Ridders van die grondpad. Deon Meyer

was ’n dun swart bloedvat: dus nie teer nie. Wat sou dit inhou? Daar’s berge, dié weet ek. Dis Klein-Karoo aan die een kant en kusvlakte anderkant. Maar wat lê tussenin? Met die sesde rit George toe sou ek uiteindelik uitvind.

      Die eerste stuk van Lemoenshoek op die R62 (net voor jy links draai op die R323) is mooi, sonder om heeltemal te betower. Met die Langeberg ver aan die regterkant neem dit jou deur volstruis-, skaap- en bokplase met name soos Klein-Doornrivier, Hoëveld en Phesantefontein. By Springfontein gooi die pad ’n wye draai en klim die heuwels uit. Met die terugkyk sien jy die dorre aarde in Afrika-pastelle van oker, geel, vaalwit en bruin tot aan die Rooiberg se voet.

      Dit is eers wanneer jy die stukkie R323-teerpad gery en ná net 2,7 km weer links op die grondpad draai, dat jy besef hier’s ’n ding aan die kom. Die eerste is die laagwaterbrug oor die Gourits voordat dit die Langeberg se watervrag opgetel het (hier is dit nog onnoemenswaardig, maar darem in die somer blinkpens van die water). Jy duik skielik op die rivier af met ’n tweespoor-sementpaadjie wat die erosie moet keer.

      Jy vertoef op die brug. Oorkant die rivierloop staan ’n swart krans ru en wild, asof dit nou die dag maar gemaak is. Jy laaf die motorfiets-rypak se hitte met ’n koel watertjie en ry die oorkantse bult met ’n swierige draai uit en kom al hoe nader aan die Langeberg. Jou stofpad word die R327 en jy sien Van Wyksdorp se afdraai, maar jy hou reguit aan, slinger-slinger oor die deinings. Soms kronkel die roete oor stokou kliphuis-plaaswerwe. Volstruise vlieg op teen die draad en hardloop verbete saam. Agter hulle staan die pieke dramaties en hoog.

      En net wanneer dit lyk asof jy jou in die rante gaan vasry, duik die pad af in ’n nou pas en ’n spruitjie kabbel hier iewers, net agter die bome. “Cloetespas,” sien jy op die bord teen die pad. Dit swaai en swiep, soms skerper as wat jy verwag, eers af en dan hoër en hoër, tot ’n vallei onder oopmaak en jy Langfontein se klein boerderyparadys ver onder sien.

      Skielik is die plantegroei geiler en die kleure dieper. Dis groen hier en pragtig – die soort landskap wat vra dat jy ’n stukkie grond en ’n kaggelvuurhuisie moet kom soek. En al weet jy dis die begin van die kusvlakte, lê die heuwels ingeryg in die suide en jy vermoed daar’s nog baie skouspel vorentoe.

      Deur Langfontein se driffie en die steilte anderkant uit, soek jy na die padpredikant Mosselbaai se kant toe en skiet amper by die afdraai aan jou linkerkant verby. (Dié draai is by S33 59.503 E21 47.022, as jy die GPS wil gebruik.) Dis nog noord van Herbertsdale en nou is die oppervlak plek-plek pure tweespoorplaaspad met klipgruis en modder van die onlangse reën. Net 14 km verder draai jy weer links op nog ’n versteekte pad (by S34 01.335 E21 53.869). Jy is aan die see se kant van die Langeberg en die rûens dein, maar onverwags ry jy oor ’n knop en sien die uitsig van die dag: die Outeniekwavlakte, en jy kan sweerlik tot by George die skoonheid aanskou.

      Te gou is jy by Ruitersbos en die geteerde R328 see se kant toe, maar jy beraam al klaar planne om die groep van ses avontuurtoer-ryers in Desember hierlangs te bring sodat hul asems ook weggeslaan kan word. Een ding is seker: Die pad van Kaap af George toe gaan nie gou weer vervelig wees nie.

       Roetegradering

      1

       Beginpunt

      Barrydale

       Afstand

      Tot in Mosselbaai is dit 183 km.

       Tydsduur

      Tydsduur: Twee uur en dertig minute, maar jy sal definitief ’n paar foto’s wil neem; laat dus drie en ’n half uur toe.

      Seweweekspoort

      Dit gebeur elke keer wanneer jy nuwelinge na die Seweweekspoort toe vat: Die manne vergaap hulle. Dit is die soort uitdrukking wat jy op ouens se gesigte sien wanneer ’n supermodel verbyloop – daardie oorblufte grootoog-verstomming, met gepaardgaande oopmond-hangkakebeen.

      En die vergelyking eindig nie daar nie. Jy kan die poort vanuit enige hoek afneem, dit sal beeldskoon wees. En die mooi hou net aan – elke meter is ’n meesterstuk; onverdunde estetika.

      Maar laat ek voor begin: Ek en my eertydse baas Lachlan Harris van BMW Motorrad het een Junie vir Leon Potgieter van Stellenbosch, Raymond Botha van George, Jan Nortjé van Kimberley en die rou Soutie uit Londen, Phil Horton, eers deur die Baviaanskloof gevat. Dié aand, toe die terugtog Kaap toe ter sprake kom, gooi ek Seweweeks in die hoed van moontlikhede, net om uit te vind nie een van hulle was al daar deur nie. Toe weet ek al wat kom.

      Ons het van Ladismith vertrek en hier teen elfuur die oggend in die middel van die poort stilgehou. Toe hou ek hulle dop. Dit is ’n intimiderende toneel: Eers voel jy nietig, want die berge is hier by jou, dring hulle met oordadige magsvertoon aan jou op. As jy dit eers gewoond raak, begin jy die kleure raaksien, die rooi en roes, bruin en swart van die klip. Die plante se verskillende skakerings van groen. Die blou van die lug, om die een of ander fisika-rede dieper en donkerder as elders. En dan, die tekstuur van die magtige rotsformasies, gefrommel en befomfaai deur kragte wat die verstand so te bowe gaan dat jy bang word om eers daaraan te dink.

      Die manne kyk eers half versigtig, so uit die hoeke van hul oë. Dan kom die oop monde soos hulle hul vergaap, nog later die opmerkings en uiteindelik die digitale kameras wat soos kleingeweervuur in ’n skermutseling skote neem.

      Dís wat die Seweweekspoort doen. Dit bederf jou oë sodat jy maklik die stuk pad anderkant die poort miskyk. Dié het ’n eiesoortige bekoring – heelpad van Waterval (’n ongelooflike dun stroompie wat van hoog bo in die berg honderde meter ver aftuimel) tot by Rooinek, net duskant Laingsburg. Dit is oper en breër. Dit vra dat jy die motorfiets se oor so ’n bietjie oopdraai, uit pure baldadigheid ná die intimidasie van netnou. Die estetika lê wyer, dit vra meer konsentrasie en waarneming.

      Die oplossing is om die Seweweekspoort twee, drie, vier keer te gaan ry. Totdat jy dit mak gekyk het. En dan die pad verby Rondefontein, Nietvoorby, Hartland, Suikerbosfontein, Tierkloof en Drielingskloof langsaam af te lê en te aanvaar dat hierdie ou wêreld veel meer vir die oog bied as die supermodel.

       Roetegradering

      2

       Beginpunt

      Ladismith

       Afstand

      113 km tot in Laingsburg.

       Tydsduur

      Gee jouself drie uur sodat jy die poort én die pad tot in Laingsburg ’n gelyke kans kan gee.

      Bobbejaan klim die (Witte)berg

      Ek het die beweging slegs uit