Беларуская лiтаратура. Уладзімір Навумовiч

крытыка загаварыла пра ўрбаністычнае паэтычнае мысленне аўтара, які ўмее пісаць маляўніча, умее перадаваць мастакоўскі погляд на рэчы і з’явы:

      …Хлапечае жыццё мікрараёнаў

      Заблыталася ў бітумнай смале.

      Будзільнікам зялёным, электронным

      Мільгае вока часу на стале…

(“Горад”)

      У беларускую паэзію прыйшло новае пакаленне паэтаў – дзяцей сучаснага горада.

      У Анатоля Сыса ў вершах вельмі ўзмоцнены асабісты погляд на жыццё. Творы яго нязвыклыя, разлічаныя на знешні эфект. Кожнае слова б’е ў сэрца, каб здзівіць, аглушыць, каб ускалыхнуць душу чытача, апелюючы да асноватворнага, да гістарычнага мінулага, да нашых каранёў і традыцый, да выдатных асоб зямлі беларускай. Гісторыя пераплятаецца ў вершах з сучаснасцю, біблейскія матывы перамяжоўваюцца з сённяшнімі сімваламі (зборнікі вершаў “Агмень”, “Пан Лес”).

      Замілавана, хвалююча і хораша гаворыць пра сваё захапленне высокім святлом беларускай прыроды, пра сваё адчуванне, пра саборнасць прыроды і народа паэт Анатоль Вялюгін:

      З усіх сабораў ёсць сабор,

      дзе згодзен я маліцца:

      У спелым леце, спелы бор,

      звіняць твае званіцы.

(“Спелы бор”)

      А. Вялюгін натуральна і вельмі пранікліва малюе тую незвычайную пару года на Беларусі, калі зацвітаюць дрэвы, расквечваюцца белымі пялёсткамі, стаяць, як смятанай аблітыя, яблыні, грушы, слівы, а тут раптам “на цвет” надыходзяць халады – гэта зацвітае чаромха. Іх так і называюць у народзе – “чаромхавыя халады”. Чытаем у кнізе “Адрас любві”:

      Па ярах сумётамі – белая чаромха,

      Салаўі шалёныя б’юць на ўсе лады.

      Заінела пер’е майскага чароту:

      Выветрыўшы неба,

      Ходзяць халады.

(“Чаромхавыя халады”)

      Беларусы здаўна належалі да цывілізацыі лесу. Яшчэ ў мінулым стагоддзі 80 % тэрыторыі нашай краіны заставалася пакрытай лясамі. Выпрамляючы рэкі і асушваючы балоты, людзі “выпроствалі” ўласныя душы. “Азону, – просім мы, – азону!” – пісаў П. Панчанка. Прырода Беларусі – гэта частая змена краявідаў: балотца, лясок, рачулка, азярцо. Тут няма аднастайнасці пейзажаў, нават песень у народзе не існуе пра бяскрайнія стэпы, моры, горы. Затое ёсць шмат вершаў пра дарогі, сосны, валуны, матчын хлеб, вятры, жыта, сонца. Паэт Васіль Зуёнак у зборніку “Сяліба” выказвае трывогу за ўсё жывое на зямлі:

      Паміж сэрцам маім і трывогай —

      Як сцяна – два крутыя парогі…

      Пыл на крылах вятроў развею,

      Ля дарогі жыта пасею…

      Я прыйду,

      Я прыйду да вас, людзі,

      Хай трывога мне сэрцам будзе!

(“Сяліба”)

      Лірычна-ўзнёслая, светлая і патрыятычна напоўненая паэзія Генадзя Пашкова, узбагачаная вопытам эпохі, асабістымі перажываннямі за ўсё, што робіцца на зямлі. Г. Пашкоў – паэт непаўторны, яркі самабытны.

      Ёсць Паэт.

      І якая паэта натхніла.

      Назавём яе імем славянскім —

      Людміла.

(Са зборніка паэзіі “Тваім святлом