Балиқчи ва балиқ ҳақида эртак (Александр Пушкин) 5-9-синф. Александр Пушкин

tabassum qilib:

      «Salom! So‘zla, ko‘zgujon,

      Haqiqatni et bayon:

      Men emasmi dunyoda

      Hammadan ham ziyoda,

      Oppoq, go‘zal va yaxshi,

      Yuzim yuzlarning naqshi?»

      Javob bermish oynajon:

      «Go‘zalliging begumon;

      Biroq yashaydi bir qiz,

      Hech qanday hashamatsiz,

      Emanlar makonida,

      Bahodirlar yonida.

      U sendan ham yaxshidir,

      Go‘zallikning naqshidir».

      Beka to‘kmish qahrini –

      Qora qizga: – «Meni sen

      Aldashga qanday jur’at

      Etolding, – deb, – kasofat?»

      Qora qiz qolib nochor,

      Bariga bo‘lmish iqror.

      Yovuz beka tutaqib,

      Uni dahshatda yoqib,

      Depti: «Yo o‘ldirgaysan,

      Yoki, o‘zing o‘lgaysan!»

      Yosh malika bir kuni

      Kutib og‘alarini,

      Yolg‘iz o‘tirar ekan.

      Charxin yigirar ekan,

      Yo‘lakda g‘azab bilan

      It hurib qolmish birdan.

      Qiz qayrilib qarasa,

      Gado turipti. «Ena,

      Sabr qil pichagina, –

      Depti qiz darichadan, –

      Hayday itni hozir man,

      Keyin senga, enajon,

      Olib chiqay xayr-ehson».

      Qizga kampir der shu dam:

      «Oh, jon bolam, qizginam!

      Iting jonimni oldi,

      O‘ldirishga oz qoldi.

      Irg‘ishlariga bir boq!

      Chiq yonimga, chiq tezroq».

      Shoh qizi ham non olib,

      Chiqmoq uchun qo‘zg‘alib.

      Zinadan tushmasdanoq

      It yetib kepti shu choq,

      Hurib erkalanipti,

      Oyoqqa surkanipti.

      Yo‘l bermapti o‘tishga,

      Kampir sari yetishga.

      Kampir kelayin desa –

      Qiz yoniga, it esa

      Vahshiy hayvonlarsimon,

      Tashlanarmish u tomon.

      «Ajabo, bu nima sir?

      Yaxshi uxlamagandir», –

      Deb bekach so‘z qotipti,

      «Ma, ol!» deb non otipti.

      Tutib opti shum kampir:

      «Senga behad tashakkur,

      Tangri qo‘llasin doim;

      Sen ham tutib ol, oyim!»

      Bekachga to‘lib pishgan,

      Oltinday xo‘b yetishgan

      Olma uchib boripti,

      It sakrab, ingranipti…

      Ilib olipti oy qiz

      Ikki qo‘llab uni tez.

      «Gar siqilsang mabodo,

      Yegin, meni qil duo» –

      Deb kampir egilipti,

      Va ko‘zdan yo‘qolipti…

      Birga shoh qizi bilan

      Zinadan chiqar ekan,

      Qalbi g‘amga to‘lganday,

      «Tashla!» demak bo‘lganday

      It g‘amgin telmiripti,

      Qizga qattiq huripti.

      Qiz itni erkalapti,

      Yumshoq qo‘l-la silapti:

      «Ne bo‘ldi senga Lochin?

      Yot endi!» o‘zi lokin –

      Uyga kirib ketipti,

      Eshikni berkitipti.

      Xo‘jalarin chidamsiz

      Kutmak uchun bekach qiz

      Charxiga o‘tirsa ham,

      Lekin o‘zi dam-badam

      Olmaga termilarkan,

      Faqat uni ko‘rarkan.

      Olma to‘lib pishipti,

      Juda ham yetishipti:

      Xushbo‘y, bejirim, tarang,

      Qip-qizil va tilla rang,

      Bolga to‘lib turarkan!

      Urug‘i ko‘rinarkan…

      Ovqatgacha qalamqosh

      Kutmoqchi bo‘pti, bardosh, –

      Berolmapti sira ham,

      Olmani olib shu dam,

      Labiga tegizipti,

      Tishlab, bo‘lak uzipti

      Ham yepti uni asta…

      O, jonim, u birpasda

      Gangib, hushdan og‘ipti,

      Qo‘llari bo‘shashipti.

      Tushib qo‘ldan olma ham,

      Ko‘zlari tinib shu dam

      But ostiga og‘ib qiz,

      Yotipti sokin, jonsiz…

      Safardan eson-omon

      Qaytishipti uy tomon

      Bu mahal yetti shovvoz.

      Chiqib ularga peshvoz –

      It ildam yuguripti,

      Notinch, qattiq huripti,

      Hovlini ko‘rsatib u.

      «Yaxshilikka emas bu!» –

      Depti ular: «Falokat –

      Yuz bergan bunda albat».

      Ot qo‘yib keliptilar,

      Ichkari kiriptilar.

      Ko‘rib bo‘lmishlar hayron.

      It chopib kelib shu on,

      Olmaga otilipti,

      Yebti-yu, tez o‘lipti.

      Ma’lum bo‘lipti: og‘u –

      To‘lgan olma ekan bu.

      Bekach qiz qarshisida

      G’am chekib ular juda

      Bosh egib, tutib aza,

      O‘qib unga janoza,

      Kafanga oliptilar

      Va ko‘mmoq bo‘liptilar.

      Lek, qaytmishlar bundan tez,

      Chunki go‘zal bekach-qiz

      Yotardi xud uyquda,

      Sokin, tirikday juda.

      Faqat nafas olmasdi,

      Go‘zaldi qaddi-basti.

      Uch kun o‘tipti, hanuz

      Uyqudan turmapti qiz.

      Dilda hasrat, nadomat,

      Ko‘rsatganicha odat

      O‘qishib janozasin,

      Bekach qizning murdasin

      Billur