Dawid Copperfield. Чарльз Диккенс

– konstrukcja daw. czasu zaprzeszłego, wyrażającego czynności i zdarzenie wcześniejsze od opisywanych w czasie prostym przeszłym; inaczej: jak gdybym wcześniej wstąpił. [przypis edytorski]

      93

      skorom usiadł – inaczej: skoro usiadłem; przykład konstrukcji z ruchomą końcówką czasownika. [przypis edytorski]

      94

      czym się źle wywiązał – inaczej: czy się źle wywiązałem; przykład konstrukcji z ruchomą końcówką czasownika. [przypis edytorski]

      95

      Barkis gotów – w oryg. Barkis is willin’, co można również tłumaczyć jako „ma zamiar”. [przypis edytorski]

      96

      zaledwiem rozpoczął – inaczej: zaledwie rozpocząłem; przykład konstrukcji z ruchomą końcówką czasownika. [przypis edytorski]

      97

      z wylaniem (daw.) – wylewnie; serdecznie, dając wyraz uczuciom. [przypis edytorski]

      98

      mamże – konstrukcja z partykułą pytającą -że (nadającą charakter pytania retorycznego); inaczej: czy mam, czyż mam. [przypis edytorski]

      99

      snadź (daw.) – widocznie, najwyraźniej; zapewne. [przypis edytorski]

      100

      zagadniony (daw. forma) – dziś: zagadnięty. [przypis edytorski]

      101

      najnieodpowiedniejszym – dziś popr. forma złożona: najbardziej nieodpowiedni. [przypis edytorski]

      102

      Władaj, Brytanio – w oryg. Rule Britannia, pieśń ze sławnym refrenem „Rule, Britannia! Britannia, rule the waves: / Britons never will be slaves” (tj. „władaj, Brytanio, władaj nad falami: Brytyjczycy nigdy nie będą niewolnikami”); skomponowana przez Thomasa Augustine’a Arne (1710–1778) w 1740 r. do słów wiersza Jamesa Thomsona (1700–1748) z okazji przedstawienia Alfred z gatunku masque wystawianego na dworze księcia Walii; szybko zyskała popularność, szczególnie wśród marynarzy, stając się sztandarową pieśnią patriotyczną, drugim nieformalnym hymnem Wielkiej Brytanii. [przypis edytorski]

      103

      Precz, smutki – w oryg. Away with Melancholy, drobny utwór w rytmie menueta, pierwotnie skomponowany przez Mozarta. [przypis edytorski]

      104

      prątki (daw.) – pręciki; tu: druty do robót ręcznych (dziergania pończoch, swetrów, szali itp.). [przypis edytorski]

      105

      bynajmniej – wcale (dosł.: jak najmniej). [przypis edytorski]

      106

      i tym podobnie – itp.; właściwie powinno być: i tym podobnymi. [przypis edytorski]

      107

      krepa – matowa tkanina o lekko pomarszczonej powierzchni a. ogólnie materiał czarny: nazwa dotyczy noszonego jako oznaka żałoby czarnego ubrania (względnie czarnej opaski), jak też materiału, z którego się je wykonuje. [przypis edytorski]

      108

      obejrzym (daw.) – niegdyś powszechnie używana skrócona forma 1 os. lm: obejrzymy. [przypis edytorski]

      109

      kiedyśmy weszli – inaczej: kiedy weszliśmy; przykład konstrukcji z ruchomą końcówką czasownika. [przypis edytorski]

      110

      kiedym ją (…) rozbierała – inaczej: kiedy ją rozbierałam; przykład konstrukcji z ruchomą końcówką czasownika. [przypis edytorski]

      111

      jakem się dowiedział – inaczej: jak się dowiedziałem; przykład konstrukcji z ruchomą końcówką czasownika. [przypis edytorski]

      112

      snadź (daw.) – widocznie, najwyraźniej. [przypis edytorski]

      113

      niczegom się nie dowiedział – inaczej: niczego się nie dowiedziałem; przykład konstrukcji z ruchomą końcówką czasownika. [przypis edytorski]

      114

      płonny – bezowocny. [przypis edytorski]

      115

      mię – daw. forma zaimka osobowego w pozycji nieakcentowanej w zdaniu; dziś jednolita forma: mnie. [przypis edytorski]

      116

      dowcipny – daw. również: inteligentny, bystry. [przypis edytorski]

      117

      rudel (daw.; z niem. Ruder) – ster w konstrukcji statku wodnego; także: wiosło. [przypis edytorski]

      118

      aż – tu: dopiero. [przypis edytorski]

      119

      ciągleśmy (…) mówili – inaczej: ciągle mówiliśmy; przykład konstrukcji z ruchomą końcówką czasownika. [przypis edytorski]

      120

      ściśniony (daw. forma) – dziś: ściśnięty. [przypis edytorski]

      121

      żem się znajdował – inaczej: że się znajdowałem; przykład konstrukcji z ruchomą końcówką czasownika. [przypis edytorski]

      122

      Księga Męczenników – monumentalne dzieło Johna Foxe’a (1516/17–1587) wyd. w 1563 r. pt. Actes and Monuments, popularnie zwane Book of Martyrs, zawierające żywoty męczenników chrześcijańskich w kulturze Zachodu ze szczególnym uwzględnieniem ang. protestantów lub proto-protestantów od XIV stulecia (prześladowania lollardów) do czasów panowania Marii I Stuart; księga była powszechnie znana wśród brytyjskich purytanów, stanowiła pokaźną pozycję wydawniczą, licząc sobie ok. 2000 stron i od ukazania się stanowiła rodzaj fundamentalnej pracy dla kościoła anglikańskiego. [przypis edytorski]

      123

      Foxe, John (1516/17–1587) – ang. duchowny, zasłużony dla kościoła anglikańskiego jako historyk i autor Księgi męczenników (1563). [przypis edytorski]

      124

      spencerek – zdrobn. od spencer; daw. krótka kurtka dwurzędowa; w stroju męskim: ubiór codzienny, sportowy a. roboczy (kurtka do jazdy konnej, łowiectwa itp.), rodzaj fraka z obciętymi połami; w stroju damskim: wygodny kaftanik noszony na suknię. [przypis edytorski]