Казан-йорт / Казань-юрт. Марат Амирханов

Читать онлайн.
Название Казан-йорт / Казань-юрт
Автор произведения Марат Амирханов
Жанр
Серия
Издательство
Год выпуска 2013
isbn 978-5-298-02386-3



Скачать книгу

иләк белән, җиткәнгә чүмеч белән, җитмәгәнгә кисмәк белән бирәләр икән, – дип сайрарга тотынды.

      – Дивана, тиле-миле, синнән киңәш сораган мин җүләр.

      – Нәкъ өстенә бастың, син дөрестән дә җүләр. Шулай булмаса, көпә-көндез кешеләрдән качып, Иблис төкереген йотып утырыр идеңмени? Мин аны эчкә эчәм, ә ул минем башыма үрмәли, дип әйтеп әйтте, ди синең ише бер хөрәсән. Бел, хәмер акыл өстәми, киресенчә, ала гына…

      – Җитәр, диләр сиңа, кәрлә, телеңә бик ирек бирсәң…

      Шамакай куллары белән биленә таянып биеп китте дә ишек яныннан хуҗасына телен күрсәтте:

      – Ой-ой, астым юешләнде, Иван Василычтан курыкмаганны, синнән курыкты, ди…

      Табынчы тагын Василийга эчемлек салды. Кенәз эчмәкче булып авызына китерде дә шамакайга күз төшерде. Аннан соң кәсәне идәнгә бәрде.

      – Әйттем бит, башка үрмәли, дип, и һәм үрмәләде…

      – Ярар, ярар, гаебемне таныйм, – диде олуг кенәз, – атаем синең киңәшләрне тоткан, диләр, мине үз итмисең, димәк ки.

      Кәрлә, йөгереп килеп, Василийны кочып алды, сөеп торды.

      – Мачы янына барырга кирәк сиңа. Бүләкләр кыстыр да шунда сыпырт. Бик белекле күрәзәче. Иван Василыч еш була иде аның янында, – диде.

      – Һы, архимандритка ни дип акланырбыз соң?

      – Аңа әйт, димәдем ич, Мачы янына гына бар, дидем.

      – Атаем еш мөрәҗәгать итә иде, дисең инде, алайса…

      – Аңгыра да түгел кебек инде үзең, бер сүзне ике кабатларга мин сиңа хатының түгел лә.

      Аграпина шәһәр читендәге урман эчендә зур бүрәнә өйдә яши иде. Юлы такыр. Килүчеләр өзелми, күрәсең. Динчеләр дә бәйләнми, ахры, үзенә. Башкаларны сихерче дип эзәрлекләгән бервакытта, Мачы ачыктан-ачык кешеләр кабул итә. Дәрәҗәле кешеләр мөрәҗәгать иткәнгәдер инде. Әнә олуг кенәз Иван Васильевич та килеп йөргән ич.

      Аграпина олуг кенәзнең төркем белән килүен ошатып бетермәде.

      – Атаң Иван Васильевич шыпырт кына килеп, шыпырт кына китәр иде, син шау-шу яратасың икән, – диде.

      – Алар – минем җансакчыларым гына…

      – Сиңа монда берәү дә тими, әйт, китеп торсыннар, миңа күз бүкәннәре кирәкми, – диде багучы, хуҗаларча.

      Василийның кашлары җыерылып төште. Күр, олуг кенәз белән ничек сөйләшә, дип уйлап алды. Шулай да кабынып китмәде, түзде. Үзе килде ич, үз теләге белән.

      Күрәзәчегә бер карыйсың, чип-чибәр туташ, икенче карыйсың, карт әби. Үзе күркәм генә. Озынча аксыл йөзе, килешле төз борыны, йомры ияге аны шулай матур күрсәтә иде. Тик бу ыспайлыкны күзләре боза. Нәкъ мәченеке шикелле, күз каралары әле җептәй кысыла, әле шардай түгәрәкләнеп китә. Шуңа бәйләнешле төстә үзе дә үзгәрә, Мачы кушаматы шуннан килә иде булса кирәк.

      – Йә, нинди йомыш китерде минем янга, гозереңне сөйлә, – диде Аграпина. – Тик алдан кисәтеп куям, бу өйдә патша да, кенәз дә юк.

      Василий сөйләп бирде. Күрәзәче, иреннәрен тешләп, үз дөньясына күчте. Хәтсез вакыт шул халәттә оеп утырганнан соң, алдындагы сулы табакка иелде.

      – Синең гаскәреңне зур бәхетсезлек көтә,—диде ул, ниһаять,