Название | Балалар өчен әкиятләр, хикәяләр, пьесалар |
---|---|
Автор произведения | Әхәт Гаффар |
Жанр | Современная русская литература |
Серия | |
Издательство | Современная русская литература |
Год выпуска | 2016 |
isbn | 978-5-298-03161-5 |
– Шул шул менә! Чынга әйләндерсәгез, мин булмыйм, мин бетәм, мин үләм бит инде. Ә минем һаман-һаман, гел-гел буласым килә, – дигән дә, ди, әллә кая киткән дә барган, ди.
Шуннан соң аны и эзләгәннәр, и эзләгәннәр инде. Кайда икәнлеген белсәләр дә, күрсәләр дә, әле һаман таба алмыйлар икән, ди.
Төксез Тура
Яшәгән, ди, булган, ди, бер төклетура малае. Исеме Төкле Тура икән. Аны аяз көннәрдә Төклетур атлы әтисе төрледән төрле чәчәкләрнең бик күп, бик күп төсләрен күзеңне йомган килеш тә танырга, гадәтләрен белергә, кара төннәрдә анда-монда очынып йөрмичә, үз өендә тып-тыныч кына утырырга, көндезләрен килделе-киттеле җирләргә кермәскә өйрәткән. Ә Төклерату исемле әнкәсе бу Төкле Турага әлеге төрледән төрле чәчәкләрнең борыныңны томаласаң да тоярлык әллә нинди исле булуларын, иртәнге чыклар кибеп, Кояш батканга чаклы чәчәк чынаягында тәмледән тәмле нинди сулар җыелып торганлыгын, аларны кайчан, ничек итеп эчәргә кирәклеген өйрәткән.
Атасы да, анасы да шулай уңлы-суллы өйрәтә торгач, төклетура малае үзен бөтен нәрсәне беләм дип уйлаган. Тора-бара шул белгәннәре белән мактанып-мактанып алырга да күнегеп беткән. Купшыланып, көязләнеп киткәнен үзе дә сизмичә калган чаклары да күбәйгән. Төрледән төрле чәчәкләрнең бик күп, бик күп төсләрен күз йомган килеш тә, борыныңны томаласаң да әллә күпме исле булуларын белгәч, купшыланырсың да, көязләнерсең дә анысы. Тик менә андый чакларда анда-монда очынып йөрмәскә, килделе-киттеле җирләргә кермәскә дигәнне төклетура малае онытып та киткәләгән шул.
Бер дә бер көнне сызылып таңнар атып, иртәнге чыклар кипкәч, чәчәктән чәчәккә куна-куна ашап эчкән Төкле Тура әллә кайдан бик-бик тәмле әллә нинди исләр килгәнен тоеп, сиземләп алган. Шул якка очкан да киткән инде. Барып җитсә, ни күрсен: ул җир чәч китәрә, төк кыра, хушбуй сибенә торган бер-бер урын икән. Ягъни чәчтарашханә инде.
Төклетура малае шунда кергән, каранган: үз чираты җиткәч, ипләп кенә күрсәтелгән урындыкка очып килеп кунган.
Чәч алучы апа төклетура малаеннан:
– Чәчеңне аласымы, төгеңне кырасымы? – дип сораган.
Төклетура бик купшыланып, көязләнеп, бөтен дөньяның шәп-шәрә, тап-такыр калганлыгын күз алдына китереп, шуңа иярәсе килеп:
– И-иһ! Мин чәч йөртә торган андый-мондый гына малай түгел, мин – Төкле Тура! Бар төгемне чип-чиста итеп кырыгыз. Бер бөртеге дә калмасын. Мин төксез-нисез ише бүтәннәрдән ким мәллә? – дигән.
– Күз керфегеңне дәме?
– Аларының да бер бөртеге калмасын. Елаганда күз яше эленеп тормас өчен бик әйбәт була ул.
Чәч алучы апа аның кушканына нишләсен ди инде – Төкле Тураның баш түбәсеннән алып, һәр алты аягының чәнти бармагына хәтле китәреп, күпме төге булса, һәр бөртеген бөртеккә тиклем кырган да чыккан. Аннары соң мул итеп хушбуй сиптергән. Ә бер бөртек соңгы керфеген, кирәге чыгар дип, яшереп кисми калдырган, ди.
– Әйбә-әт! Һәммә җирем җип-җиңел булып китте әле, – дигән Төкле Тура.
Шулай дип әйтүе булган, моңа җанының кыл уртасыннан, әллә нинди бетмәс-төкәнмәс