Nostromo. Джозеф Конрад

się na wygnanie do Gaety; po powszechnych wyborach 9 lutego 1849 ogłoszono konstytucję i proklamowano Republikę Rzymską. Mimo zaangażowania Garibaldiego i jego zwolenników w obronę republika została obalona przez interwencję wojsk francuskich, które 29 czerwca wkroczyły do Rzymu. [przypis edytorski]

      55

      w Palermo (…) kiedy bomby neapolitańskie zaczęły pękać nad miastem – podczas powstania na Sycylii w maju 1860, kiedy Garibaldi z tysiącem ochotników wkroczył do Palermo, które wkrótce otoczyły wojska królewskie, ostrzeliwujące miasto z dział z lądu i morza. [przypis edytorski]

      56

      bitwa nad rzeką Volturno (1 października 1860) – stoczona w płn. Kampanii pomiędzy ochotniczymi oddziałami Garibaldiego a neapolitańską armią Królestwa Obojga Sycylii, zakończona zwycięstwem garibaldczyków. [przypis edytorski]

      57

      kondotier – najemny żołnierz. [przypis edytorski]

      58

      purytanizm (z łac. puritas: czystość) – ruch religijno-społeczny dążący w XVI–XVII w. do zwiększenia czystości doktrynalnej Kościoła anglikańskiego oraz propagujący surowe zasady moralne i obyczaje; przen.: rygorystyczność, surowość zasad moralnych. [przypis edytorski]

      59

      terribilità (wł.) – włoska nazwa używana na określenie poruszającej siły wyrazu dzieł Michała Anioła; siła dramatyczna. [przypis edytorski]

      60

      excellentissimo señor (hiszp.) – dosł.: najświetniejszy pan; Jego Ekscelencja; tytuł używany w jęz. hiszp. wobec głów państwa i innych wysokich rangą osobistości. [przypis edytorski]

      61

      caballero (daw. hiszp.) – kawaler, szlachcic. [przypis edytorski]

      62

      blancos (hiszp.) – biali; określenie konserwatystów w Ameryce Płd. [przypis edytorski]

      63

      lichtuga – rodzaj małej barki o płaskim dnie przeznaczonej do przewożenia ładunku i pasażerów ze statku na ląd i odwrotnie. [przypis edytorski]

      64

      diligencia (hiszp.) – dyliżans. [przypis edytorski]

      65

      commandancia (hiszp.) – komendantura, siedziba dowódcy wojskowego. [przypis edytorski]

      66

      guerilla (hiszp.) – partyzantka. [przypis edytorski]

      67

      hidalgo (hiszp.) – szlachcic. [przypis edytorski]

      68

      factotum (łac.) – osoba zaufana, spełniająca usługi wszelkiego rodzaju. [przypis edytorski]

      69

      Bolivar, Simón (1783–1830) – polityk i dowódca wojskowy, przywódca walk o wyzwolenie Ameryki Południowej spod władzy Hiszpanów, dążył do stworzenia federacji wszystkich państw byłej hiszpańskiej Ameryki; czczony jako rewolucjonista i wyzwoliciel. [przypis edytorski]

      70

      bitwa pod Carabobo (24 czerwca 1821) – starcie zbrojne podczas wojen niepodległościowych w Ameryce Łacińskiej pomiędzy siłami powstańczymi Simona Bolivara a armią hiszpańską gen. Morillo, zakończone zwycięstwem powstańców; wśród sił Bolivara znajdował się batalion ochotników z tzw. legionu angielskiego, jak nazywano walczące po stronie powstańców oddziały weteranów brytyjskich z wojen napoleońskich i wojny brytyjsko-amerykańskiej (1812). [przypis edytorski]

      71

      Federacja Wielkiej Kolumbii – republika federacyjna w płn.-zach. części Ameryki Płd., utworzona na kongresie w Angosturze w Wenezueli, istniejąca w l. 1819–1831; obejmowała terytoria obecnej Kolumbii (wraz z Panamą), Wenezueli i Ekwadoru, wchodzące wcześniej w skład kolonialnego wicekrólestwa Nowej Granady; jej pierwszym prezydentem był Simón Bolívar, po jego śmierci federacja rozpadła się. [przypis edytorski]

      72

      „Punch” – satyryczne czasopismo angielskie. [przypis edytorski]

      73

      pasotrote (hiszp.) – kłus. [przypis edytorski]

      74

      Camino Real (hiszp.) – Trakt Królewski. [przypis edytorski]

      75

      patio (hiszp.) – wewnętrzny dziedziniec. [przypis edytorski]

      76

      corredor (hiszp.) – krużganek, galeria; korytarz. [przypis edytorski]

      77

      pronunciamento (hiszp. dosł.: oświadczenie) – rodzaj wojskowego buntu a. zamachu stanu, który zaczyna się od publicznej deklaracji wypowiedzenia posłuszeństwa rządowi dokonanej przez grupę spiskowców oczekujących następnie na poparcie reszty sił zbrojnych; pronunciamento było charakterystyczne dla Hiszpanii, Portugalii i krajów Ameryki Łacińskiej, szczególnie w XIX w. [przypis edytorski]

      78

      Diario Official (hiszp.) – Dziennik Urzędowy. [przypis edytorski]

      79

      ranchero (hiszp.) – farmer. [przypis edytorski]

      80

      Pas moyen, mon garçon… (fr.) – Nie da rady, mój chłopcze. Ale szkoda! Nie będę okradała ludzi. Nie jestem ministrem, do licha! Niech pan zabierze swoją sakiewkę. [przypis edytorski]

      81

      frymarczyć (daw.) – kupczyć, handlować. [przypis edytorski]

      82

      Allez, et dites bien à votre bonhomme… (fr.) – Idź pan i powiedz swojemu przyjacielowi – rozumie mnie pan? – że trzeba przełknąć tę pigułkę. [przypis edytorski]

      83

      Starzec Morski – postać z piątej podróży Sindbada Żeglarza, jednej z opowieści z Księgi tysiąca i jednej nocy: starzec, który poprosił Sindbada o przeniesienie na drugi brzeg rzeki, ale nie chciał później zejś

1

Tak chmurne niebo nie wyjaśnia się bez burzy – Szekspir, Życie i śmierć króla Jana, akt IV, scena 2. [przypis edytorski]

2

Indie Zachodnie – daw. nazwa Karaibów, wysp w basenie M. Karaibskiego, nadana w XV w. przez wyprawiających się na zachód Europejczyków, którzy uważali, że wyspy te leżą blisko wybrzeży Indii. [przypis edytorski]

3

Tierra Firme (hiszp.: stały ląd) – hist. nazwa hiszpańskich