Hekayələr. Сулейман Сани Ахундов

öz qanadı altına almışdı. Onu, kursdan əlavə, öz otağında xüsusi oxudurdu. Kiçik vaxtında ana məhəbbətindən məhrum qalmış uşaq həqiqi ana məhəbbətini İsmət xanımda tapmışdı.

      İsmət xanım Məlahətin nişanlı olduğunu bilib bu işi pozmuşdu. Məlahət buna artıqca şad idi. Evin alt mərtəbəsində iki qaranlıq otağa soxulmuş Hümmətəli və Xədicə İsmət xanımın böyük düşmənləri idi, lakin ona bir şey etməyi bacarmırdılar. Məlahət az bir zamanda savadsızlığını ləğv edərək başqa talibələri ötüb-keçmişdi. İsmət xanım uşağın belə zəka və səyini görərək onu darülmüəlliminə hazırlayırdı. Buna da Hümmətəli razı deyildi.

      − Kəndli qızına oxumaq yaramaz. Oxumuş qız ayağıçarıqlı kəndliyə ərə getməz, − deyə Hümmətəli şikayətlənərdi.

      Lakin İsmət xanım onun sözünə əhəmiyyət verməzdi.

      Məlahət İsmət xanımın tərbiyəsi altında böyüyərək on beş yaşına çatdı. Bu gözəl qızı almaq çox cavan oğlanın fikrindən keçirdi, lakin hökumətdən qaçaq düşən Qaraoğlandan qorxaraq heç kəs cürət edib Məlahətə elçi düşə bilmirdi. Bir il əvvəl nəşrə başlanmış "Şərq qadını"nı Məlahət çox sevərdi. Qadınlar şöbəsinə gələn nömrələri oxuyub artıq maraqlanardı. İsmət xanım Məlahətin bu jurnala olan həvəs və məhəbbətini görüb dedi:

      − Məlahət, nə üçün sən də başqa kənd qızları kimi sevgili jurnalına müxbirə olmursan?

      − Qorxuram yazdığımı çap etməsinlər, − deyə Məlahət cavab verdi.

      − Nə üçün çap etmirlər? Əhəmiyyətli bir şey yazarsan, çap edərlər. Gələcək nömrə jurnalın ikiilliyi münasibətilə buraxılacaqdır. Sən də bir şey yaz, göndər…

      Bu söz İsmət xanımın yadından çıxıb getmişdi, lakin Məlahət o gündən rahat ola bilmirdi. Həmişə fikir edirdi ki, nə yazsın və İsmət xanımdan da soruşmaq istəmirdi, çünki fikri məqaləsi çap olunursa, sevgili müəlliməsinə göstərərək onu şad etmək idi. Çox fikirdən sonra Məlahət jurnala bir təbriknamə yazıb göndərdi. İndi öz "Şərq qadını"nın bayram nömrəsini səbirsizliklə gözləyirdi.

* * *

      Bir gün günəş qüruba enən zamanı Məlahət İsmət xanımla cavanlar klubundan evlərinə qayıdırdı. Yol uzunu İsmət xanım onu gələn il darülmüəlliminə aparacağından söyləyirdi. Məlahət buna bir tərəfdən şad, o biri tərəfdən qəmgin idi. Şad idi ki, darülmüəlliminə girib oxuyacaqdı və axırda müəllimə olacaqdı. Qəmginliyinə səbəb sevgili müəlliməsindən ayrılacağı idi. Belə şirin söhbət etdikləri zaman qəflətən yapıncıya bürünmüş bir atlı onların önünə çıxdı. Məlahət onun üzünü gördükdə qışqırdı:

      1

      Kövkəbi-hürriyyət − azadlıq ulduzu

      2

      Şüru − başlamaq

      3

      Əta − klassik ədəbiyyatda vermə, veriş, bağışlanma mənalarında işlənmiş söz

      4

      Piraniyə − qoca, ağsaqqal, ixtiyar, nurani

      5

      Ləfzi − söz, kəlmə

      6

      Kərahətli − iyrənc

      7

      Təqsim − bölmə

      8

      İktifa etmək – kifayətlənmək

      9

      Övdət – qayıtmaq

      10

      Məkruh − iyrənc, xoşa gəlməyən