Qəzəllər. Hacı Mail
Читать онлайн.
Vamiqi, Məcnunu, Fərhadı və həm Kən’anı da.
Sadəlikdir, doğrudur, Mail, sənətdə ustalıq,
Heç zaman yaddan çıxarma, şe’ri də, mə’nanı da.
«Hər kəsin mənzili bu dəhrdə meyxanə ola…»
Hər kəsin mənzili bu dəhrdə meyxanə ola,
Qəmi-yar ilə əlində dolu peymanə ola.
Qeyrilər tə’nəsinə olmaya əsla səbri,
Həm onun qəmlərinə yar özü biganə ola.
Belə dərdə kim əlac eyləyəcək dünyadə,
Gərək axırda o aşiq dəli-divanə ola.
Leyli-Məcnunə əvəz olmayıb aşiq-mə’şuq,
Kəsmir ağlım yenə də bir belə əfsanə ola.
Düşməsin badə əlindən gərək aşiq olanın,
Zahidin əldə necə təsbehi səddanə ola.
Hər kəs istər bu cahan zülm ilə viran olsun,
Uçsun öz başına, öz xanəsi viranə ola.
Hər nə lazımsa onu əhli-qələmlər yazmış,
Mail, indi nə yazaq, şe’rdə dürdanə ola?
«Dün ki, meyxanədə yarımla qalandan sonra…»
Dün ki, meyxanədə yarımla qalandan sonra,
Rəhm edir halıma o, hali olandan sonra.
Zülmkardır dedi biganə mənə o yarı,
Uymaram bir də ona, mən bu yalandan sonra.
Yaralı könlümə bica yerə məlhəm qoyma,
Çox çətin dirçələ bir qönçə, solandan sonra.
Tar-mar eylədi könlüm evini o dilbər,
Özümə gəlməyirəm mən bu talandan sonra.
Necə mən səbr eləyim, ahü fəğan eyləməyim,
Dilbərim meylini əğyarə salandan sonra.
Yar, hərçənd mənə naz ilə bir lütf etdi,
Səbrimin kasəsi, əlbəttə, dolandan sonra.
Yazdığım şe’rləri topla həvəslə, Mail,
Bəlkə onlar ola lazım qocalandan sonra.
«Sanma gülzardə səntək, gözəlim, bir gül ola…»
Sanma gülzardə səntək, gözəlim, bir gül ola,
Yaxud aləmdə saçıntək açılan sünbül ola.
Bu təravətlə səni kim görə gülzar içrə,
Yox təəccüb yeri, eşqinlə dönüb bülbül ola.
Kuyini sən mənə yüz dəf’ə, gülüm, və’d elədin,
Qorxuram bu yenə əvvəlki kimi müşkül ola.
Səni məndən və özündən elədi axırda,
Görüm, ey kaş, gözünə bunca rəqibin kül ola.
Şairin yazdığı gər xəlqə gərəksə, Mail,
Özü də, tərbiyədə məncə gərək qabil ola.
«Ey dil, yetəcəksən yenə cananə, darıxma…»
Ey dil, yetəcəksən yenə cananə, darıxma,
Hərçənd dönübdür ürəyin qanə, darıxma.
Səbr ilə olur müşkül işin dəhrdə asan,
İşlər düşəcək axırı səhmanə, darıxma.
Bülbül də gülün vəslinə səbr ilə yetişdi,
Fəryad ilə gəlmişdi gülüstanə, darıxma.
Səbr eyləmədim mən də əzəl cövri-nigarə,
Yarım dedi: Döz möhnəti-hicranə, darıxma.
Pərvanə kimi yanmalıdır eşqə hər aşiq,
Eşqin oduna yan dəxi mərdanə, darıxma.
Baxma, sənə, ey məh, əl açıb yalvarırıq biz,
Əl açmamışıq nə şaha, sultanə, darıxma.
Səndən nə gedir Mailə bir yaxşılıq etsən,
Eşqin eləyibdir onu divanə, darıxma.
«Rə’na gözəlin ədası olsa…»
Rə’na gözəlin ədası olsa,
Əxlaqı və həm həyası olsa.
Dünyayə dəyişməm ol nigarı,
İffətdən əgər libası olsa.
Xoş dindirə aşiqin görəndə,
Vardır yeri həm fədası olsa.
Hər cövrünə qatlaşar sevən kəs,
Minnətlə çəkər cəfası olsa.
Canan deyil ol gözəl, nigarım,
Zahid kimi min riyası olsa.
Əfv eyləməyi bilə münasib,
Aşiqlərinin xətası olsa.
Həm Mailə mən deyərdim aşiq,
Məcnun kimi xoş sədası olsa.
«Dərdü qəmimi yarə dedim, bilmədi, əmma…»
Dərdü qəmimi yarə dedim, bilmədi, əmma,
Dərdim fələyi əgdi, o incilmədi əmma.
Ol gün ki, bu dünyayə qədəm qoymuşam, ey dil,
Ondan bəri bir gün də üzüm gülmədi, əmma.
Canan qabağında bükülüb döndü kəmanə
Qəddim, əgilib nakəsə əskilmədi əmma.
Kuyində dünən ağlamışam xeyli, nigarım,
Dəsmalın alıb göz yaşımı silmədi əmma.
Dünya nə veribsə hamını aldı əlimdən,
Bircə tükənib dərdü qəm əskilmədi əmma.
Dözməz bu qədər dərdə dedin axırı Mail,
Bərkdir üzü, vardır nəfəsi, ölmədi əmma.
«Etməsə aşiq əgər canını cananə fəda…»
Etməsə aşiq əgər canını cananə fəda,
Yeri var sonra ola möhnəti-hicranə fəda.
Can ilə sevgili cananə gərək can verəsən,
Niyə lazımdı o can olmasa o canə fəda.
Necə mən fəxr eləyim canımı versəm yarə,
Olur hər