Прыгоды Пранціша Вырвіча, здрадніка і канфэдэрата. Людміла Рублеўская

як звычайна не ходзіць, прыхаваць дарожную стому… Некалькі калматых партовых хлапчукоў – як кажуць на Палессі, нарадзіла маці, ды не аблізала – ужо ўзяліся цягаць куфры засмучанай чужаземкі да сціплай дарожнай карэты без гербаў.

      Раптам люд зашумеў, рассыпаўся ўбакі – да прычала віхрам ляцеў вершнік на арабскім танканогім кані, пан сярэдніх гадоў у чорным камзоле і капелюшы, з-пад якога звісалі цёмныя з сівізной валасы. Хударлявае аблічча пана было суровым, як у старога воя альбо хутчэй алхіміка, што зацугляў усіх стыхійных духаў разам ды змусіў іх, як праштрафленых студыёзусаў, нашмароўваць воскам паркет у сваім кабінеце. Драпежны нос, цёмныя вочы, шабля пры баку… А вузкія далоні, што моцна трымалі цуглі, – са шнарамі пасярэдзіне, нібыта калісьці былі прабітыя. Лепей адысціся ды скрыжаваць за спінай пальцы.

      – Le Docteur Noir… Le Docteur Noir…[1]

      Мінакі не тое каб сапраўды паўцякалі ад страху, паглядалі з належнай павагай, але баязліва. А вось жанчына, якую называлі Саламеяй, заўважыўшы вершніка з драпежным носам, расцвіла ад шчасця, плесканулася сіняе-сіняе мора ў вялікіх вачох, патануць бы ў такіх – але ўладальніца не пусціць, бо ўся сінеча, уся любасць – аднаму. Вось гэтаму пахмураму, небяспечнаму, дзюбаносаму…

      – Саламея!

      Вершнік саскочыў з каня і схапіў жанчыну ў абдоймы… Пранціш Вырвіч з палёгкай уздыхнуў.

      Ну, далей ясна што. Назіраць, як сустракаюцца сем’і пасля доўгага расстання, заўсёднікам порта Латэ даводзілася дзясяткі разоў на дзень. Што тут асаблівага падгледзіш… Адысеі і Пенелопы з усяго свету перабывалі тут за тысячы гадоў, спрабуючы ў абрывістых, нехлямяжых ад хвалявання фразах адразу адно аднаму патлумачыць усё, што назапасілася за гады… Вось і тут – бацька сямейства сустрэў жонку, якая прыехала з малодшым дзіцем з нейкай далёкай барбарскай краіны, тут жа – іх старэйшы сын ды светлавалосы сваяк, можа, брат, можа, пляменнік…

      Не пажывішся ад гэтай кампаніі.

      Праўда, каб ведаў хто падбіўку сцэны, дык вырашыў бы, што знаходзіцца ў сентыментальным рамане не лепшай якасці. Малады пан быў не сваяком Чорнаму Доктару, а ягоным колішнім уладальнікам, жонка доктара не даводзілася роднай маці чарнавокаму хлопчыку Алесю – Лёднік прыжыў яго з адной арыстакраткай, што выратавала ад смерці вучонага раба, выпускніка аж двух універсітэтаў, Пражскага ды Лейпцыгскага… І прыблукала ўся гэтая неверагодная кампанія з земляў ліцвінскіх, з Беларусі, што паміж Дняпром, Немнам ды Вяллёй пазірае ў неба сінімі вачыма азёр… Не, хутчэй, цёмнымі бяздоннымі вачыма дрыгвы.

      Малая Сафійка ўсё-ткі разраўлася – на руках у расчуленага татулькі, якога, натуральна ж, не памятала.

      Перад тым, як сесці ў карэту, Пранціш хапануў доктара за плячо і прасіпеў на вуха:

      – Ведаеш, Бутрым, часам я дужа шкадую, што ты больш не мой слуга, і я не магу добра адлупцаваць цябе калацінай, як мне твой першы гаспадар раіў.

      – Я ж усё-ткі прыехаў… – прабуркатаў доктар, хаваючы вочы, толькі на худых шчоках загарэліся чырвоныя

1

Чорны Доктар (франц.).