Анамалія (зборнік). Алесь Бычкоўскі

асцярожна пераступіў напаўразвалены ганак. Сяржанта Краўца апанавала цікаўнасць.

      У нос ударыў цяжкі гніласны водар. Стары дах напалову абваліўся, толькі над фасадам трымаўся нейкім цудам. Скрозь агромністыя дзіркі зверху праступала святло. Хату даўно абрабавалі марадзёры.

      Вацлаў зрабіў некалькі крокаў. У мёртвай будыніне панавалі павуцінне, цішыня і ноч. Ён патаптаўся крыху, адзначыў, што за дзесяцігоддзі ніхто сюды не завітваў. Ён першы. І што ён забыўся ў прасякнутым радыяцыяй гіблым месцы?

      “Сэрца мудрага ў доме плачу”.

      Падумалася, наколькі чужое для зямлі гэта месца – Зона. Брудная пляміна на геаграфічнай карце, месца для бадзяжнікаў, адвергнутых грамадствам. Адстойная тэрыторыя, куды звозяць рознае ламачча ды ладзяць баявыя вучэнні, дзікая для людзей і таму варожая, злавесная, пагражаючая радыяцыяй, тванямі і драпежнікамі. І толку з тых армій міжпланетных станцый, калі пад бокам разраслося такое бескантрольнае ліха?

      Кравец павярнуўся і падаўся вонкі.

* * *

      Крыкі і аўтаматная страляніна пачуліся знянацку, неспадзявана. Зусім побач. Гукі зыходзілі з глыбінь бялесага туману, недзе з самага эпіцэнтра. Вацлаў імгненна захінуўся маскхалатам і кінуўся на шум, прыгінаючыся да глебы. Ён дабег да бліжэйшай хаты, схаваўся за сцяну, асцярожна выглянуў у бок пачутых стрэлаў. Ватны кісель засціў наваколле. Сяржант упаў на зямлю і папоўз метр за метрам. Гукі ўзмацніліся.

      Тлумачэнняў выстралам Кравец не знаходзіў.

      Задрыжэла паветра. Твар Вацлава абдала жарам.

      Туман знік, нібыта ад узмаху чароўнай палачкі. Разведчык працёр вочы, а потым здранцвеў ад нечаканасці.

      Неба набыло глыбокі блакітны колер, ззяла гарачае сонца, вялікае поле раскінулася наперадзе. А на полі…

      Валасы на галаве разведчыка заварушыліся ад жахлівага відовішча. Ён выхапіў бінокль і прыклаў да вачніц.

      У бок пакінутай вёскі па полю цягнуліся танкі, перад якімі беглі безабаронныя людзі. У паветры стаяў страшэнны лямант, плач, крыкі адчаю і болю. Стракаталі кулямёты. Людзі з крыкам падалі, валіліся на глебу.

      Вацлаў не верыў вачам.

      Побач з танкамі на процілеглым краю поля паказаліся людзі ў старажытных формах вермахта са “шмайсерамі” наперакід. Чорныя каскі блішчэлі на сонцы. Салдаты ішлі доўгім шэрагам, ланцугом. Іх грозныя постаці выразна бачыліся ў бінокль.

      У гарляку Краўца ўсё перасохла. Ён выцягнуў трубку сувязі і, парушаючы інструкцыі, датэрмінова выклікаў штаб.

      Тэрарысты ў эсэсаўскіх формах, аўтаматы страляюць сапраўднымі кулямі, людзі з крывавымі плямамі на адзенні падаюць і не ўстаюць. Вацлаў гатовы паклясціся, адзін бедалага апынуўся пад магутнымі танкавымі тракамі. Гэта не вучэнні, – вайна, і тэрарысты ў ёй сапраўдныя. А ён – адзін!

      “Выклікаю базу! Паўтараю, выклікаю базу! У мяне пазаштатная сітуацыя. Прыём… прыём…” – сяржант настойліва выклікаў аператара. Лінія маўчала. Кравец ліхаманкава націскаў клапыжкі іншых каналаў. Дарэмна. Сувязь адсутнічала.

      Вацлаў вылаяўся,