Сайланма әсәрләр. Муса Джалиль

диңгез төсле,

      Күкселлеккә төренеп ялтырар.

      Бүген менә соңгы мәртәбә,

      Артка борылып, кулны болгадым.

      Шушы булыр безнең иптәшләрчә:

      – Хуш, – дигәндәй,

                          күрешеп кул алу.

      Бөтен гомрем буе эш өстендә

      Ялкын булып ярсып янарга —

      Мине кабындырган яшьлегемне

      Мин сагынмам инде яңадан.

      Көрәшләрдә ярсу егетләрчә

      Алга чыгу янып, үчләнеп —

      Шушы булыр хәзер йөрәгемдә

      Сиңа булган иң зур истәлек.

Февраль, 1933

      Тирга

      Кояш, малай,

                бик төз атучы икән,

      Нурын төртте

                туры йөрәккә.

      Әйтерсең бу йөрәк мишень аңа,

      Әйтерсең ул тирга эләккән.

      Мин күземне кысам,

                          кояш миңа

      Мишень төсле күренә кечрәеп.

      Сизәм,

                мине җиңәр

                          бу йөрәкнең

      «Атучы бул» диеп көчләве.

      Бер шлемлы егет күргән саен,

      Мине хәзер шушы уй баса.

      Әхмәт туган[3],

                ташла каләмеңне,

      Әйдә, киттек тирга,

                          булмаса.

      Беләм сине,

      Синең күз укларың

      Кәгазь юлларына тегелгән.

      Кара савыты сиңа —

                          мишень булып,

      Каләм —

                мылтык булып күренә.

      Без күптәнме әле синең белән

      Яңа җиңүләргә барышлый —

      Кулыбызга кыскан винтовканы

      Кара-каләм белән алыштык?!

      Мин ялгышам,

                          юк, юк,

                          алай түгел,

      Без фронтта курыкмый-чигенми

      Дошман белән күзне терәшкәндә,

      Син шундый ук шагыйрь идең бит!

      Без анда да күмер каләм белән

      Тәмәкегә дигән кәгазьгә —

      Шигырь яздык…

                Безнең җыр катышты

      Туп авызыннан чыккан авазга.

      Винтовкамы,

                әллә каләм микән

      Ул вакытта күбрәк көч биргән?

      Без җиңә алдык бары

                винтовка һәм

      Каләм биргән күмәк көч белән.

      Кояш, шаян,

                күзен кыскан төсле,

      Җем-җем килеп карап тора да

      Нуры белән туры

                          йөрәгемә

      Прицел алган төсле кылана.

      Без кояшлы көнне

                          винтовкалар

      Уты белән алдык сугышып.

      Без көрәшле көнгә

                          багышлыйбыз

      Җырыбызның кайнар сулышын.

      Бездә хәзер тирны тормышында

      Үз итмәгән кеше сирәктер.

      Көрәш безне оста атарга да,

      Оста җырларга да өйрәтте.

      Җырны ничек

                          дошман окобына

      Оста төзәп ата белсәк без,

      Винтовкадан шулай ата белик,

      Бер пуля да әрәм китмәсен.

      Әхмәт туган,

                әйдә,

3

Биредә Муса Җәлил шагыйрь Әхмәт Фәйзигә (1903–1958) мөрәҗәгать итә.