Serce. Edmondo De Amicis

przyjemność sprawiły mi te odwiedziny. Zostały mi po nich jak gdyby złote iskierki w sercu i w umyśle. A i to mi się podobało bardzo, że odchodząc dwaj rośli i silni wzięli pomiędzy siebie garbuska i prowadzili go pod ręce, a on się śmiał tak, jakem go jeszcze nigdy śmiejącym nie widział.

      Wróciwszy do jadalni spostrzegłem, że nie ma na ścianie obrazka, który przedstawiał garbatego błazna, Rigoletta. A to ojciec zdjął, żeby go nie widział Nelli.

      Pogrzeb Wiktora Emanuela

      17. stycznia

      Dzisiaj o drugiej, zaledwie nauczyciel wszedł do klasy, zawołał Derossiego, który podszedł do stolika, stanął wprost nas i dźwięcznym głosem, podnosząc go i zniżając na przemian, z wzruszeniem na twarzy tak mówił:

      – Cztery lata minęło, jak w tym dniu i o tej godzinie zatoczył się przed Panteon75 w Rzymie wóz żałobny, na którym spoczywały zwłoki Wiktora Emanuela II, pierwszego króla Włoch, zmarłego po dwudziestu dziewięciu latach panowania, w czasie których wielka nasza ojczyzna, rozerwana na sześć oddzielnych państw i uciskana przez obcych tyranów, stała się jednym, niepodległym, wolnym królestwem. Po dwudziestu dziewięciu latach panowania, które okrył sławą a udarował męstwem, prawością, odwagą w niebezpieczeństwach, mądrością w chwilach zwycięstw i wytrwaniem w klęskach.

      1

      szkoła elementarna – dziś: szkoła powszechna. [przypis edytorski]

      2

      municypalny – tu: miejski. [przypis edytorski]

      3

      Sekcja Baretti – nazwa szkoły. [przypis edytorski]

      4

      kajet (daw., z fr.) – zeszyt. [przypis edytorski]

      5

      pedel (daw.) – woźny. [przypis edytorski]

      6

      zafrasowany (daw.) – zmartwiony. [przypis edytorski]

      7

      bęben (daw., pot.) – małe dziecko. [przypis edytorski]

      8

      przepędzić – tu: spędzić. [przypis edytorski]

      9

      pierwej (daw.) – wcześniej. [przypis edytorski]

      10

      finis (łac.) – koniec; tu: koniec lekcji. [przypis edytorski]

      11

      wstępna – tu: zerówka lub pierwsza klasa. [przypis edytorski]

      12

      omnibus – duży pojazd konny, używany w komunikacji miejskiej tak, jak dziś autobus. [przypis edytorski]

      13

      Kalabryjczyk – mieszkaniec Kalabrii, tj. południowej części Włoch. [przypis edytorski]

      14

      Kalabria – południowa część część Półwyspu Apenińskiego. [przypis edytorski]

      15

      Piemont – region w północno-zachodnich Włoszech, graniczący z Francją i ze Szwajcarią. [przypis edytorski]

      16

      kontent (daw.) – zadowolony. [przypis edytorski]

      17

      …więcej niż trzydzieści tysięcy Włochów oddało życie za to – kolejne wojny o zjednoczenie Włoch toczyły się w latach 1848–1870. [przypis edytorski]

      18

      marka (daw.) – znaczek pocztowy. [przypis edytorski]

      19

      Humbert I (1844–1900) – król Włoch od 1878. [przypis edytorski]

      20

      mularz – dziś: murarz. [przypis edytorski]

      21

      tęgo – mocno. [przypis edytorski]

      22

      tuz (z niem.) – as w talii kart; „patrzeć jak w tuza” – patrzeć z uwagą. [przypis edytorski]

      23

      sekcja – tu: szkoła. [przypis edytorski]

      24

      zmazać – zhańbić. [przypis edytorski]

      25

      woalka – kawałek przezroczystej tkaniny, przesłaniający twarz. [przypis edytorski]

      26

      czynny – tu: aktywny. [przypis edytorski]

      27

      kajet (daw., z fr.) – zeszyt. [przypis edytorski]

      28

      barchanowy – wykonany z barchanu, czyli z grubej tkaniny wełnianej. [przypis edytorski]

      29

      pojedynkiem – dziś: w pojedynkę. [przypis edytorski]

      30

      regiment – oddział wojskowy. [przypis edytorski]

      31

      kwestor – urzędnik odpowiedzialny za finanse i podatki. [przypis edytorski]

      32

      lir – waluta włoska. [przypis edytorski]

      33

      łakotki

75

Panteon – budynek z czasów starożytnego Rzymu, pierwotnie świątynia poświęcona wszystkim bogom, obecnie kościół katolicki; miejsce pochówku królów włoskich. [przypis edytorski]