Лаьмнаша ца дицдо. Магомет Абуевич Сулаев

Шайн хIусамна хьалхарчу дехачу гIантахь Iapa Савва Ильич, аренга а хьоьжуш, шен кIентан йоI – Ниночка, йуххе а хаийна, цуьнан тамашечу хеттаршна кхин а тамаше жоьпаш луш. ЙоIиго дадега хоьттура:

      – Дада, дада! оцу хьуьлла йоьдучу котаман когаш вукхерачел беха хIунда бу?

      – Малх гIоттуш йина иза: IиндагI дехха дуьжуш, когаш а бехий хилла.

      – Дада, дада! И хьуьллара лаьмнаш хIокхарел лекха хIунда ду?

      – ХIокхарел сехьа дерг ган а лиъна, айаделла уьш.

      – Дада! Царна бухахь хIун йу?

      – Царна бухахь дIабоьхкина наьрт-эрстхой бу боху нохчаша… Цхьа тамашена, баккхий нуьцкъала турпалш…

      – Дада, дада! Хьан месаш кIайн хIунда йу? Ткъа сайниш хьаьрса йу.

      – Сайнаш лайца йилина, хьайнаш – малхо кегийна…

      Ниночкин хеттарш а ца кхачалора, дадин жоьпаш а ца лекъара.

      Малх делкъанга баьллачу хенахь колхозхой, гIел а белла, йуург а кхоллуш, цхьацца тобанашца дитташ кIел хевшина Iapa. ЦIеххьана, генара гира царна, тIаьхьий-хьалхий школехьа дIаоьху нах а, цига хьалхахь гулйелла пхьоьха а. Школин кевнан бIогIамах йоллу радиорепродуктор цхьа шатайпа буьрса луьйш хезара. Ниночкина гира: цIеххьана ирахIоьттира, ворта хьала а озийна, Савва Ильич. Цуьнан лерга йуххера, даим семса, хIинца ирахIиттина, йусаелла кIайн месаш, кхерайеллачу котаман кIорничух тера хийтира Ниночкина. ЙоIе цо дIакховдийна аьтту куьг, хIаваэхь пIелгаш а даржийна, шен карахь йоьIаниг дацар а ца хаалуш, десса кхозура. Йуххерчу бешара а, кхаш тIера а белхалой, цхьаъ вукхунна тIаьхьа, зIе йинна схьаоьхура… Радиос схьакхайкхийра инзаре дош:

      –ТIом!..

      Пхьоьха сихха стамйелира.

      Баккхий нах: цхьа а вист ца хуьлуш, цхьаверг школин кетIарчу хена тIе лахвелла, важа лаьттах гIортийнчу Iасанна тIе ши куьг диллина, кхозлагIниг бIаьрнегIарш а дийшийна, шена хьалха лаьттах, боьххьехь цхьамза боллу, Iaca Iуьттуш – массо а гIайгIане ладоьгIуш Iapa. Шен Iаьржа месала куй а коьртахь Тавсолта а лаьттара, марха санна.

      Уьш бехха Iийра ойлане тийна: царна дика хаьара: «тIамо шура ца йохьийла!»

      Керим а, шен шуьйрачу белшаш тIехь, жIанк санна, жима хета хьаьрса корта кIеззиг aгlop а таIийна, шен цIен йуьхь а, кегийра боьмаша бIаьргаш а кхоьлина хьоьжура. ТIехьа ладоьгIу кегийнаш-м: Дауд, Увайс, Селита, Нурседа, кхин берш а – царел сапаргIат хетара: къоначарна вон кIезиг дайнера, церан син гlopa а сов дара. Делахь а, гIодайукъ а къуьйлуш, дегIаца айабелла, цIеххьана баккхий хиллачех тера-м хьоьжура уьш: царна а даго хьоьхура и хIинца схьахезарг уггаре а даккхийчех хилар.

      Йуьстахо лаьтта зударий: басмин коч йуьйхина, басадаьлла йовлакх тиллина Нурбика; ша оза, амма шен беса йуьхь севсина йолу Кесира, Анна Львовна, кхиберш а, мох баьлча кхокхий санна, вовшашна герга теIара.

      Массарна а шайн дагца хиира xlapa тIом мух-муххачех а боцуш, шатайпа тIом хир буйла, xlopа доьзалан а чу кхочуш, массеран а кертахула чекхболуш, цо цхьа а шена йуьстах вуьтур воцийла.

      Радио лийна йаьлча, и тапъаьлла лаьттина пхьоьха гIовгIане йелира:

      – Эккхаза ца Iий-кх xlapa!..

      – ХIун хир-те хIинца?

      – Хьовсур, муьлхарш