Problem trzech ciał. Cixin Liu

wyjściem jest odwodnienie ciebie – rzekł król Wen, wachlując się rąbkiem skóry.

      – Nie zostawisz mnie potem na pastwę losu, prawda, królu?

      – Oczywiście, że nie. Obiecuję, że zaniosę cię do Chao Ge.

      Zwolennik zdjął przepoconą szatę i położył się nago na błotnistej ziemi. W ostatnim blasku słońca, które było już pod horyzontem, Wang zobaczył, jak z jego ciała wycieka woda. Wiedział, że to nie jest pot. Ze Zwolennika wypłynęła jak wyciśnięta z gąbki cała woda i utworzyła w błocie małe strumyki. Jego ciało skurczyło się i straciło kształt niczym topiąca się świeczka.

      Dziesięć minut później Zwolennik był już wyciągniętym na ziemi kawałkiem skóry w kształcie człowieka. Rysy jego twarzy spłaszczyły się i zatarły.

      – Umarł? – zapytał Wang.

      Pamiętał, że widział takie skóry rozsiane wzdłuż drogi. Niektóre były podarte i niekompletne. Przypuszczał, że to właśnie o nich mówił Zwolennik jako o potencjalnej podpałce.

      – Nie – odparł król Wen.

      Podniósł skórę, strzepał z niej kurz i błoto, rozpostarł na skale i zwinął jak balon, z którego uszło powietrze.

      – Dojdzie do siebie, jak tylko nasączymy go wodą. To tak, jakby namaczało się suszone grzyby.

      – Jego kości też zmiękły?

      – Cały szkielet wysechł na wiór. Będzie go lżej nieść.

      – Każdy na tym świecie może zostać odwodniony i nawodniony?

      – Oczywiście. Ty też. Inaczej nie przetrwalibyśmy ery chaosu.

      Król Wen podał Wangowi zwiniętego Zwolennika.

      – Nieś go. Jeśli zostawisz go na drodze, zostanie spalony albo zjedzony.

      Wang wziął od niego zwiniętą w lekki rulon skórę. Włożył ją pod ramię. Nie wydawała się dziwna.

      Wang ze zwojem pod pachą, a król Wen z klepsydrą kontynuowali podróż. Tak jak w poprzednich kilku dniach, słońce nie trzymało się żadnego rytmu. Po długiej mroźnej nocy, która trwała kilka dni, mógł nastąpić upalny dzień, i odwrotnie. Musieli się wspierać, żeby przetrwać. Rozpalali ogniska, by odpędzić chłód, i zanurzali się w jeziorach, by uciec przed żarem.

      Przynajmniej przyspieszyło tempo gry. Bywało, że miesiąc mijał w pół godziny. Dzięki temu Wang mógł jakoś znieść podróż w erze chaosu.

      Pewnego dnia, po trwającej prawie tydzień (zgodnie z pomiarami klepsydry) nocy, król Wen krzyknął radośnie, wskazując na niebo:

      – Latające gwiazdy! Dwie latające gwiazdy!

      Faktycznie Wang zauważył dwa dziwne ciała niebieskie. Większe od gwiazd, wyglądały jak dyski wielkości piłeczek pingpongowych. Przesuwały się szybko po niebie w tempie uchwytnym gołym okiem. Ale po raz pierwszy pojawiły się razem.

      – Kiedy pojawiają się dwie latające gwiazdy, znaczy to, zaraz zacznie się era stabilna.

      – Już przedtem widzieliśmy latające gwiazdy.

      – Tak, ale pojedyncze.

      – Nie zobaczymy ich więcej niż dwie naraz?

      – Nie. Czasami pokazują się trzy, ale nigdy więcej.

      – Jeśli pokażą się trzy, to zwiastuje to jeszcze lepszą erę?

      Król Wen obrzucił Wanga przerażonym spojrzeniem.

      – O czym ty mówisz? Trzy latające gwiazdy… módlmy się, żeby znowu do czegoś takiego nie doszło.

      Okazało się, że król Wen miał rację. Wkrótce zaczęła się upragniona era stabilności. Słońce zaczęło wschodzić i zachodzić w stałym rytmie. Cykl dnia i nocy ustabilizował się w granicach osiemnastu godzin. Dzięki regularnemu nastawaniu dnia po nocy zrobiło się ciepło i klimat stał się łagodny.

      – Jak długo trwa era stabilności? – zapytał Wang.

      – Może tylko jeden dzień, a może cały wiek. Nikt nie potrafi przewidzieć, jak długo potrwa.

      Król Wen usiadł na klepsydrze, podniósł głowę i popatrzył na południowe słońce.

      – Z historycznych zapisów wynika, że Zachodnia Dynastia Zhou cieszyła się erą stabilności trwającą dwieście lat. Jakież szczęście mieli ci, którzy się urodzili w tamtych czasach!

      – Wobec tego jak długo trwa era chaosu?

      – Już ci powiedziałem. Poza erami stabilności cała reszta to ery chaosu. Każda z nich zabiera czas, który nie należy do innych.

      – A więc w tym świecie nie ma żadnych prawidłowości?

      1

      Określenie to odnosi się do artykułu wstępnego, który ukazał się w „Czerwonym Sztandarze” (ważnym narzędziu propagandy podczas rewolucji kulturalnej) z sierpnia 1967 roku. Artykuł ten nawoływał do „usunięcia garstki [kontrrewolucjonistów] z armii”. Zachęcił on czerwonogwardzistów do ataków na arsenały wojskowe i rabunku broni oraz stał się zarzewiem lokalnych wojen miedzy różnymi frakcjami Czerwonej Gwardii [jeśli nie wskazano inaczej, przypisy są pióra autora amerykańskiego przekładu powieści, Kena Liu].

      2

      Pochodzącego z buddyzmu terminu „potwory i demony” używano podczas rewolucji kulturalnej na określenie wszystkich jej wrogów.

      3

      To tylko niektórzy z najsławniejszych ludzi sztuki i nauki, którzy popełnili samobójstwo podczas rewolucji kulturalnej. Lao She był pisarzem, Wu Han i Jian Bozan historykami, Fu Lei tłumaczem i krytykiem literackim, Zhao Jiuzhang meteorologiem i geofizykiem, Yi Qun pisarzem, Wen Jie poetą, Hai Mo scenarzystą i powieściopisarzem.

      4

      Do rewolucji kulturalnej często zmieniał się na chińskich uczelniach (a w szczególności na Uniwersytecie Tsinghua) układ stopni studiów. Bywały szczeble pięcioletnie, czteroletnie i trzyletnie. Autor przekładu angielskiego wyjaśnia w przypisie, że starał się unikać używania terminów przyjętych w amerykańskim systemie szkolnictwa wyższego. Z tego względu również w przekładzie polskim nie ma określeń „licencjat”, „uzupełniające studia magisterskie” itd. [przyp. tłum.].

      5

      W chińskim