Сайланма әсәрләр. 2 т. / Избранные произведения. Том 2. Нурислам Хасанов

күрдең бит инде, күрдең. Ындыр урманын гына исеңә төшер!

      Бу хәл язлыкта, район кырларындагы уҗымнарның торышын тикшергәндә булды. Тукбаев үзе уҗымнарны вертолёттан гына карап барды, бинокль аша. Янәсе, орлыклар аркылыга-буйга чәчелгәнме? Уҗымнар бар җирдә дә тигез тишелгәнме? Ул утырган вертолёт кайсы якка очса, хуҗалык җитәкчеләре утырган УАЗ, «Нива» машиналары көтүләре белән, тузаннар туздырып, зур биеклекләрне яуларга һөҗүмгә баргандай, елга, күперләр аша, үр-таулардан менә-төшә, районның иң читендәге урман аланына барып чыктылар. Тукбаев утырган вертолёт киң урман аланына төшеп кунаклаганда, аны каршыларга райпо рәисе Әхәт, кып-кызыл шома битләрен ялтыратып, хуҗа каршында үрә торып баскан иде:

      – Рәсим Юлаевич! Өстәлләр әзер!..

      Әйе, иртәдән үк КамАЗ машинасына төяп килгән сый-хөрмәтләрне бәрәңге базы белән генә чагыштырырлык идеме соң?.. Тукбаев үзенең кыска гына кереш сүзендә уҗымнар тишелешенә нәтиҗә ясагандай итте: фәләннеке әйбәт, төгәннеке кайтыш, димәк, начар. Шуннан ары уза алмады. «Җегетләр!..» дип, үз тәкъдимен кертте. Аннан эчкә кергән хәмерләрдән бар уҗымнар юылып, яшәреп киткәндәй булды… Бу хыялдагы «коммунизм»да яшәүдән ким түгел иде. Чуртан Әхәт кунакларны сыйлавын белде. Райпо рәисе үзен сынатмады. Аның янында баҗасы Галәү, тәэминат буенча урынбасары да йөгереп кенә йөрде. Ул, Байтирәккә килгәч, белгечләр өчен кайтартылган щитовой йортларның берсендә, синнән ерак та булмаган арт урамда, хатыны, бер яшь баласы белән яши башлаган иде…

      Ә беркөнне кичкырын Галәүләр ягыннан бер хатынның ачыргаланып, җан ачысы белән кычкырган тавышы ишетелде. Нәрсә бар, әллә пожармы, әллә берәрсен үтерделәрме дип, син дә күрше-тирәләр белән шунда юнәлдең. Син килгәндә, Галәү хатыны (инде аны ире ташлап китәргә дә өлгергән икән), балта күтәреп, бер төркем райпо егетләре каршына чыккан да оран сала:

      – Якын киләсе булмагыз!.. Чыкмыйм мин бу йорттан, мине бирегә, яраткан эшемнән чыгарып, яшь балам белән ирем алып килде. – Аның икенче кулында яшь малае. – Бу – Галәү баласы, ул үз баласыннан баш тартмас, аңа бирелгән йорт минеке булырга тиеш… Китегез, якын киләсе булмагыз!..

      Ни булган боларга? Ник ул хатынны йортыннан куып чыгарырга телиләр? Бу сорауларга җавапны тамашага җыелган халык үзе үк тапты.

      – Ире киткәч куарлар инде…

      – Алар Галәү белән язылышмыйча гына яшәгәннәр икән бит.

      – Пропискага да кереп өлгермәде микән?

      – Кая керсен әле, без дә пропискасыз гына яшәп торабыз ич, бездә ул тәртипне салганчы, күзең күгәрер.

      – Ул хатын баласы белән Галәү янына ярәшеп кенә кергән, дип сөйлиләр.

      – Куучыларга бер сылтау кирәк бит инде, өстән кушканнардыр, тиктомалга булмас…

      – Ни ди, Галәүнең эшен район башлыгы ошатып бетермәгән, ди. Китәргә мәҗбүр иткән. Безнең районнан сайланган Югары Совет депутаты бар бит әле, теге тәбәнәк кенә, юан корсаклы, мичкәдәй таза, чайкалып йөри торган, кем әле исеме?

      – Нишановмы?

      – Әйе, шул. Җырчы Ландышка күзе төшкән мужик. Аның Казандагы сөяркәсе Байтирәккә