Hekayələr. Джек Лондон

sükut içində bilmərrə kəsildi.

      Con Foks özünü irəli atdı, qurbanını qucaqladı. Əlləri cod, pırtlaşıq saçlara toxundu, ulduzların işığında o, tanış sifəti gördü. O, əlli yardlıq məsafədən qırmanın necə yayıldığını bilirdi, başa düşdü ki, Snitşeynin çiyinlərində, kürəyində sağ-salamat yer yoxdur. Snitşeyn Con Foksun bunu bildiyini anlasa da, bu haqda ağzını açıb bir söz demədi.

      Foks soruşdu:

      – Burda nə eləyirsən? İndi sənin yatan vaxtındır.

      Qırma dərisini göynətsə də, Snitşeyn heç özünü sındırmadı, qaşqabaqla cavab verdi:

      – Yatmaq hardan yadıma düşür?! Mən qızım Lit-Litə yas tuturam, qızım yaşasa da, ölüdür, birbaş gedib ağ adamın cəhənnəminə düşəcək.

      Con Foks sərt şəkildə dönüb dedi:

      – Bundan sonra qızına o biri sahildə yas tut. Elə et ki, səsi faktoriyada eşidilməsin, yoxsa elə bərkdən ağlayırsan ki, yatmağa qoymursan.

      Snitşeyn etiraz etdi:

      – Ürəyim parçalanır. Gecəm-gündüzüm qapqaradır.

      Con Foks sancdı:

      – Qarğa kimi qaradır.

      Snitşeynin razılaşmaqdan başqa çarəsi qalmadı:

      – Hə, qarğa kimi qaradır.

      O vaxtdan bəri qarğa qarıltısı eşidilmir, Lit-Lit gündən-günə daha yaraşıqlı, daha mötəbər olur, özü də çox xoşbəxtdir. Con Foksun birinci arvadından olan oğlanlarının bacıları dünyaya gəlib. Qoca Snitşeyn daha faktoriyada görünmür, o, nazik qoca səsi ilə yer üzündəki bütün nanəcib uşaqları, eləcə də öz qızı Lit-Liti lənətləyir. Tayfa başçısı oturub-durub deyir ki, onu aldadıblar, çünki hətta Con Foks da Lit-Lit üçün on yorğan və bir tüfəng artıq verdiyini daha iddia etmir.

Tərcümə edəni: Rəna Şıxəmirova

      YADDAN ÇIXMAYAN ADAM

      La Perl içini çəkə-çəkə qarın üstüylə qaçırdı. O, tövşüyə-tövşüyə öz taleyinə, Alyaskaya, Nom şəhərinə, qumara və bir də indicə bıçaqla vurub öldürdüyü adama lənət oxuyurdu. Barmaqlarındakı insan qanı artıq soyumuşdu. Amma o dəhşətli mənzərə hələ də gözləri qarşısından getmirdi: stolun küncündən yapışan adamın yavaş-yavaş döşəməyə yıxılması, ətrafa səpələnən fişkalar17, dağılmış kartlar, içəridəki- lərin qorxudan tir-tir əsməsi, xəzinədarların çaşqın-çaşqın baxması, dəmir pulların ölü sükutu, camaatın təlaşı və nəhayət, köməyə çağıran dəhşətli, tükürpədici bağırtı. Məhz bu bağırtı onu aradan çıxmağa məcbur etdi və bundan sonra bütün şəhər ayağa qalxıb bir-birinə dəydi.

      “Şeytanlar cəhənnəm zəncirini qırdılar!” – deyə o, istehza ilə güldü, gecənin zülmətində gözdən itib sahilə doğru qaçdı.

      Qapılar taybatay açıldı. İçəridən gələn işıq seli ətrafı bürüdü. Adamlar otaqlardan, çadırlardan, rəqs salonlarından çıxıb qatili qovmağa başladılar. Camaatın hay-küyü, itlərin hürüşməsi onu var gücüylə qaçmağa məcbur edirdi. Arxadan gələn səslər yavaş-yavaş azalırdı. Yəqin ki, təqib edənlər axtarışlarının boşa çıxdığını görüb əsəbiləşmişdilər. Amma kiminsə kölgəsi xəlvətcə və inadla onu izləyirdi. Geriyə boylandı. Həmin kölgə göründü. Kölgə gah ağ örpəyə bürünmüş açıq düzəndə tutqun qaraltıya dönür, gah da qarlı havanın qalın duman yorğanı içində əriyib yox olurdu. Elə bil kölgə hardansa yaxın bir yerdən çıxmış və düz onun dalınca yüyürmüşdü. La Perl astaca donquldandı. Səsində yorulub əldən düşmüş heysizlik vardı. Buna baxmayaraq o, buz dolanbacların daha dərinliklərinə, qızılaxtaranların qazdığı quyulara tərəf yüyürdü. Birdən yerə basdırılmış yöndəmsiz payalara və bir yığın kəndirə ilişib yıxıldı, rəng-ruyu qaçdı. O, sıra ilə düzülmüş və buz bağlamış ağac parçalarının üstünə düşmüşdü. Başı gicəlləndi, ürəyi guppultuyla döyünməyə başladı. Nəfəsi də təngiyirdi. Az sonra ona elə gəldi ki, nəhayət, təqibdən canı qurtarıb. Yavaş-yavaş yoluna davam etdi. Amma gecənin qaranlığında həmin tanış kölgə yenə də göründü. La Perl dərhal yerindən götürüldü. Qəflətən beyninə bir fikir girdi: bu onun xofunu azaltdı. Ona, qumar oyunu oynayan bir adama, kölgənin qətiyyəti, inadkarlığı sərsəm bir işarə kimi göründü. Ona elə gəldi ki, dilsiz-ağızsız bu kölgəni tale özü göndərib. Məğlubiyyət və ya qələbələrə xitam vermək üçün son oyununu gözləyir. La Perl işıq ucu görünən anlara çox nadir hallarda inanırdı. Bu vaxt ağıl və idrak zamanı qabaqlayır, öz çərçivəsindən çıxıb əbədiyyət üzərində dalğalanır və öz gələcəyini təsadüfün açdığı səhifələrdə oxuyur. Şübhəsiz, indi yalnız bu anların vaxtıydı. Buna görə də o, sahildən uzaqlaşdı. Ağ örpəyə bürünmüş adda-budda meşə zolağına tərəf qaçdı. Yaxınlaşan və lap aydın görünən kölgə onu daha qorxutmadı. Amma taqətdən düşmüşdü. Talada dayandı və qəfil geri döndü. Sağ əlindəki əlcək sürüşüb yerə düşdü. Ulduzların solğun işığında tapançası parıldadı.

      – Atmayın, mən silahsızam… – deyə kölgə danışdı.

      La Perlin dizləri əsməyə başladı. Hiss etdi ki, hətta topuqları da titrəyir. Əlbəttə, əgər “Eldorado” restoranının dəmir oturacaqlarından birində əyləşən və bu hadisəni öz gözləri ilə görən Uri Bramın tapançası üstündə olsaydı, bəlkə də, həmin gecə hər şey başqa cür olacaqdı; yoxsa ona nə düşmüşdü ki, özünə bab olmayan bir adamın dalınca bu qədər yolu qaçsın. Amma nə fərqi var, ya elə, ya belə?!

      Bram bir də təkrar etdi:

      – Atma, görürsən ki, mən əliyalınam.

      – Bəs onda məni niyə təqib edirsən? – deyə qumarbaz tapançanı aşağı saldı. Uri Bram çiyinlərini çəkdi.

      – Bunun nə dəxli var, istəyirəm ki, mənimlə gedəsən.

      – Hara?

      – Bax, düşərgənin o başındakı komaya. Mənimkidi.

      La Perl yerindən tərpənmədi və ürəyində bütün gözəgörünməz qüvvələri şahidliyə çağırdı. Yalnız və yalnız ona görə ki, gəlib Uri Bramın sərsəmliyinə tamaşa etsinlər, doyunca gülsünlər. Nəhayət, soruşdu:

      – Axı sən kimsən? Məni nə hesab edirsən, elə bilirsən tələyə düşəcəyəm? Ay-hay…

      – Bura bax, mən Uri Bramam, komam isə ordadı, düşərgənin o başında. Səni tanımıram, amma sən canlı bir adamın bağırsaqlarını tökdün, əllərin hələ də qanlıdı. Sən qatil- sən və hamı səni axtarır. Gizlənməyə də yerin yoxdu. Mənim isə komam var, heç olmasa…

      – Yaşamaq istəyirsənsə, səsini kəs! – deyə La Perl onun sözünü ağzında qoydu. – Yoxsa sənin də işini bitirərəm. Xəbərsiz-ətərsiz. Vallah, öldürərəm səni! Koma-zad qulağıma girmir. Görmürsən bütün şəhər məni təqib edir? Onlar məni yerin deşiyindən də olsa tapıb çıxararlar. Burdan əkilmək istəyirəm. Əclaflar! Ax… şeytan deyir, qayıt geri, get bir-ikisinin də bağırsaqlarını tök yerə! Görüm

17

Fişka – müxtəlif qumar oyunlarında işlənən daş, marka