Сайланма әсәрләр. 4 томда. Том 4. Ахат Гаффар

алдагы эшләнеше дәверендә драматургия материалының татар теле ягыннан да кабат-кабат каралырга кирәклеген искәртәсе килә.

      Трагедиянең академия театрында куелуы башкорт һәм татар сәнгате арасындагы үзара элемтә, үзара баетышу тарихына нәүбәттәге бер сәхифә булып язылыр. Ә М. Гафури исемендәге Башкорт дәүләт театрының баш режиссёры Лек Вәлиевнең бу спектакльне килеп куюы әлеге элемтәне яңартып җибәрүе белән бик истәлекле буларак кабул ителә.

1 апрель, 1977

      ХХ ГАСЫР УЛЛАРЫ

      Үлемнән соң да яшәү бар бит әле.

М. Җәлил. Безнең гасырның 42 нче елы.

      Җәлил һәм анык көрәштәшләре халкыбыз аңында шулкадәр дә тере икән ки, без аларны хәтта үлемнәренә дә кул чабып озата алабыз икән. Моңа Галиәсгар Камал исемендәге Татар дәүләт академия театрының «Моңлы бер җыр» дигән спектакле дәлил. Үз улларының үлеменә сокланган һәм аларны үлемсезлеккә алкышлап озаткан халык бәхетле, шуңа күрә үзе дә үлемсез инде ул.

      1

      Тупланмамда аның яшел белән язылган кулъязмасы саклана. «Наҗарга» дип аталган. Аннары ул бу шигырен багышламасыз гына киңәйтеп язган. Искәрмәсе бар: «Татарник – Л. Толстойның «Хаҗиморат» романында (повестенда. – Ә. Г.) чаялык, чыдамлык мисалы итеп алынган үсемлек». Татарник, безнеңчә, каты билчән инде. Энәләре кактусныкы ише. Җәйдән көзгәчә чәчәк ата. Ә чәчәге мәк башы хәтле, төсе кәсәдәге кучкыл кандай. Иелеп иснәсәң, француз хушбуйлары аның татлы, нәфис исенә җитәме соң? Ул – ат көтүе таптап үтсә дә тураеп баса алу каһарманлыгына ия үсемлек.