнинг ўғли эди,

      Етти яшар гўдак каби тўғри эди.

      Уйимизга меҳмон эди қалдирғочлар,

      Шомни ирим қилишарди симёғочлар.

      Дилгир онам ун гардларди бойўғлига,

      Кафтларидан сир оқарди тун бағрига.

      Тушларимда камалаклар яшар эди,

      Тилларимга ҳар кун бир сўз қўшар эди.

      Оппоқ сутнинг қаймоғидай оқ тонгларда,

      Гул кўнглимни чўмилтирган ул онларда…

      Меҳр эмиб, менинг кўнглим катта бўлди,

      «Алпомиш»лар, «Кунтуғмиш»лар ёдда бўлди.

      Сўнг танишдим саволи кўп олам билан,

      Ўзим билмай хайрлашдим онам билан.

      Чиқиб кетдим мен меҳрнинг меҳваридан,

      Жудо бўлдим коинотим гавҳаридан.

      Тандирдаги нонқўйгичда қўлин изи,

      Худойим-эй! Қани ўзи, қани ўзи?..

      Қўзигулдай тоза кўнглим бор эди-я,

      Полвон онам, султон онам бор эди-я…

      Онагинам ёмғир каби ёғиб ўтди,

      Азим дунё бир томонга оғиб кетди.

      Билдим: умр охири йўқ соғинишдир

      Ва ё онам эккан тутдан учган қушдир.

      Юрган эдим ғам ҳақида шеърлар ёзиб,

      Лек билмасдим қандай бўлар ғамнинг ўзи.

      Она, сенинг борлигингдан шоир бўлдим,

      Йўқлигингдан ғам селида тойир бўлдим.

      Тол бешиклар кўкрагингга ботгани-чун,

      Тол