Ena Murray Omnibus 40. Ena Murray

van ’n winsgewende boerdery.

      Met ’n onheilsgevoel in hom vra Roelof: “Maar waar is daardie geld dan nou, Johan? Dis darem nie min geld nie.”

      Soos hy vermoed het, is die antwoord: “Op aanbeveling van ’n makelaar het ek die hele bedrag eers belê. Met die rente wat ek sou kry, sou ek en Lala kon aangaan totdat ek ’n werk in die hande kon kry. Maar werk is skaars. En ek kan net boer. Ek is nie opgelei vir iets anders nie. Trouens, ek het ook geen opleiding vir boerdery nie, behalwe die praktiese ervaring wat ek self opgedoen het. Terwyl ek nog aan die werk soek was, het die ramp my getref. Die instansie waar ek my geld belê het, is gelikwideer. Ek het alles verloor. O, wel, ek het ’n paar sent in ’n rand uitgekry, maar dis kwalik genoeg om ’n ordentlike bestaan van te voer. En terwyl ek nie weet wanneer ek eendag gaan werk kry nie, moet ek daardie paar sente baie versigtig hanteer. Dit gaan opraak voordat ek weer ’n inkomste het.”

      “Ek begryp. Dit is baie verstandig van jou. By wie het jy jou geld verloor?”

      “Rock Trust.” Die bitterheid voer weer die botoon. “Die dief sit nou in die tronk, eet staatskos, met ’n dak oor sy kop. Dis ék wat buite is en moet toesien waar ek en my kind kos vandaan kry, of ons vannag ’n dak oor ons koppe sal hê of nie.”

      Soos hy verwag het, is tant Bes en Wanya se harte dadelik wawyd oop vir hierdie man en sy kind en tant Bes sê met blink oë: “Kon jy hom nie oorreed om ook maar hier te kom eet nie, Roelof?”

      “Ek het dit maar eers daar gelaat, tant Bes. Ek sal later probeer. Op die oomblik het Johan le Roux meer as genoeg bitterheid om te sluk. Om hier te kom kos haal, sal vir hom net een bitter pil te veel wees. Ek is net dankbaar dat hy toelaat dat Lala kom.”

      Ook Wanya se oë blink. “O, hier is darem baie hartseer op ons ou aarde. Weet julle wat vertel Pikkie my vanmiddag? Lala het haar ander kossies opgeëet, maar haar stukkie wors het sy in ’n papiertjie toegedraai om huis toe te vat.”

      “Hy sal dit nie eet nie.”

      “Ek weet, Roelof. Maar is dit nie pragtig nie?”

      Sy oë is warm. “Dit is. Daar is nog altyd pragtige dinge tussen al die hartseer en minder mooi dinge wat ons elke dag om ons sien.” Hy sug, staan op. “Wel, hou maar jul oë en ore oop. As iemand weer bel, onthou tog maar van hom ook, tant Bes. Hy is bereid om enigiets te doen.”

      Wanya volg Roelof na die motor en daar kom hy gou agter dat sy reeds haar eie vermoedens het. “Roelof, waar het Johan sy geld verloor?”

      Hy staan haar net en aankyk, wil nie vir haar jok nie en sy vervolg self: “Dis Rock Trust, nie waar nie?”

      Hy sug. “Ja. Ongelukkig.” Hy gryp haar aan die pols toe sy wil omswaai. “Wanya … Moet jou nie so ontstel nie. Ek sal vir hom werk kry.”

      “Dis nie jou verantwoordelikheid nie.” Maar skielik is daar ’n glimlag in haar oë. “Of is dit? Dit is ons almal s’n. Dit is ons almal se verantwoordelikheid wanneer ons sien ons naaste kry swaar … of verstaan ek verkeerd?”

      Hy glimlag terug. “Nee. Jy verstaan reg.” Weer praat oë ’n taal wat die lippe nie durf uiter nie. “Hoe vorder jul Kersfeesreëlings?”

      Haar gesig helder op. “Wonderlik. Dit gaan ’n vleisbraaiery wees. ’n Boer het vir ons drie skape belowe; ’n slaghuis het wors belowe en ’n hoenderplaas hoendervlerkies.”

      Hy hou nog steeds haar pols vas, en dan vleg hul vingers spontaan saam. “Daar is nog so baie goeie mense op hierdie aarde. Ons konsentreer te veel op die onaangename dinge en sien nie al die goeie dinge raak nie.”

      “Ja.” Sy trek haar hand uit syne. “Roelof, ek wil toestemming vra om iemand vanmiddag te gaan besoek.” Sy skud haar kop ontkennend op die vraag in sy oë: “Nee, dis nie Niel nie. Ek was mos verlede week by hom. Annatjie het my met die motortjie geneem.”

      “O. En hoe het dit toe gegaan?”

      “Nie so goed nie, maar darem beter as die eerste keer. Ek het met hom probeer praat, hom probeer bemoedig, maar hy is baie teruggetrokke. Dis of ek nie tot hom kan deurdring nie.” Miskien het sy nie sukses behaal nie omdat haar hart nie in die woorde was wat sy uit plig uitgespreek het nie. Sy kyk op. “Nee, ek wil met iemand gaan praat wat dalk vir Johan werk het. Hy sal seker ’n swaarvoertuig­rybewys hê as hy ’n boer was?”

      “Ek sou so reken. Ek sal jou neem.”

      “Dis nie nodig nie. Annatjie sal my sommer neem.”

      Hy dring nie verder aan nie, groet net en ry weg. Hulle weet albei dat sy hom deesdae doelbewus probeer vermy. Sy dra sorg dat hulle nooit alleen saam is nie. Toe hy nog dink dat hy haar moet help trek, het Annatjie se motortjie reeds al haar goed aangery Sonneblomstraat toe. Natuurlik stem hy saam. Dis beter so. Verstandig. Tog klem sy hande die stuurwiel onnodig styf vas.

      Bert Barkhuizen kyk verbaas op toe hy sy besoeker herken. Hy stap nader, steek sy hand gul uit. “Wanya! Wat ’n verrassing! Kom sit. Waar op aarde val jy uit?” vra hy onbewus ontaktvol.

      Maar sy vergewe hom, glimlag selfs. Sy wonder wat hy sal sê as sy moet antwoord: “Uit Sonneblomstraat uit!”

      Die Barkhuizens was nie deel van die Cloetes se intieme vriendekring nie. Maar hulle het tog tydens sosiale geleent­hede ontmoet. Sy het vanmiddag onthou dat hy een van die grootste vervoerkontrakteurs in die stad is.

      Sy praat sommer op die man af, vertel hom wat sy daar kom maak en Bert kan sy verbasing kwalik verberg. Dat Wanya Cloete van alle mense vandag by hom kom soebat vir werk vir iemand anders. Maar sy toon geen teken dat sy in ’n verleentheid is nie.

      “Asseblief, Bert, as jy kan, help die man. Hy sal enigiets doen. Het jy nie miskien ’n vragmotorryer nodig nie?”

      “Nie op die oomblik nie, maar ek kan hom dalk in die garage gebruik om herstelwerk te doen. Het hy enige werktuigkundige kennis?”

      “Dit weet ek nie, maar kan ek hom nie stuur sodat jy ’n onderhoud met hom kan voer nie? Asseblief, Bert!”

      Hy frons. “Ek verstaan nie mooi nie … Hoekom voel jy so ernstig oor dié man?”

      Haar blik is reguit. “Twee redes. Nommer een: Hy het al sy geld in Rock Trust belê … en verloor. Nommer twee … ”

      “Maar, liewe mens, wil jy nou vir elkeen wat geld in Rock Trust verloor het, werk soek?”

      “Ek wens ek kon, maar ek weet dis nie moontlik nie. Maar my tweede rede is die belangrikste: Omdat hy ’n mens in nood is … Ek weet hoe dit voel om in die nood te wees … en hoeveel ’n helpende hand dan vir jou beteken.”

      Bert Barkhuizen kug, laat sy ooglede val. Snaaks, hy is die een wat effens verleë voel. “Goed dan. Stuur hom. Ek sal kyk wat ek kan doen.”

      Hulle voel so opgewonde soos twee kinders toe hulle later in Gousblomstraat stilhou. Annatjie probeer ’n demper op Wanya se hoë verwagtinge plaas. “Sê nou hy wil nie gaan nie?”

      Wanya is sommer kwaai. “Natuurlik gaan hy! Hy sal gaan al sleep ek hom tot daar!”

      Annatjie lag. “Soos jy nou lyk, is jy heeltemal in staat daartoe!”

      Maar dis nie nodig om Johan le Roux te sleep nie. Hy lyk vanaand heelwat beter as die eerste keer wat Wanya hom gesien het. Hy is geskeer en sy sien dat hy glad nie onaantreklik is nie. Sy klere lyk wel nog gekreukel, maar dis skoon. Lala glimlag breed na Wanya toe sy gewaar wie hul besoekers is. Annatjie word voorgestel en dan verduidelik Wanya. Tot haar groot vreugde is daar geen protes aan sy kant nie. Sy oë blink dankbaar.

      Wanya kyk oorwinnend na Annatjie en dié knik goedkeurend. “Nou toe. Ons het iets om te vier. Kom saam huis toe en ons gaan bak pannekoek.” Sy sien die aarseling in die man en wend haar tot die kind. “Ek is vrééslik lief vir pannekoek, en jy?” Die koppie knik gretig en Annatjie het haar ook sommer aan die hand. “Nou kom dan. Waarvoor wag ons?”

      Wanya glimlag teenoor die man wat onseker bly staan. “Kom saam, Johan.