Хаціна. Дмитрий Максимович Акулич

е словы, будзь ён старэйшы, ён бы стаў унікаць у апавяданні бабулькі. І цяпер, набраўшыся ведаў і вопыту, мужчына ўсур'ёз вырашыў прысвяціць усё астатняе жыццё пошукам сямейнай таямніцы.

      Тут жа, на гэтай зямлі, пяць гадоў таму, бясследна знік бацька Віктара, Мікалай. Паліцыя, пасля доўгіх і знясільваючых пошукаў, вынесла сваю версію гэтай справе: стары Мікалай Траўнік, заблукаў у масіўным хвойным лесе і затануў у бліжэйшай шырокай дрыгве. Пацягнула яго дрыгва на дно. Мала хто, апошнія яго гады, меў зносіны з ім, але тыя, хто заводзіў з Мікалаем гутарку ў горадзе (касіры ці ж супрацоўнікі іншых прафесій) сцвярджалі, што старому было значна цяжэй заблудзіцца ў вялікім горадзе, чым згубіцца ў лесе, які быў для яго сапраўдным домам. Мікалай быў выдатным следапытам і паляўнічым. Ён не меў якіх-небудзь сур’ёзных хвароб, якія маглі б пацягнуць за сабой яго пагібель. Бо ён добра сачыў за сваім здароўем.

      Сам жа Віктар, з-за сваёй працы, не быў уцягнуты ў пошукі бацькі, з якім не меў зносін парадку дваццаці гадоў. Апошнія гады, пасля смерці жонкі, сваёй сям'ёй мужчына лічыў толькі адзінага сына Алеся. Для якога, ён заўсёды знаходзіў вольны час па яго прыездзе ў госці з іншага гораду. Віктар заўсёды імкнуўся быць для сына добрым татам, лепшым, чым для яго быў яго бацька. Нават цяпер, навуковы прафесар і вынаходнік Віктар, працягваў зносіны з сынам па тэлефоннай сувязі. А ў астатні час, ён кідаў усе свае сілы на вывучэнне новых для яго анамалій, якія ўзнікалі на жылым участку з яго нараджэння. Новае жыццё, было поўнае новых захапленняў. І ўсё, што не тычылася яго сям'і і навукі, Віктар адкідаў у бок. Худы мужчына, з сівой галавой і ў белым запэцканым халаце, зрэдку выходзіў з хаціны. Выязджаў ён толькі за пакупкамі, калі патрабаваліся патрэбныя матэрыялы, інструменты і ежа. За гэты месяц яго твар схуднеў і шырокія зялёныя вочы сталі яшчэ больш вылучацца на яго выцягнутай па форме галаве. Днём і ноччу, ён быццам быў замкнёны вялікім імкненнем, прыцягненнем да таго, што ён адшукаў. Патроху, здавалася, што прафесар з глузду з’ехаў. Ён мармытаў сабе нешта пад нос у краме ці за рулём машыны, пісаў на сценах формулы, а пасля сціраў іх, не расставаўся са сваёй запісной кнігай, нават калі ад'язджаў у горад. Баяўся, што хтосьці забярэ ў яго ўвесь сэнс яго жыцця. Нават з сынам Алесем мужчына не дзяліўся інфармацыяй. Засцерагаючы яго ад таго, што той можа загубіць сваё маладое жыццё, прыехаўшы сюды.

      Сённяшні летні дзень абяцаў быць гарачым. За вокнамі перасталі шумець высокія маладыя елкі. Гучна шчабяталі птушкі. Сонечныя прамяні ўжо прабіліся скрозь ствалы дрэў і краналіся даху. А восьмай гадзіне Віктар, з апухлымі ад недасыпання вачыма, перш за ўсё перачытваў свае ўчорашнія запісы, правяраў, ці ўсё правільна было запісана мінулай цяжкай ноччу. Для яго гэта раніца пачыналася як звычайна. Віктар меркаваў, што дзень пройдзе ў штатным рэжыме. Вось-вось, ён ужо блізкі да сваёй мэты. Засталося толькі пару дзён старанна папрацаваць, і ён дасягне таго, да чаго імкнуўся.

      У дзённы час мясцовы шэрыф Бацюк, нізкарослы пухлы мужчына, павольна ехаў на службовым аўтамабілі па разбітай цвёрдай дарозе. Пасля ён зрабіў круты з'езд у лес і засяроджана пачаў весці машыну. Ён нетаропка ехаў па вузкай дарозе, абсыпанай сухімі яловымі іголкамі і шышкамі. Шэрыф, сціскаючы пульхныя вусны, з незадаволеным выглядам аб'язджаў карані, якія тырчалі з зямлі. У гадзіну дня, паміж шэра-рудымі стваламі замільгала хата Віктара Траўніка, побач з якім рос вялікі шырокі стары дуб. Шэрыф, ламаючы коламі сухія галіны, пад'ехаў бліжэй да хаціны, спыніўся каля ганка. Ён заглушыў матор белага аўтамабіля, а затым, сапучы носам, цяжка выйшаў з машыны і стаў ля ганка.

      – Спадар, Траўнік?! Вы дома? – гучным тонам вымавіў Бацюк.

      Ён, папраўляючы штатную чорна-карычневую ўніформу, цярпліва чакаў, калі ж адчыняцца ўваходныя дзверы хаты. Але ніхто яму не адказаў, ніхто не выйшаў. Шум знутры, які даносіўся да яго маленькіх вушэй, спакушаў Бацюка падысці бліжэй да дзвярэй. Дапытлівы шэрыф зрабіў некалькі крокаў наперад, падняўся па рыпучых прыступках і, апынуўшыся ля драўляных дзвярэй, пастукаў па іх сваёй сціснутай пухлай далонню.

      – Траўнік, адчыніце дзверы! – ён зноў звярнуўся да гаспадара пабудовы, нацэліўшы свой погляд на мігатлівую цень у бліжэйшага акна.

      У гэты час Віктар маячыў па хаце, хаваў усё тое, што можа кінуцца ў вочы шэрыфу і навесці якія-небудзь падазрэнні ці ж стварыць недарэчныя пытанні датычна яго даследавання. Віктар устрывожана думаў толькі аб адным: ніхто не павінен даведацца, што хавае гэтая хаціна, бо гэта можа прывесці да чагосьці дрэннага. Траўнік гадаў аб будучых дзеяннях шэрыфа, шаптаў, пацеў. Працягваў бегаць па рыпучай падлозе да таго часу, пакуль Бацюк зноў, больш старанна, гучней не пастукаў у дзверы, чым раней.

      Віктар пракруціў ключ дзвярнога замка.

      – Не турбуйцеся, – з усмешкай вымавіў спадар Траўнік, выйшаўшы за дзверы хаціны. – Чым магу дапамагчы, шэрыф?

      Віктар хваляваўся, папраўляў свае круглыя акуляры, якія з-за шырокай усмешкі часта спаўзалі па яго вузкім вострым носе. Ён недалюбліваў такіх людзей, як Бацюк, якія сунулі свой нос у чужыя справы.

      – Добры дзень. Знік сабака па мянушцы Джэм. Невялікага росту, белы, з рудымі плямамі на целе…вочы ў сабакі розныя: адно вока сіняе,