Feniks. Deon Meyer

daardie skedel is ’n paar kortsluitings.

      “Jou lêer is verwys. Daar is openinge …” Hy het die groen lêer geraadpleeg. “Vanmiddag om 16:30, môre om 09:00, 14:00 …”

      “Vanmiddag,” het Mat Joubert oorhaastig gesê.

      De Wit het van die lêer opgekyk, ietwat verras, takserend. “Ons reël so.”

      En nou is hy op pad. Want iewers in ’n vaal kantoor, met ’n rusbank vir sy pasiënte, het ’n bebrilde sielkundige sy lêer onder oë geneem. Die telkaart van Freud of Jung of wie ook al begin opstel. Wat het ons hier? Die dood van sy vrou? Minus twintig. Dissiplinêre verhoor? Minus twintig. En die insinking van sy werk. Minus veertig. Hy kon dit verhelp het. Groottotaal: minus tagtig. Bring hom in.

      “Ons sal die situasie dophou, kaptein. Kyk of die terapie help.” ’n Dreigement, bedek, weggesteek. Maar duidelik De Wit se troefkaart.

      Miskien is dit ’n goeie ding. Die Here weet, sy kop was deurmekaar. Was? Kan ’n mens regtig oor jou eie geestesgesondheid oordeel? Hoe normaal was hy toe hy by Macassar na die drie verbrande oorskotte gekyk het en hul stemme in sy ore kon hoor? Die hoë, skril oergil wat die gees uiter wanneer hy die liggaam teësinnig moet verlaat, in volume versterk deur die skreeu van die vlees teen die pyn van ’n vuurdood, elke pynreseptor wat in die intense hitte verswelg word.

      Is dit normaal?

      Is dit normaal om dan weer vir die hoeveelste keer te wonder of jy nie moet moeite doen om jou ook by die dooies aan te sluit nie? Is dit nie beter om beheer te hê oor die wanneer en die hoe nie? Is dit verkeerd om bang te wees vir daardie onverwagse oomblik wanneer die verstand besef hy het ’n nanosekonde oor in dié wêreld? Bang. Vreesbevange.

      En nou hou De Wit die swaard bo sy deurmekaar kop. Laat die sielkundige die bedrading herstel, of …

      Hy hou stil voor die toringblok in die strandgebied. Sestiende verdieping. Dokter H. Nortier. Dit is wat hy weet. Hy neem die hysbak.

      Joubert is bly daar is nie ander mense in die wagkamer nie.

      Dit is anders as wat hy verwag het. Daar is ’n bank en twee stoele, gemaklik en vrolik met pienk-en-blou blommetjiesmateriaal. In die middel is ’n koffietafel met ses tydskrifte op, die jongste uitgawes van De Kat, Time, Car, Cosmopolitan, Sarie en ADA Magazine. Teen ’n witgeverfde deur wat vermoedelik na die spreekkamer lei, is ’n netjiese bordjie waarop staan DR. NORTIER SAL U BINNEKORT VERWELKOM. MAAK U ASSEBLIEF TUIS EN GENIET VAN DIE KOFFIE. DANKIE. Dieselfde boodskap is ook in Engels. Teen die ander mure is waterverfskilderye – die een van kosmosse, die ander van Paternoster se visserhuisies. In een hoek is ’n koffiemasjien op ’n tafel. Langsaan is wit porseleinkoppies, pierings, teelepels, ’n potjie poeiermelk en ’n potjie suiker.

      Hy skink vir hom en die filterkoffie ruik lekker. Is die man dan ’n psigiater? Sielkundiges is mos “meneer”, nie “dokter” nie. Is hy só mal dat hy ’n psigiater nodig het?

      Hy gaan sit op die rusbank, plaas die koppie op die koffietafel neer en haal sy Winstons uit. Hy soek ’n asbak. Daar is geen asbak in die vertrek nie. Hy vervies hom. Hoe kan ’n sielkundige nie ’n asbak in sy wagkamer hê nie? Hy sit die pakkie sigarette terug in sy sak.

      Hy kyk na De Kat se voorblad. ’n Man met grimering verskyn daarop. Die voorbladprikkel sê: NATANIËL – DIE MAN AGTER DIE MASKER.

      Hy wil rook. Hy blaai deur die tydskrif. Daar is niks wat hom interesseer nie. Die vrou op die buiteblad van die Cosmopolitan het groot borste en ’n groot mond. Hy tel dit op en riffel die blaaie onder sy duim. Hy sien ’n opskrif. WHAT HE THINKS ABOUT AT WORK. Hy vee die tydskrif oop by dié artikel en besef die dokter kan enige oomblik die deur oopmaak. Hy maak die tydskrif toe.

      Hy is lus vir ’n sigaret. Sigarette kan mos nie die siel skade aandoen nie.

      Hy haal die pakkie uit en sit ’n sigaret tussen sy lippe. Hy haal die aansteker uit en staan op. lewers moet daar seker ’n asblik wees wat hy kan gebruik.

      Die wit deur gaan oop. Joubert kyk op. ’n Vrou kom in. Sy is klein. Sy glimlag en steek haar hand uit.

      “Kaptein Joubert?”

      Hy steek sy hand uit. Die aansteker is nog daarin. Hy trek sy hand terug en verplaas die aansteker na sy linkerhand. “Dis reg,” wil hy sê, maar die sigaret is nog in sy mond. Hy bloos en trek sy hand terug en haal die sigaret uit sy mond en plaas dit oor na sy linkerhand. Hy steek weer sy hand uit en neem hare.

      “Hier is nie ’n asbak nie,” mompel hy blosend en voel haar hand, klein en warm en droog.

      Sy glimlag steeds. “Dit is seker die skoonmaakdiens. Kom rook hier binne,” sê sy en los sy hand. Sy hou die wit deur vir hom oop.

      “Nee, asseblief,” sê hy en wys sy moet eerste stap, selfbewus oor sy ongemak en sy sinlose stelling oor die asbak.

      “Dankie.” Sy gaan in en hy trek die deur agter hulle toe, bewus van haar lang bruin romp, haar wit bloes wat tot by die keel toegeknoop is en haar bruin borsspeld, ’n houtolifant, bo een van die klein borsies vasgesteek. Hy bemerk ’n skimp van vroulike geur, parfuum of hare, haar grasie, haar tengerigheid en ’n eienaardige skoonheid wat hy nog nie kan definieer nie.

      “Sit gerus,” sê sy en stap om die wit lessenaar. ’n Lang, slanke blompot met drie pienk angeliere staan daarop. En ’n wit telefoon, ’n A4-notaboek, ’n klein penhouer met ’n paar rooi en swart potlode daarin, ’n groot glasasbak en ’n groen lêer. Hy wonder of dit sý lêer is. Agter haar is ’n wit boekrak wat die muur byna vol maak. Dit is vol boeke – slapbande en hardebande, ’n netjiese, veelkleurige, vrolike paneel van kennis en vermaak.

      Daar is nog ’n deur in die hoek, langs die boekrak. Is dit waar die vorige pasiënt uit is?

      Hy gaan sit op een van die twee stoele voor die lessenaar. Dit is televisieleunstoele, van die platstelbare soort, met swart leer oorgetrek. Sy gaan sit. Hy wonder of hy nie moes wag tot ná sy gaan sit het nie. Sy glimlag, haar hande gemaklik op die lessenaar voor haar.

      “Ek het nog nooit iemand in konsultasie as ‘kaptein’ aangespreek nie.”

      Haar stem is baie sag, asof sy in die strengste vertroue gesels, maar melodieus. Hy wonder of psigiaters geleer word om só te praat.

      “Hulle noem my Mat.”

      “Is dit na aanleiding van jou voorletters?”

      “Ja,” sê hy, verlig.

      “My naam is Hanna. Ek sal bly wees as jy my só sal noem.”

      “Is jy ’n psigiater?” vra hy senuagtig, impulsief.

      Sy skud haar kop. Haar hare is ’n byna kleurlose bruin, agter haar kop vasgemaak in ’n vlegsel. Die vlegsel is sigbaar met elke swaai van die kop.

      “’n Doodgewone sielkundige.”

      “Maar jy is ’n dokter?”

      Sy draai haar kop skeef, asof sy effens ongemaklik is. “Ek het ’n doktorsgraad in sielkunde verwerf.”

      Hy verteer dié inligting.

      “Kan ek maar rook?”

      “Natuurlik.”

      Hy steek die sigaret aan. Dit het gebuig toe hy dit netnou in sy hand vasgeklem het en vorm nou ’n futlose sekel tussen sy vingers. Hy trek die rook in en tik die as onnodig in die asbak af. Hy hou sy oë op die sigaret, op die asbak.

      “Dit is nou maar die tweede week dat ek saam met die Polisie werk,” sê sy. “Ek het al ’n paar mense gesien. Sommige was ongelukkig omdat hulle moes kom. Ek verstaan dit goed, dit is nie lekker om in so iets gedwing te word nie.”

      Sy wag vir reaksie, maar kry niks.

      “Sielkundige konsultasie beteken nie dat ’n mens iets makeer nie. Net dat ’n mens iemand nodig het om mee te gesels. Iemand tussen die werk en die huis.”

      Sy wag weer. Joubert