Ключ, які нічога не адмыкае (зборнік). Генадзь Аўласенка

дзяўчыны неяк дзіўна перасмыкнуўся, і яна чамусьці моцна заплюшчыла вочы…

      – Вёска Дубаўручча, – загаварыла раптам дзяўчына, не ранейшым, нізкім і прастуджаным, а нейкім зусім іншым голасам, высокім і звонкім, – Мацвіенка Галіна Андрэеўна… – голас гучаў таропка і неяк не зусім натуральна, нібыта не жывы, а запісаны на стужку. Дзяўчына нават вуснамі не варушыла пры гэтым, хоць, як магла яна гаварыць, не варушачы вуснамі, гэтага Андрэй ніяк не мог уцяміць. – Цэнтральная вуліца… – працягвала між тым дзяўчына, – другі дом ад пачатку. Там яшчэ дуб каля плоту… Перадайце ёй, што я… што са мной…

      – Каму перадаць? – перапыніў Андрэй.

      – Перадайце, што мяне…

      Дзяўчына раптам неяк дзіўна ўздрыгнула, нібыта ад удару токам, змоўкла на паўслове і зноў расплюшчыла вочы. Гэта былі ўсё тыя ж ранейшыя вочы вар’яткі, вялізныя, блакітныя і без адзінай думкі. Нейкі час дзяўчына моўчкі глядзела ў твар Андрэю і ён таксама, нібы зачараваны, глядзеў, не адрываючыся, у бяздонную глыбіню празрыстых яе вачэй. Ён глядзеў і нібыта сам страчваў розум, патанаючы ў гэтай блакітнай бездані… трэба было неяк адвесці позірк, ён разумеў, што трэба неадкладна яго адвесці, але зрабіць гэтага ніяк не мог. А можа, і не хацеў. Дзяўчына маўчала, але Андрэй, як гэта не дзіўна, чуў яе словы, звернутыя да яго. «Хадзі да мяне! – нібыта казала дзяўчына. – Хадзі, не пашкадуеш! Хадзі, не думай… хадзі…»

      Хтосьці з хлопцаў зарагатаў знадворку, і гэты рогат нібыта вырваў Андрэя з дзіўнага здранцвення. Ён быў ужо зусім побач з дзяўчынай, ён ужо нават нахіліўся да яе, а рукі дзяўчыны вось-вось мусілі абхапіць шыю хлопца. Але, імгненна адхіліўшыся назад, Андрэй гэтаму перашкодзіў.

      – Дык што перадаць у вёску Дубаўручча? – спытаў ён, цяжка дыхаючы і паступова прыходзячы ў сябе. У вочы дзяўчыны ён стараўся больш не глядзець. – Гэта твая вёска, так?

      Дзяўчына зноў рэзка ўздрыгнула. Нешта дзіўнае прамільгнула ў блакітных яе вачах, прамільгнула і адразу ж знікла…

      – Выпусціце мяне! – зашаптала яна ранейшым сваім голасам, нізкім і хрыпатым. – Выпусціце мяне!

      Андрэй зразумеў, што нічога большага ад дзяўчыны зараз не даб’ецца. Таму ён устаў і, уздыхнуўшы, моўчкі пайшоў прэч з вагончыка. Выйшаў, шчыльна зачыніў за сабой дзверы. Падумаў крыху і для надзейнасці яшчэ і замкнуў іх, а ключ паклаў у кішэню. Толькі тады накіраваўся ў бок вогнішча, ля якога сядзелі хлопцы.